Ocena pracy nauczyciela z inicjatywy dyrektora

Dokonanie oceny pracy nauczycieli

Ogólne zasady oceniania nauczycieli wynikają z przepisów ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela.

Zgodnie z Kartą Nauczyciela „ocena pracy nauczyciela może być dokonana w każdym czasie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od dokonania oceny poprzedniej lub oceny dorobku zawodowego, z inicjatywy dyrektora szkoły lub na wniosek:

1. nauczyciela;
2. organu sprawującego nadzór pedagogiczny;
3. organu prowadzącego szkołę;
4. rady szkoły;
5. rady rodziców” (art. 6a ust. 1 Karty).

Tryb dokonywania oceny pracy nauczyciela

Kwestię oceny pracy nauczyciela szczegółowo reguluje natomiast rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 2 listopada 2000 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego.

Warto jednak podkreślić, że regulacje te znajdują zastosowanie jedynie wobec nauczycieli mianowanych i dyplomowanych. Praca stażystów podlega odrębnym i bardziej skrupulatnym badaniom.

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia „oceny pracy nauczyciela dokonuje dyrektor szkoły, w której jest zatrudniony nauczyciel”.

„Kryterium oceny pracy nauczyciela stanowi stopień realizacji zadań i obowiązków określonych w Karcie Nauczyciela oraz zadań statutowych szkoły – ustalony w wyniku sprawowanego nadzoru pedagogicznego” (na podstawie § 2 ust. 6 rozporządzenia).

Tryb dokonywania oceny pracy nauczyciela jest przedstawiony w § 3 rozporządzenia:

1. „Oceny pracy nauczyciela dokonuje się w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w art. 6a Karty Nauczyciela, z tym że ocena może być dokonana nie wcześniej niż po upływie roku od oceny poprzedniej lub oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu.

2. Do okresu, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się okresów usprawiedliwionej nieobecności w pracy nauczyciela trwającej dłużej niż miesiąc i okresów ferii wynikających z przepisów w sprawie organizacji roku szkolnego.

3. W przypadku dokonywania oceny pracy z inicjatywy dyrektora szkoły, organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organu prowadzącego szkołę, rady szkoły lub rady rodziców, dyrektor szkoły powiadamia o tym na piśmie nauczyciela co najmniej na miesiąc przed dokonaniem oceny”.

Ponadto, zgodnie z § 5 rozporządzenia:

1. „Dyrektor szkoły jest obowiązany zapoznać nauczyciela z pisemnym projektem oceny i wysłuchać jego uwag i zastrzeżeń. Nauczyciel może zgłosić swoje uwagi na piśmie, jednak nie później niż w ciągu 3 dni od daty zapoznania się z projektem oceny.

2. Na wniosek nauczyciela przy zapoznawaniu go z projektem oceny i wysłuchaniu jego uwag i zastrzeżeń może być obecny przedstawiciel wskazanej przez nauczyciela zakładowej organizacji związkowej.

3. Dyrektor szkoły doręcza nauczycielowi oryginał karty oceny pracy, której wzór stanowi załącznik do rozporządzenia. Odpis karty oceny pracy włącza się do akt osobowych nauczyciela”.

Do czego potrzebna jest ocena pracy nauczyciela?

Czemu służy ocena pracy nauczyciela? Jeżeli z wnioskiem o dokonanie oceny występuje nauczyciel, ocena pracy ma znaczenie:

1. przy zgłoszeniu do konkursu na dyrektora placówki (ocena pracy jest dokumentem wymaganym od nauczyciela starającego się o stanowisko dyrektora szkoły, wicedyrektora, a także innych stanowisk kierowniczych w szkole),
2. w wypadku starania się o nagrody czy zmianę stanowiska pracy,
3. jako powód do satysfakcji z wykonywanej pracy i motywacja do dalszych działań.

Natomiast dyrektorowi ocena pracy nauczyciela jest potrzebna dla wypełnienia obowiązku nałożonego w art. 6a Karty Nauczyciela.

Ponadto każdy dyrektor szkoły ma ustawowy obowiązek wykonywania nadzoru pedagogicznego.

Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego „dyrektor szkoły lub placówki publicznej opracowuje na każdy rok szkolny plan nadzoru pedagogicznego, który przedstawia radzie pedagogicznej w terminie do dnia 15 września roku szkolnego, którego dotyczy plan”.

Ocena pracy nauczyciela na podstawie harmonogramu stanowiącego załącznik do planu nadzoru pedagogicznego

Dyrektor szkoły lub placówki publicznej zobowiązany jest więc do opracowania na każdy rok szkolny planu nadzoru pedagogicznego. Plan musi zawierać cele sprawowanego nadzoru, przedmiot oraz harmonogram ewaluacji wewnętrznej, tematykę i terminy przeprowadzania kontroli przestrzegania prawa oraz tematykę szkoleń i narad dla nauczycieli.

Dokonywanie oceny pracy nauczyciela jest czynnością z zakresu nadzoru pedagogicznego, gdyż dyrektor szkoły w ramach sprawowania nadzoru pedagogicznego gromadzi informacje o pracy nauczycieli w celu dokonywania oceny ich pracy. Ponadto należy zaznaczyć, że kryterium oceny pracy nauczyciela stanowi stopień realizacji zadań, ustalony w wyniku sprawowanego nadzoru pedagogicznego.

Z tego względu też harmonogram oceny pracy nauczyciela stanowi załącznik do planu nadzoru pedagogicznego.

Reasumując: skoro dyrektor przedstawił plan nadzoru pedagogicznego, którego sporządzenie jest jego obowiązkiem, a harmonogram ocen pracy nauczycieli stanowi do niego załącznik, to należy wywnioskować, że ocena pracy nauczyciela na podstawie powyższego harmonogramu następuje z inicjatywy dyrektora. W ten sposób realizuje on swój obowiązek.

W mojej opinii dyrektor udzielił Panu nieprawidłowej informacji – ocena pracy nauczyciela na podstawie harmonogramu stanowiącego załącznik do planu nadzoru pedagogicznego jest wynikiem inicjatywy dyrektora, który realizuje swój obowiązek wykonania nadzoru. Tym samym Pan nie jest obowiązany składać wniosku o dokonanie oceny.