Obowiązki opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej

W pierwszej kolejności zastanowić należy się nad dwoma kwestiami, której jednak mają bezpośredni związek z medycyną. Po pierwsze czy Pana teściowa jest świadoma tego co robi, czy ma zaniki pamięci, problemy z koncentracją? Po drugie, czy brat teściowej jest osobą, która potrzebuje całodobowej opieki. Samo bowiem ubezwłasnowolnienie jeżeli nie powoduje konieczności 24-godzinnej opieki.

Jeżeli chory wymaga stałej opieki, a Pan teściowa pozostawiłaby go bez takowej opieki, nie zastanawiając się co się stanie, wówczas można by zastanawiać się nad zarzutem dla Pana teściowej z art. 207 § 1 Kodeksu karnego, zgodnie z którym „kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.

O ile oczywiście nie może być tu mowy o znęcaniu psychicznym lub fizycznym, o tyle należałoby się zastanowić, czy nie mamy do czynienia z porzuceniem osoby nieporadnej życiowego ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny.

Pana teściowa jako opiekun prawny nie ma co prawda prawnego obowiązku „siedzenia w domu przy swoim bracie”, aczkolwiek bez opieki także nie może go pozostawić. W tej sytuacji teściowa nie ma prawa zmusić nikogo do tego, by zaopiekował się jej podopiecznym (ubezwłasnowolnionym bratem). Ani Pan, ani Pana żona, ani jej ojciec (mąż opiekuna prawnego) nie ma obowiązku prawnego do sprawowania opieki nad ubezwłasnowolnionym. Wyraźnie jednak podkreślić należy, iż żadne z Państwa (prócz teściowej) nie ma jednak być prawa pociągnięty do odpowiedzialności z art. 207 § 1.

Po śmierci teściowej nie będzie z mocy prawa opiekuna nad bratem. Sąd będzie go musiał ustanowić w osobnym postępowaniu. Śmierć jednego opiekuna prawnego nie skutkuje z mocy prawa ustanowieniem z miejsce dotychczasowego nowego. Sąd jest zobowiązany do ustalenia, kto ma predyspozycje do pełnienia takich funkcji. Jeżeli teściowa np. pójdzie do szpitala, to jej obowiązkiem jest zapewnienie opiekuna podopiecznemu.