Nagrywanie rozpraw karnych, czy oskarżony ma prawo do nagrania audio-wideo bez zgody oskarżyciela prywatnego?• Data: 06-08-2024 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
|
Rozprawa z mojego oskarżenia prywatnego (postępowanie karne) odbyła się w lutym. Oskarżona zażyczyła sobie nagrania z rozprawy (audio i wideo), o czym dowiedziałam się dopiero z Portalu Informacyjnego Sądu (dostałam informację, że została do niej wysłana płyta z nagraniem rozprawy). Czy taka procedura jest możliwa bez uzyskania na to mojej (oskarżającej) zgody? Czy mogę zaprotestować w tej sprawie odpowiednim pismem do sądu? Co mogę zrobić, aby ewentualnie w przyszłości zapobiec takim sytuacjom? Zaznaczam, że na nagraniu jest mój wizerunek i moje dane osobowe (nazwisko i imię, imiona rodziców, nazwisko panieńskie mojej matki, data i miejsce mojego urodzenia, mój aktualny status oraz osiągane dochody). |
|
Nagrywanie rozprawy bez zgody oskarżającegoNiestety, nie widzę tu żadnego naruszenia ze strony sądu. Zaznaczam bowiem, że oskarżony jako strona postępowania karnego ma możliwość uczestniczenia w rozprawie – a więc gdyby oskarżony stawił się na rozprawę, to widziałby Pani wizerunek oraz słyszał wszelkie wskazane dane. Ponadto oskarżony ma możliwość aktywnego uczestniczenia w procesie i może uzyskać także wgląd w akta sprawy, gdzie również wszelkie Pani dane się znajdują. Nie ma więc możliwości, aby oskarżony nie mógł uzyskać wglądu do powyższych danych, albowiem jako strona procesu oskarżony posiada wgląd do wszelkich akt sprawy. Oskarżony może także uczestniczyć w rozprawie i złożyć wniosek o wgląd do protokołu rozprawy. Nie doszło więc tu do żadnego naruszenia.
Zgodnie bowiem z treścią art. 374 § 1 Kodeks postępowania karnego (w skrócie K.p.k.) „Oskarżony ma prawo brać udział w rozprawie. Przewodniczący lub sąd mogą uznać jego obecność za obowiązkową”.
Zakres podmiotowy przepisu art. 374 § 1 K.p.k. przewidującego prawo oskarżonego do obecności na rozprawie obejmuje zarówno oskarżonego odpowiadającego z wolnej stopy, jak i oskarżonego pozbawionego wolności. Gwarancję wykorzystania tego uprawnienia przez oskarżonego stanowi prawidłowe powiadomienie go o terminach rozpraw (zob. wyr. SN z 12.4.2018 r., sygn. akt III KK 124/18). W aspekcie gwarancyjnym należy również ujmować wyłączenie możliwości przeprowadzenia rozprawy w nieobecności oskarżonego, który należycie usprawiedliwił swoją nieobecność, deklarując chęć uczestniczenia w rozprawie (arg. ex art. 117 § 2 K.p.k.). Udostępnienie wizerunku oraz akt stronom postępowaniaZgodnie natomiast z treścią art. 156 K.p.k.: „§ 1. Stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym udostępnia się akta sprawy sądowej oraz daje możność sporządzenia z nich odpisów lub kopii. Za zgodą prezesa sądu akta te mogą być udostępnione również innym osobom. Informacje o aktach sprawy mogą być udostępnione także za pomocą systemu teleinformatycznego, jeżeli względy techniczne nie stoją temu na przeszkodzie. § 2. Na wniosek oskarżonego lub jego obrońcy wydaje się odpłatnie kopie dokumentów z akt sprawy. Kopie takie wydaje się odpłatnie, na wniosek, również innym stronom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym. Zarządzenie w przedmiocie wniosku może wydać również referendarz sądowy. Od kopii wykonanej samodzielnie nie pobiera się opłaty”.
Wyrazem wewnętrznej jawności postępowania sądowego jest w zasadzie nieograniczony dostęp do akt sprawy dla stron i ich obrońców oraz pełnomocników. Prawo to obejmuje nie tylko możliwość zapoznania się z treścią akt, ale także możność sporządzania z nich odpisów lub kopii. Zgłoszona przez stronę potrzeba zapoznania się z aktami sprawy powinna być zrealizowana poprzez udostępnienia akt w czytelni, a osobie pozbawionej wolności – poprzez przesłanie akt do jednostki penitencjarnej (zob. post. SN z 20.11.2008 r., sygn. akt II KK 175/08).
