Nienależyte wykonanie obowiązku przez adwokata

Odszkodowanie za wyrządzoną szkodę przez działania adwokata

Adwokaci podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej. Oznacza to, że może Pani wystąpić wprost do ubezpieczyciela adwokata o wypłatę odszkodowania w związku z wyrządzoną Pani szkodą.

Ubezpieczenie OC nie obejmuje szkód:

1. polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia, wyrządzonych przez ubezpieczonego małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu, rodzeństwu, a także powinowatemu w tej samej linii lub stopniu, osobie pozostającej w stosunku przysposobienia oraz jej małżonkowi, jak również osobie, z którą ubezpieczony pozostaje we wspólnym pożyciu, lub innemu ubezpieczonemu będącemu wspólnikiem;
2. wyrządzonych przez ubezpieczonego po skreśleniu z listy adwokatów, a także w okresie zawieszenia prawa do wykonywania zawodu, chyba że szkoda jest następstwem wykonywania zawodu przed skreśleniem lub zawieszeniem;
3. powstałych wskutek działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów i zamieszek, a także aktów terroru.

Ubezpieczyciel z reguły wypłaca odszkodowanie, jeśli prawnik sam uzna swoją winę, albo jeśli sąd dyscyplinarny wyda orzeczenie stwierdzające nienależyte wykonanie obowiązków przez adwokata.

Postępowanie dyscyplinarne przeciwko adwokatowi

Tym samym warto wszcząć uprzednio postępowanie dyscyplinarne przeciwko adwokatowi. W sprawach dyscyplinarnych orzeka sąd dyscyplinarny izby adwokackiej oraz Wyższy Sąd Dyscyplinarny. Sąd dyscyplinarny wszczyna postępowanie na wniosek uprawnionego oskarżyciela. Oskarżycielem w tym postępowaniu jest rzecznik dyscyplinarny. Rzecznik dyscyplinarny wszczyna dochodzenie na skutek uchwały rady adwokackiej lub polecenia Ministra Sprawiedliwości. Rzecznik może również wszcząć dochodzenie z urzędu.

W celu wszczęcia postępowania dyscyplinarnego powinna Pani złożyć stosowny wniosek zarówno do Okręgowej Rady Adwokackiej, jak i do rzecznika dyscyplinarnego.

Jeśli ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania, pozostanie droga sądowa.

Dopuszczalne jest powództwo o naprawienia szkody poniesionej wskutek działania nierzetelnego pełnomocnika. W tym celu możecie wystąpić do sądu z powództwem przeciwko adwokatowi o zapłatę stosownej kwoty tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy.

Powyższe potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 02.12.2004 r., w którym uznał, że „adwokat i radca prawny odpowiadają za szkody wyrządzone mocodawcy wskutek własnych zaniedbań i błędów prowadzących do przegrania sprawy, której wynik byłby korzystny dla tej strony, gdyby pełnomocnik zachował należytą staranność. Mocodawca może żądać odszkodowania, a sąd orzekający w sprawie powinien ocenia należytą staranność wymaganą od adwokata i radcy przy uwzględnieniu profesjonalnego charakteru ich działalności” (sygn. akt V CK 297/04).

Podstawę pozwu będzie stanowił art. 471 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym „dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”.

Szkody wyrządzone wskutek niezachowania należytej staranności przy prowadzeniu sprawy przez adwokata

Proszę jednak pamiętać, że, dochodząc odszkodowania, trzeba wykazać:

1. szkodę,
2. winę adwokata,
3. związek przyczynowy między działaniem adwokata a powstałą szkodą.

Musi Pani zatem wykazać, na czym polega szkoda i jaka jest jej wysokość, nadto należy udowodnić, że adwokat ponosi winę za powstałą szkodę oraz fakt, że gdyby nie zachowanie adwokata, szkoda by nie powstała. Warto podkreślić, że zawód adwokata należy do tzw. zawód zaufania publicznego, tym samym wymagana jest od adwokatów szczególna staranność. Przedstawiciele wszystkich tych zawodów odpowiadają wobec klientów za szkody wyrządzone wskutek niezachowania należytej staranności (art. 471 Kodeksu cywilnego).

Kwota żądana tytułem odszkodowania winna odpowiadać rozmiarowi szkody.

Obok odszkodowania za szkodę majątkową można żądać zadośćuczynienia za krzywdę (np. za cierpienia psychiczne, pogorszenie stanu zdrowia).

Proszę zatem odróżniać od szkody majątkowej krzywdę.

Dochodzenie odszkodowania i zadośćuczynienia za szkody wyrządzone przez działania adwokata

Sądem właściwym dla dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia będzie w zależności od wartości przedmiotu sporu sąd rejonowy lub sąd okręgowy. Jeśli wartość przedmiotu sporu, czyli żądanej kwoty, przekracza 75 000 zł, to właściwy będzie sąd okręgowy, wydział cywilny; w pozostałych przypadkach sąd rejonowy, wydział cywilny.

Sądem miejscowo właściwym będzie sąd miejsca zamieszkania adwokata bądź sąd miejsca wykonania umowy.

Pozew należy złożyć w dwóch egzemplarzach. Nadto pozew musi być należycie opłacony. W tym przypadku opłata od pozwu będzie wynosić 5% wartości dochodzonej kwoty. Można ubiegać się o zwolnienie z kosztów sądowych. Sąd może (ale nie musi) zwolnić powoda z całości lub z części kosztów sądowych, jeśli wykaże on, że ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów wyłożenie tej opłaty byłoby dla niego i jego rodziny zbyt uciążliwe. W celu uzyskania zwolnienia może Pani do pozwu załączyć wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych oraz wypełnione oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Oświadczenie dostępne jest na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w sekretariacie każdego sądu. Jeśli sąd nie uwzględni Pani wniosku o zwolnienie, wówczas wezwie Panią do uiszczenia opłaty pod rygorem pozostawienia powództwa bez rozpoznania.

Na Pani jako powodzie będzie ciążył ciężar udowodnienia, że adwokat nienależycie wykonał swoje zobowiązanie.

Wskażę Pani postanowienia Kodeksu etyki adwokackiej, które może Pani wykorzystać w swoim powództwie:

• „Adwokat powinien wykonywać czynności zawodowe według najlepszej woli i wiedzy, z należytą uczciwością, sumiennością i gorliwością” (§ 8);
• „Adwokatowi nie wolno świadomie podawać sądowi nieprawdziwych informacji” (§ 11);
• „Adwokat ma obowiązek dążyć do rozstrzygnięć pozwalających zaoszczędzić klientowi kosztów” (§ 45);
• „W sprawach finansowych obowiązuje adwokata w stosunku do klienta szczególna skrupulatność” (§ 50).

Jeśli nie chciała Pani wniesienia środka odwoławczego, to adwokat powinien odstąpić od tego, odbierając od Pani zgodę.