Nieświadome odjechanie z miejsca kolizji

Spowodowanie kolizji i oddalenie się z miejsca zdarzenia

Poniższa odpowiedź została oparta na następujących faktach i ich prawnej ocenie. Z treści Pana pytania wynika, że brał Pan udział w kolizji drogowej, o której dowiedział się Pan z zawiadomienia policji, albowiem nie miał Pan świadomości o uderzeniu w inny samochód. Odjechał Pan z miejsca zdarzenia, gdyż nie wiedział Pan o nim.

Istotna z punktu widzenia Pana interesu jest treść art. 86 Kodeksu wykroczeń (K.w.), zgodnie z którym:

„§ 1 Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny.

§ 2. Kto dopuszcza się wykroczenia określonego w § 1, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 przez osobę prowadzącą pojazd można orzec zakaz prowadzenia pojazdów”.

Dla odpowiedzialności z art. 86 K.w. konieczne jest ustalenie, że sprawca nie zachował „należytej ostrożności”, a więc takiej, jaka była wymagana w danej sytuacji. Każdy uczestnik ruchu drogowego jest obowiązany do zachowania ostrożności, czyli do postępowania uważnego i przezornego oraz stosowania się do sytuacji istniejącej na drodze. W niektórych przypadkach ustawa wymaga jednak od uczestnika ruchu drogowego ostrożności szczególnej, a więc większej niż zwykle wymagana. Taka szczególna ostrożność polegaja na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestników ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 2003 r., sygn. akt III KK 61/2003).

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z 27 czerwca 2003 r. (sygn. akt III KK 156/2003): „o prędkości bezpiecznej można mówić tylko wtedy, gdy biorąc pod uwagę panujące na drodze warunki drogowe, kierowca porusza się z taką prędkością, która pozwala mu na zatrzymanie pojazdu przed ewentualną przeszkodą”.

Zobacz też: https://www.odpowiedziprawne.pl/-ucieczka-z-miejsca-kolizji-a-konsekwencje-prawne

Opinia biegłego w celu ustalenia winnego kolizji

Nie ulega jednak wątpliwości, że obecnie winien Pan złożyć wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych w celu ustalenia, czy uszkodzenia, które powstały w samochodzie należącym do poszkodowanego, mogły zostać spowodowane pojazdem należącym do Pana. Zasadne jest także rozpoznanie terenu w celu ustalenia, czy zdarzenie nie mogło zostać zarejestrowane przez monitoring miejski lub kamerę przemysłową podmiotu gospodarczego.

Dopuszczenie dowodu z nagrania umożliwi dopiero wskazanie, czy mógł mieć Pan świadomość kolizji, czy też nie. O ucieczce można bowiem mówić dopiero w sytuacji, kiedy sprawca kolizji ma świadomość jej spowodowania.

Pragnę nadto poinformować o treści art. 43 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym: „zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 2 pkt 1, przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący:

1) wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;

2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;

3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;

4) zbiegł z miejsca zdarzenia”.

Oddalenie się z miejsca kolizji a roszczenie regresowe zakładu ubezpieczeń

Istotna z punktu widzenia Pana interesu jest treść art. 43 pkt 4 tej ustawy, zgodnie z którym zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 2 pkt 1, przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący zbiegł z miejsca zdarzenia

„Roszczenie regresowe zakładu ubezpieczeń, chociaż niewątpliwie pozostaje w związku z zawarciem umowy ubezpieczenia OC, nie jest »roszczeniem z umowy ubezpieczenia« w rozumieniu tego przepisu. Ponadto jednolitość regulacji regresu nietypowego w art. 43 ustawy przemawia przeciwko różnicowaniu podstaw prawnych terminów przedawnienia roszczeń przeciwko ubezpieczającym (art. 819 § 1 k.c.) i innym ubezpieczonym, niebędącym stroną umowy ubezpieczenia (art. 118 k.c.). W konsekwencji, skoro nie zachodzą podstawy do stosowania w/w przepisów szczególnych, termin przedawnienia roszczenia zakładu ubezpieczeń do ubezpieczonego sprawcy szkody powinien być ustalany zgodnie z treścią art. 118 in fine k.c., zgodnie z którym roszczenie ubezpieczyciela jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, przedawnia się w terminie 3 lat od dnia wypłaty odszkodowania poszkodowanemu” (B. Janiszewska, Przedawnienie roszczenia zwrotnego ubezpieczyciela przeciwko ubezpieczonemu sprawcy szkody komunikacyjnej, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego”, 2007, nr 1, s. 24*).

Jeśli ubezpieczyciel udowodnieni Panu ucieczkę z miejsca zdarzenia, to ma prawo dochodzić zwrotu wypłaconego ubezpieczenia.

Sytuacja, z którą może się Pan spotkać w niedalekiej przyszłości, jest w ostatnim czasie bardzo często spotykana w praktyce.

Mając powyższe na uwadze, należy dokładnie przeanalizować okolicę miejsca zdarzenia i sprawdzić, czy nie ma tam żadnej kamery, albowiem wówczas możliwe będzie udowodnienie, że nie zbiegł Pan po kolizji, ale odjechał Pan nieświadomy tego zdarzenia, a tym samym ubezpieczycielowi nie będzie przysługiwało prawo regresu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń - Dz.U. 1971 nr 12 poz. 114
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
3. Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - Dz.U. 2003 nr 124 poz. 1152
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2003 r., sygn. akt III KK 61/2003
5. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2003 r., sygn. akt III KK 156/2003
6. *B. Janiszewska, Przedawnienie roszczenia zwrotnego ubezpieczyciela przeciwko ubezpieczonemu sprawcy szkody komunikacyjnej, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego”, 2007, nr 1, s. 24