Nadgodziny pracownika niepełnosprawnego

Czas pracy osoby niepełnosprawnej

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych wskazany jest maksymalny czas pracy osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności: „czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo”.

Dodatkowo ust. 3 wspomnianego przepisu stanowi, iż „osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych”.

Wyjątki od zasady skróconego czasu pracy

Kolejny przepis, tj. art. 15a, zawiera przesłanki, w których zastosowanie norm czasu pracy z art. 15 nie ma zastosowania:

„1. Przepisów art. 15 nie stosuje się:

1) do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz

2) gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.

2. Koszty badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2, ponosi pracodawca”.

Praca w godzinach nadliczbowych

Tak więc pracodawca, zatrudniając osobę niepełnosprawną zaliczaną do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, jest zobowiązany do przestrzegania sztywnych norm czasu pracy wskazanych w powyższej ustawie. W pytaniu wspomniał Pan o posiadaniu oświadczenie lekarza, w którym zezwala Panu na pracę w godzinach nadliczbowych. Jeżeli lekarz sformułował pozwolenie na wykonywanie pracy tylko w godzinach nadliczbowych, to pracodawca nie może w inny sposób zmieniać pańskiego czasu pracy (np. przez nakazanie Panu pracy w wymiarze 8 godzin dziennie).

Stanowisko to poparte jest orzecznictwem Sądu Najwyższego – Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych (sygn. akt I PK 168/15). Norma zawarta w art. 15 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych ma charakter bezwzględny. Zabezpiecza ona maksymalny czas pracy pracownika niepełnosprawnego. Niedopuszczalne jest nawet za zgodą pracownika ustalenie innego, przekraczającego maksymalne normy, czasu pracy.

Wydłużenie norm czasu pracy pracownika niepełnosprawnego może wynikać jedynie z orzeczenia lekarskiego, które dla bezpieczeństwa pracodawcy powinno jasno wskazywać, czy wobec konkretnego pracownika zezwala on na pracę w godzinach nadliczbowych, pracę w porze nocnej lub pracę w wymiarze 8 godzin dziennie, 40 godzin tygodniowo.