Naruszenie dóbr osobistych przez obraźliwą wypowiedź – wezwanie do przeprosin

Obraźliwe wypowiedzi pod cudzym adresem

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego obraźliwe wypowiedzi pod cudzym adresem naruszają dobra osobiste i nie mogą być tolerowane, tym bardziej gdy wyrażane są publicznie.

Rzeczywiście, osoba wskazana w treści pytania może wystąpić przeciwko Panu na drogę postępowania sądowego, jeśli nie spełni Pan żądanych w wezwaniu czynności. Dobra osobiste człowieka, w tym cześć, godność, stan uczuć czy dobre imię, pozostają pod ochroną prawa cywilnego. Niemniej nie oznacza to, że ta osoba wygra wszczęty przez siebie proces, choć z woli ustawodawcy ma ułatwione zadanie. Ustawodawca wprowadził bowiem zasadę domniemania bezprawności i że to pozwany (czyli Pan) w procesie o ochronę dóbr osobistych ma obowiązek wykazania istnienia okoliczności usprawiedliwiających to działanie, a więc wyłączających bezprawność. Przykładowe okoliczności, które mogłyby usprawiedliwiać Pana działanie to:

• działanie w interesie społecznym (choć należy pamiętać, że mówienie nieprawdy nie może być działaniem w interesie społecznym),
• działanie w obronie swoich praw,
• rozpowszechnianie prawdziwych informacji w interesie publicznym (ten, kto działa w imię obrony interesu publicznego i upowszechnia prawdziwe informacje, nie odpowiada za naruszenie cudzych dóbr osobistych).

 Obrażanie innej osoby w czasie jej nieobecności pod wpływem emocji

Działanie pod wpływem emocji nie stanowi natomiast okoliczności wyłączającej bezprawność.

Za bezprawne należy uznać każde działanie sprzeczne z normami prawnymi, a nawet z porządkiem prawnym oraz z zasadami współżycia społecznego.

Osobie, której dobro osobiste zostało naruszone lub też tylko zagrożone przez bezprawne działanie, przysługują roszczenia o charakterze niemajątkowym i majątkowym, a mianowicie o:

• zaniechanie działania oraz
• dopełnienie czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia zasługującego na ochronę dobra osobistego,
• zadośćuczynienie lub zapłatę stosownej kwoty na wskazany cel społeczny.

 Pozew o naruszenie dóbr osobistych

Sąd w celu rozstrzygnięcia sprawy będzie musiał w pierwszej kolejności ustalić: czy Pan w ogóle naruszył dobro osobiste powoda oraz jakie konkretne dobro zostało naruszone lub przynajmniej zagrożone; następnie: czy Pana opinia na temat powoda była prawdziwa, czy Pana zachowanie było bezprawne; czy opinia była obraźliwa z punktu widzenia odczuć przeciętnego człowieka (a nie tylko z punktu widzenia powoda). „O tym, czy w konkretnym przypadku można mówić o naruszeniu dobra osobistego, nie mogą decydować subiektywne odczucia osoby pokrzywdzonej, bowiem decydujące znaczenie ma to, jaką reakcję naruszenie to wywołało w społeczeństwie. Również to określenie wymaga konkretyzacji, chodzi tu bowiem o reakcję, jakiej można oczekiwać od uczciwych, rozsądnie myślących ludzi” (teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2005 r., sygn. akt II CK 82/2005).

Jeśli powód udowodni fakt naruszenia dobra osobistego przez Pana zachowanie, wówczas będzie musiał Pan udowodnić, że to działanie było usprawiedliwione z danych przyczyn (względów). Proszę więc rozważyć, czy w jakiś sposób może Pan usprawiedliwić swoją wypowiedź o tym człowieku. Jeśli nie, uważam, iż powinien Pan wykonać żądania wskazane w wezwaniu. W ten sposób uniknie Pan wdania się w spór sądowy.

Warto w celu przeprosin umówić się listownie lub telefonicznie. Jeśli chce mieć Pan dowód, proszę wysłać swoją odpowiedź listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem doręczenia.