Obstawianie meczy z ustawionym wynikiem

Co grozi za wykorzystywanie wiedzy o wyniku ustawionego meczu w zakładzie bukmacherskim?

Opisane przez Pana zachowanie polegające na wykorzystywaniu wiedzy o wyniku ustawionego meczu w zakładzie bukmacherskim jest karalne. Wynika to z obowiązujących od niedawna przepisów ustawy z 25.06.2010 r. o sporcie.

Zgodnie z art. 46 tej ustawy „kto, w związku z zawodami sportowymi, organizowanymi przez polski związek sportowy lub podmiot działający na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiot działający z jego upoważnienia, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę lub takiej korzyści albo jej obietnicy żąda w zamian za nieuczciwe zachowanie, mogące mieć wpływ na wynik tych zawodów, podlega karze pozbawienia wolości od 6 miesięcy do lat 8”.

„Tej samej karze podlega, kto w wypadkach określonych w ust. 1, udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej” (ust. 2).

„W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu, określonego w ust. 1 lub 2, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolości albo pozbawienia wolności do lat 2.

Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub przyjmuje korzyść majątkową znacznej wartości albo jej obietnicę lub udziela takiej korzyści albo jej obietnicy lub takiej korzyści albo jej obietnicy żąda, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.

Przestępstwo łapownictwa sportowego

Jest to oczywiście przestępstwo łapownictwa sportowego albo tzw. ustawiania meczów.

Wcześniej regulowane było w Kodeksie karnym. Zgodnie z art. 296b:

„§ 1. Kto, organizując profesjonalne zawody sportowe lub w nich uczestnicząc, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę w zmiana za nieuczciwe zachowanie, mogące mieć wpływ na wynik tych zawodów, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto w wypadkach określonych w § 1 udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej.

§ 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu określonego w § 1 lub 2, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

Ten przepis został uchylny wraz z wejściem w życie ustawy o sporcie.

Zgodnie z art. 47 „kto, mając wiadomość o popełnieniu czynu zabronionego określonego w art. 46 ustawy o sporcie, bierze udział w zakładach wzajemnych dotyczących zawodów sportowych, do których odnosi się ta wiadomość, lub ujawnia tę wiedzę w celu wzięcia udziału przez inną osobę w takich zakładach, podlega karze pozbawienia wolości od 3 miesięcy do lat 5”.

Ponadto, zgodnie z art. 48 § 1, „kto powołując się na wpływy w polskim związku sportowym lub podmiocie działającym na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiocie działającym z jego upoważnienia albo wywołując przekonanie innej osoby lub utwierdzając ją w przekonaniu o istnieniu takich wpływów, podejmuje się pośrednictwa w ustaleniu określonego wyniku zawodów sportowych w zamian za korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.

Ustalenie określonego wyniku zawodów sportowych w zamian za korzyść majątkową

Zgodnie zaś z art. 48 § 2 „tej samej karze podlega, kto udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za pośrednictwo w ustaleniu określonego wyniku zawodów sportowych polegające na bezprawnym wywarciu wpływu na zachowanie osoby pełniącej funkcję w polskim związku sportowym lub podmiocie działającym na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiocie działającym z jego upoważnienia, w związku z pełnieniem tej funkcji.

W wypadku niniejszej wagi, sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 2, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

Zgodnie z art. 49 „nie podlega karze [co nie znaczy, iż nie popełnia przestępstwa] sprawca przestępstwa określonego w art. 46 ust. 2, 46 ust. 3 lub 4 w zw. z ust. 4 lub w art. 48 ust. 2 lub 3 w zw. z ust. 2, jeżeli korzyść majątkowa lub osobista albo ich obietnica zostały przyjęte, a sprawca zawiadomił o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw i ujawnił wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, zanim organ ten o nim się dowiedział”.

