Niezamknięta i niezawieszona działalność działalnością sprzed kilku lat

Data zakończenia działalności gospodarczej

Na wstępie wskazać należy, że radzę jak najszybciej dopełnić formalności, jaką jest zakończenie działalności gospodarczej.

Od lat wielkim sporem jest to, jaką datę wpisywać w wpisie dotyczącym trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej, jaką trzeba wskazać we wniosku CEIDG-1. Datę trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej wskazuje sam przedsiębiorca, wypełniając wniosek CEIDG-1 i wskazując w jednej z rubryk ostatni dzień wykonywania działalności gospodarczej, a zatem uznać należy, że musi Pan podać faktyczną datą, tj. tę sprzed 3 lat. Czym innym jest bowiem data trwałego zaprzestania wykonywania działalności, a czym innym data wykreślenia wpisu z rejestru CEIDG. Data wykreślenia nadawana jest automatycznie przez system, ma charakter techniczny i odzwierciedla dzień wprowadzenia do systemu CEIDG przez organ gminy złożonego wniosku. Najistotniejsze znaczenie ma data trwałego zaprzestania wykonywania działalności, bowiem wskazuje na termin, od kiedy osoba fizyczna przestała być przedsiębiorcą. Powyższe wynika z odpowiedzi na interpelację nr 16594 do ministra rozwoju.

Gdy Pan powyższej formalności dopełni, wówczas łatwiej będzie Panu udowodnić wszelkie zaległości czy wręcz braki w działaniu względem ZUS-u czy US-u.

Wniosek o wykreślenie działalności sprzed kilku lat

Oczywiście wniosek o wykreślenie należy złożyć w terminie 7 dni od daty faktycznego zaprzestania jej prowadzenia, niemniej – nie ma Pan innej opcji jak go wnieść po terminie. Może Pan to zrobić on-line: na stronie Biznes.gov.pl, a wniosek podpisać Profilem Zaufanym lub podpisem kwalifikowanym, osobiście w urzędzie gminy/miasta lub pocztą na adres urzędy gminy/miasta. Informacja o wykreśleniu firmy z CEIDG zostanie automatycznie przesłana do urzędu skarbowego, Głównego Urzędu Statystycznego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. A zatem o zamknięciu firmy nie musi Pan zawiadamiać tych organów. ZUS wyrejestruje Pana firmę automatycznie i sporządzi za Pana formularz ZUS ZWPA oraz wyrejestruje Pana jako płatnika składek.

Rozliczenie podatku dochodowego

Musi Pan jednak pamiętać o kilku obowiązkach związanych z rozliczeniem podatku dochodowego. Do najważniejszych z nich należy sporządzenie wykazu składników majątku Pana firmy oraz spisu z natury na dzień zamknięcia działalności. Spis z natury musi pan jednak sporządzić tylko wtedy, jeśli prowadził Pan podatkową księgę przychodów i rozchodów (PKPiR) lub opłacał podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Nie może Pan też zapomnieć o rozliczeniu się z urzędem skarbowym w zakresie podatku od towarów i usług. Aby to zrobić, musi Pan dopełnić kilku formalności. Wśród nich jest obowiązek sporządzenia na dzień zamknięcia firmy odrębnego spisu z natury dla celów podatku VAT. Musi Pan poinformować urząd skarbowy o tym, że przestaje wykonywać czynności, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Spis z natury

Spis z natury sporządza Pan, jeśli jest czynnym podatnikiem VAT. Wykazuje Pan w nim towary, przy których zakupie przysługiwało Panu prawo do odliczenia VAT i które na dzień likwidacji działalności pozostały w Pana firmie. Będą to więc co do zasady towary, których zakup jest udokumentowany fakturami, bez względu na to, czy korzystał Pan z odliczenia VAT. Spis z natury może mieć dowolną formę. Obecnie nie ma obowiązującego wzoru, jednak niektóre urzędy skarbowe udostępniają własne druki, z których można skorzystać. Jeżeli jest pan podatnikiem VAT, musi Pan powiadomić urząd skarbowy o zakończeniu działalności. Ma Pan na to znów 7 dni od dnia zakończenia działalności składając formularz VAT-Z. Zostanie Pan wtedy wykreślony z rejestru podatników VAT. Zgłoszenie o zakończeniu działalności można złożyć elektronicznie, przez Portal podatkowy lub korzystając z aplikacji e-Deklaracje.

Niezamknięta działalność i czynny żal

Jak Pan widzi owe 7-dniowe terminy dla poinformowania US oraz dla złożenia wniosku o wykreślenie dla Pana upłynęły. Nie ma Pan jednak innej opcji jak zacząć działać i wyrazić czynny żal wobec urzędów za zwłokę jednocześnie dopełniając wszystkich opisanych wyżej formalności. Niewykluczone, że będzie Panu musiała pomóc księgowa/biuro rachunkowe. Wskazuję jednak, że zgodnie z art. 80 ustawy Kodeks karny skarbowy :

„§ 1. Kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

§ 4. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1–3 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe”.

Musi więc Pan się liczyć z możliwością nałożenia na Pana grzywny.

Konsekwencje w zakresie składek na ZUS

Pozostaje też kwestia ZUS-u. Zgodnie z art. 16 ustawy o CEIDG:

„1. Domniemywa się, że dane wpisane do CEIDG są prawdziwe. Osoba fizyczna wpisana do CEIDG ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do CEIDG nieprawdziwych danych, jeżeli podlegały obowiązkowi wpisu na jej wniosek, a także niezgłoszeniem danych podlegających obowiązkowi wpisu do CEIDG w ustawowym terminie albo niezgłoszeniem zmian danych objętych wpisem, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą osoba wpisana do CEIDG nie ponosi odpowiedzialności”.

A zatem gdy ZUS poweźmie informację o tym, że przedsiębiorca wpisany do CEDG nie odprowadza składek na ubezpieczenia społeczne, podejmie odpowiednie działania wyjaśniające, które zakończą się wydaniem decyzji stwierdzającej wysokość zaległości składkowych wraz z odsetkami. W przypadku, gdy przedsiębiorca pomimo nieprowadzenia działalności gospodarczej nie złoży wniosku o wykreślenie owej działalności z rejestru wówczas należy wnieść odwołanie od decyzji ZUS-u, a w nim wskazać, że przez prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych rozumie się rzeczywistą działalność zarobkową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Wpis w ewidencji działalności gospodarczej (zarejestrowanie) ma natomiast przede wszystkim znaczenie formalne, Pan zaś od 3 lat faktycznie działalności nie prowadzi (i przedłożyć formularz ceidg-1, zaświadczenie o wyrejestrowaniu, deklaracje złożone do US o których pisałam wyżej), ale także wykazać, że nie osiągał Pan z działalności dochodów, nie dokonywał na firmę zakupów, nie szukał klientów itd.

Pomimo zagrożenia grzywną nie ma Pan innej opcji jak zacząć działać, jeśli nie zamierza Pan owej działalności już prowadzić.