Niedopełnienie obowiązku meldunkowego a wezwanie na policję

Niedopełnienie obowiązku meldunkowego

Zadane pytanie sprowadza się do dwóch kwestii: 1. konsekwencji niedokonania wymiany dowodu osobistego w przypadku zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym oraz niedopełnienia obowiązku meldunkowego; 2. skutków niestawiennictwa na wezwanie policji z zaznaczeniem, że nie została Pani skutecznie wezwana.

1. Obowiązek meldunkowy jak i posiadanie oraz wymianę dowodu reguluje ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych. (Dz. U. Nr 14, poz. 85).

Osoba, która opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące, jest obowiązana wymeldować się w organie gminy, właściwym ze względu na dotychczasowe miejsce jej pobytu, najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca [art. 15 ust. 1) ustawy o ewidencji (…)].

Jak dokonać wymeldowania?

Wymeldowania z dotychczasowego miejsca pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące można dokonać podczas zameldowania w nowym miejscu pobytu, wskazując adres dotychczasowego miejsca pobytu, z którego ma nastąpić wymeldowanie [art. 15a ust. 1) ustawy o ewidencji (…)].

Zgodnie z art. 37 ust. 1 pkt. 4) ustawy o ewidencji (…) w dowodzie osobistym zamieszcza się „adres miejsca zameldowania na pobyt stały, a w razie jego braku zameldowania na pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; w przypadku braku zameldowania na pobyt stały albo pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące danych o adresie nie zamieszcza się”.

Dowód osobisty powinna Pani wymienić w razie zmiany danych, które zamieszcza się w dowodzie osobistym. O wymianę dowodu należy wystąpić w terminie do 14 dni od dnia doręczenia osobie obowiązanej do posiadania dowodu osobistego ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzających zmianę danych albo od dnia sporządzenia aktu małżeństwa stwierdzającego zmianę nazwiska, a w przypadku małżeństwa zawartego przed konsulem lub organem zagranicznym – od dnia doręczenia odpisu aktu małżeństwa [art. 40 ust. 1 pkt 1) w zw. z ust. 2 pkt 1 ustawy o ewidencji (…)].

Zatem jeżeli nie posiada Pani adresu miejsca zameldowania na pobyt stały ani czasowy trwający ponad 3 miesiące, powinna Pani dokonać wymiany dowodu osobistego na dowód zawierający poprawne dane. W takiej sytuacji organ wydający dowód osobisty pozostawi pole „adres zameldowania” bez wpisu.

Obecnie brak spełnienia obowiązku meldunkowego nie jest objęty sankcją wobec uchylenia art. 147 Kodeksu wykroczeń od dnia 22.04.2013 (Dz. U. z 1971 r. Nr 12, poz. 114). Natomiast uchylanie się od wymiany dowodu osobistego stanowi wykroczenie z art. 55 ust. 1 pkt 1) ustawy o ewidencji (…):

„1. Kto:

1) uchyla się od obowiązku posiadania lub wymiany dowodu osobistego,

2) zatrzymuje bez podstawy prawnej cudzy dowód osobisty,

3) nie zwraca dowodu osobistego w razie utraty obywatelstwa polskiego,

podlega karze ograniczenia wolności albo karze grzywny”.

Nieodebranie wezwania do stawienia się na policji w celu przesłuchania

2. Przypuszcza Pani, że została wezwana przez policję albo prokuratora do stawienia się w celu przesłuchania w charakterze świadka. Wezwanie może nastąpić nie tylko listem na adres zamieszkania. Może Pani zostać również wezwana telefonicznie. Jeżeli została Pani wezwana przez organ na adres zameldowania, to w przypadku niestawiennictwa najprawdopodobniej policja podejmie czynności wyjaśniające pod adresem zameldowania. W zasadzie domownicy nie powinni odbierać takiego pisma, bądź zwrócić je z adnotacją, że Pani tam nie mieszka.

W tej sytuacji trudno mówić o skutecznym wezwaniu Pani do stawiennictwa, skoro wezwanie nie zostało doręczone.

Dla jasności wskażę, iż kwestię kar porządkowych w przypadku niestawiennictwa świadka uregulowano w art. 285 i nast. Kodeksu postępowania karnego.

Niestawienie się świadka na wezwanie policji lub prokuratora

W przypadku świadka, bo w tym charakterze najprawdopodobniej zostanie Pani wezwana, możliwym jest:

1. nałożenie kary pieniężnej w wysokości do 10 000 złotych; karę pieniężną należy uchylić, jeżeli ukarany dostatecznie usprawiedliwi swe niestawiennictwo lub samowolne oddalenie się. Usprawiedliwienie może nastąpić w ciągu tygodnia od daty doręczenia postanowienia wymierzającego karę pieniężną.

2. zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie;

3. aresztowanie na czas nieprzekraczający 30 dni, niezależnie od kar pieniężnych; aresztowanie należy uchylić, jeżeli osoba aresztowana spełni obowiązek albo postępowanie przygotowawcze lub postępowanie w danej instancji ukończono.

Jednak aby powyższe środki zostały zastosowane, wpierw musi Pani zostać skutecznie wezwana.

Wyprowadzka za granicę a meldunek

Aby zatem wszystko było poprawnie, powinna Pani wymeldować się w Polsce i zameldować w Niemczech. W Niemczech również jest obowiązek meldunkowy, ale już sankcjonowany i w przypadku braku spełnienia obowiązku meldunkowego wymierzane są wysokie grzywny.

Jeżeli nie będzie Pani miała miejsca zamieszkania na terytorium RP, to to pole w dowodzie pozostanie puste. Brak tego wpisu nie powinien być przyczyną problemów. W takiej sytuacji będzie Pani poproszona o podanie adresu zamieszkania lub przebywania, a w przypadku postępowań administracyjnych i sądowych będzie Pani musiała ustanowić pełnomocnika do doręczeń w kraju. Nie ma obowiązku posiadania adresu zameldowania.

Prawo jazdy, jeżeli jeszcze go Pani nie uzyskała, powinna Pani uzyskać w Państwie, w którym ma Pani miejsce zamieszkania, a więc w Niemczech.

Jeżeli chciałaby Pani wynająć mieszkanie na pobyt stały lub czasowy ponad 3 miesiące, to należałoby się zameldować i wymienić dowód.