Nieaktualny wpis o wszczętym wywłaszczeniu, jak go wykreślić z księgi wieczystej?

Jeśli doszło do wywłaszczenia – niezgodny wpis w KW ze stanem faktycznym

Po przeanalizowaniu opisu sytuacji oraz przesłanych dokumentów, wyjaśniam jak poniżej. Na wstępie wskazuję, że należałoby wybrać się do sądu rejonowego w X celem przejrzenia dokumentów w aktach księgi wieczystej i wykonania z nich fotokopii. Osobą uprawnioną do takiego działania będzie właściciel wykazany w księdze wieczystej lub osoba posiadająca pełnomocnictwo od osoby wskazanej w księdze wieczystej jako właściciel.

Tutaj należy rozważyć dwie sytuacje. Jeśli do wywłaszczenia doszło i istnieją decyzje, na podstawie których dokonano wywłaszczenia, wówczas taka decyzja stanowi podstawę do wprowadzenia zmian w księdze wieczystej. Zatem jeżeli nieruchomość została wywłaszczona, oznaczałoby to, że w księdze wieczystej jest niezgodny wpis ze stanem faktycznym.

Jeżeli do wywłaszczenia nie doszło – wystąpienie o wykreślenie z KW wpisu o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego

Jeżeli zaś nie doszło do wywłaszczenia, a tylko wszczęto postępowanie, wówczas nie ma podstaw do wprowadzenia zmian w zakresie wywłaszczenia. Zaznaczam, że ostateczna decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości stanowi podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Takiego wpisu nie można zatem dokonać na podstawie postępowania wywłaszczeniowego, jeśli nie doszło ono do skutku, czyli nie została wydana stosowna decyzja.

Co do zasady, wpisu dokonuje się na wniosek starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli nieruchomość została wywłaszczona na rzecz tej jednostki. Przejście prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego następuje z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości stała się ostateczna (a w przypadku niezakończonego postępowania wywłaszczeniowego takiej decyzji nie ma). Jeżeli wywłaszczenie nie doszło do skutku, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, jest obowiązany wystąpić niezwłocznie o wykreślenie z księgi wieczystej wpisu o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego albo złożyć odpowiednie zawiadomienie do zbioru dokumentów (art. 117 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

Jeżeli okazałoby się, że do wywłaszczenia doszło, wówczas należy domagać się wykreślenia wpisu z działu III i odłączenia wywłaszczonej nieruchomości z księgi wieczystej.

Proces o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

W przedmiotowej sprawie dopuszczalny jest też proces o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece – w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.

Postępowanie w sprawie uzgodnienia treści księgi wieczystej należy do właściwości sądów rejonowych (art. 17 pkt 4 K.p.c.). Opłata sądowa uzależniona jest od wartości przedmiotu sporu, a w przypadku wartości powyżej 40 000 zł – opłata sądowa wynosi 2000 zł.

Podsumowując, najpierw rekomendowałabym próbę wykreślenia wpisu z księgi wieczystej i ewentualnego odłączenia wywłaszczonej nieruchomości. Jeśli to nie odniesie skutku, wówczas trzeba będzie wystąpić do sądu o uzgodnienie treści księgi wieczystej w postępowaniu sądowym.