Wobec tego, jak Pani widzi, nie można stronom postępowania zabronić możliwości przeglądania akt czy też aktywnego uczestniczenia w postępowaniu – jest to przywilej strony postępowania. Dlatego też w opisanym przypadku nie doszło do żadnego naruszenia ze strony sądu. Jeżeli są Państwo stronami postępowania – wszelkie Państwa dane znajdujące się w aktach sprawy są jawne dla drugiej strony. PrzykładyNagranie rozprawy cywilnej bez zgody powoda Anna wniosła sprawę cywilną o odszkodowanie przeciwko swojemu byłemu pracodawcy, oskarżając go o bezprawne zwolnienie. Podczas jednej z rozpraw pracodawca, będący stroną pozwaną, złożył wniosek o nagrywanie przebiegu rozprawy. Anna dowiedziała się o tym dopiero po fakcie, gdy zauważyła wzmiankę o nagraniu w protokole sądowym. Zaniepokojona, Anna złożyła skargę do sądu, argumentując, że nagranie odbyło się bez jej zgody i narusza jej prywatność, gdyż ujawnia jej dane osobowe oraz dyskutuje jej życie prywatne. Sąd odpowiedział, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, każda ze stron postępowania ma prawo do wnioskowania o nagranie rozprawy, a zgoda drugiej strony nie jest wymagana, o ile sąd uzna to za zasadne. Podkreślono również, że nagranie stanowi część akt sprawy, do których dostęp mają strony postępowania i ich pełnomocnicy. Anna zdecydowała się zasięgnąć porady prawnika, aby dowiedzieć się, jak w przyszłości unikać podobnych sytuacji.
Sprawa karna z nagraniem z rozprawy bez zgody oskarżyciela Jan oskarżył swojego sąsiada o zniesławienie, co skutkowało wszczęciem postępowania karnego. Na pierwszej rozprawie sąsiad złożył wniosek o nagrywanie przebiegu rozprawy, co zostało zaakceptowane przez sąd. Jan dowiedział się o nagraniu dopiero po rozprawie, gdy sąsiad otrzymał kopię nagrania. Jan poczuł się zaniepokojony, ponieważ nagranie zawierało jego wizerunek oraz szczegółowe dane osobowe. Jan skonsultował się z prawnikiem, który wyjaśnił, że oskarżony ma prawo do obrony, co obejmuje możliwość nagrywania rozprawy. Prawnik poradził Janowi, aby w przyszłości na wstępie procesu wyraził swoje zastrzeżenia dotyczące nagrywania, ale jednocześnie zaznaczył, że sąd ma ostateczne prawo do decyzji w tej kwestii, zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego.
Rozprawa o alimenty z nagraniem bez zgody jednej ze stron Katarzyna wniosła sprawę o podwyższenie alimentów przeciwko swojemu byłemu mężowi, Piotrowi. Podczas rozprawy Piotr wniósł o nagrywanie przebiegu rozprawy w celu późniejszego przeanalizowania przebiegu procesu ze swoim prawnikiem. Katarzyna dowiedziała się o nagraniu dopiero po rozprawie, kiedy otrzymała wezwanie do sądu z informacją o wydanej kopii nagrania. Katarzyna była zaniepokojona tym faktem, zwłaszcza że w trakcie rozprawy omawiano szczegóły dotyczące jej finansów oraz życia osobistego. Skontaktowała się z prawnikiem, który poinformował ją, że zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu postępowania cywilnego, nagrywanie rozprawy jest dozwolone na wniosek jednej ze stron, a zgoda drugiej strony nie jest konieczna, jeżeli sąd uzna to za zasadne. Prawnik doradził Katarzynie, aby w przyszłości zgłaszała swoje zastrzeżenia do sądu na początku postępowania, ale zaznaczył, że sąd ma prawo dopuścić nagrywanie, jeśli uzna, że służy to interesom sprawiedliwości. W przypadku kolejnych rozpraw Katarzyna poprosiła prawnika o wsparcie, aby być lepiej przygotowaną na ewentualne wnioski o nagrywanie. PodsumowanieNagrywanie rozpraw sądowych bez zgody jednej ze stron jest dopuszczalne, jeśli sąd uzna to za zasadne, a żadna ze stron nie może sprzeciwić się tej decyzji. Przepisy prawa zapewniają stronom postępowania możliwość nagrywania rozpraw w celu zabezpieczenia dowodów i wsparcia w przygotowaniu obrony. W takich sytuacjach ważne jest, aby być świadomym swoich praw i możliwości, a także skonsultować się z prawnikiem, aby odpowiednio zabezpieczyć swoje interesy i prywatność. Oferta porad prawnychPotrzebujesz pomocy prawnej w zakresie ochrony danych osobowych i procedur sądowych? Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism procesowych, które pomogą Ci skutecznie bronić swoich praw i interesów. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
|
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Oskarżenie o wyłudzenie odszkodowania z OC
Odpowiedzialność karna za produkcje alkoholu w domu
Pomyłka we wniosku kredytowym a zarzut oszustwa
Fałszywe wezwania do zapłaty, jak skutecznie przeciwstawić się firmom windykacyjnym?
Sprzedaż wzorów prac dyplomowych, czy to legalne?
Nagrywanie rozpraw karnych, czy oskarżony ma prawo do nagrania audio-wideo bez zgody oskarżyciela prywatnego?
Jak uwolnić się od nękania w mediach społecznościowych?
Uporczywe nękanie przez żonę kochanka, jak się bronić?
Sprzęt budowlany porzucony na budowie, co z nim zrobić?
Dziecko przyłapane na kradzieży w sklepie, co zrobić?