Kara za ustawianie meczów

Nowe przepisy bardzo szeroko traktują zatem zarówno wszelkie formy współdziałania, jak i czerpania korzyści majątkowej z ustawiania meczów. O ile wcześniej karane było samo ustawianie meczów, o tyle obecnie karalne jest także:

• branie udziału w zakładach bukmacherskich wykorzystując wyniki meczów, które zostały ustawione;
• ujawnianie tej informacji innym osobom (art. 47);
• podejmowanie się pośrednictwa w ustaleniu określonego wyniku zawodów sportowych w zamian za korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę (art. 48 § 1) – tzw. płatna protekcja sportowa bierna (ktoś mówi „ja mam wpływy w PZPN, więc ustawię Ci wynik meczu, a Ty mi zapłać”),
• udzielanie albo obiecanie udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za pośrednictwo w ustaleniu określonego wyniku zawodów sportowych polegające na bezprawnym wywarciu wpływu na zachowanie osób pełniących funkcje w organach sportowych (art. 48 § 2) – tzw. płatna protekcja sportowa czynna (ktoś mówi „Ty masz wpływy w PZPN, ustaw mi wynik meczu, a ja Ci zapłacę”).

Natomiast nowe przepisy mają sporo wad. Mianowicie przepis art. 46 ust. 1 ustawy mówi jedynie o zawodach sportowych organizowanych przez Polski związek sportowy (np. Polski Związek Piłki Nożnej, Polski Związek Narciarski). Podmiot działający na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiot działający z upoważnienia polskiego związku sportowego. Natomiast art. 47 dotyczy osoby, która ma wiadomość o popełnieniu czynu zabronionego określonego w art. 46, a więc dotyczy tylko osoby, która bierze udział w zakładach wzajemnych dotyczących zawodów sportowych, do których odnosi się ta wiadomość, a więc wiadomość dotycząca zawodów sportowych organizowanych przez polski związek sportowy, podmiot działający na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiot działający z upoważnienia polskiego związku sportowego.

Uzyskanie wiedzy o wyniku ustawionego meczu w zamian za korzyść majątkową i wykorzystanie jej w zakładzie bukmacherskim

Tak więc w myśl prawa polskiego karalny będzie tylko czyn polegający na obstawieniu wyniku meczu organizowanego przez polski związek sportowy, podmiot działający na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiot działający z upoważnienia polskiego związku sportowego. Nie dotyczy więc sytuacji, kiedy np. Pan obstawia u polskiego bukmachera wynik meczu w lidze angielskiej, który został ustawiony, i Pan uzyskuje informację o ustawionym wyniku tego meczu. Mecz ten bowiem nie kwalifikuje się jako zawody sportowe organizowane przez polski związek sportowy, podmiot działający na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiot działający z upoważnienia polskiego związku sportowego. Rozrywki ligi angielskiej organizowane są natomiast przez angielskie związki sportowe, a nie polskie i nie podlegają w ogóle polskiej ustawie o sporcie.

Odpowiadając więc na Pana pytania:

1. Jeśli mowa o meczu w ramach zawodów sportowych organizowanych przez polski związek sportowy, podmiot działający na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiot działający z upoważnienia polskiego związku sportowego, taki czyn stanowi przestępstwo z art. 47 ustawy o sporcie, zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

2. Na samo przestępstwo z art. 47 nie ma żadnego wpływu, czy za uzyskane informacje Pan zapłacił. Natomiast trzeba pamiętać, iż osoba, która powołuje się na wpływy w polskim związku sportowym lub podmiocie działającym na podstawie umowy zawartej z tym związkiem lub podmiocie działającym z jego upoważnienia albo wywołując przekonanie Pana lub utwierdzając ją w przekonaniu o istnieniu takich wpływów, podejmuje się pośrednictwa w ustaleniu określonego wyniku zawodów sportowych, w zamian za korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Tej samej karze podlega ten, kto udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej w zamian za pośrednictwo w ustaleniu określonego wyniku zawodów sportowych. A więc jeśli Pan będzie prosił kogoś o to, by ustawić wynik meczu, w zamian zaoferuje mu Pan pieniądze, podlega Pan wyższej karze pozbawienia wolności – od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Natomiast przepis ten wydaje się nie odnosić do sytuacji, kiedy ktoś płaci za przekazanie takie informacji osobie, jeśli wcześniej wynik meczu został już ustawiony.