Nabycie polskiego obywatelstwa dla rodziny z Ukrainy

Nabycie polskiego obywatelstwa

Kwestię nabycia obywatelstwa polskiego reguluje ustawa o obywatelstwie polskim obowiązująca od 15 sierpnia 2012 r. z wyjątkiem rozdziałów 5 i art. 65, które weszły w życie 15 maja 2012 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 161). W przeciwieństwie do wcześniej obowiązujących przepisów dotyczących obywatelstwa polskiego obecnie ustawa przyjmuje zasadę dopuszczalności wielości obywatelstw przy utrzymaniu bezwzględnego priorytetu obywatelstwa polskiego.

W Państwa przypadku o nadaniu obywatelstwa polskiego decyduje stosowny wojewoda, który będzie mógł uznać cudzoziemca za obywatela polskiego przy spełnieniu przez niego jednego z niżej opisanych warunków:

1. Dotyczy cudzoziemca, który od co najmniej 3 lat, bez przerwy, legalnie przebywa w Polsce, na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, ma stabilne i regularne źródło dochodu w Polsce, ma prawo do zajmowania lokalu mieszkalnego.
2. Dotyczy cudzoziemca, który od co najmniej 2 lat, nieprzerwanie i legalnie, przebywa w Polsce, na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub prawa stałego pobytu oraz od co najmniej 3 lat jest w małżeństwie z obywatelem polskim lub nie ma żadnego obywatelstwa.
3. Dotyczy cudzoziemca, który od co najmniej 2 lat przebywa nieprzerwanie i legalnie w Polsce na podstawie zezwolenia, które uzyskał w Polsce jako uchodźca.
4. Dotyczy cudzoziemca, który ma mniej niż 18 lat, legalnie przebywa w Polsce, na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, jedno z rodziców ma polskie obywatelstwo, drugie z rodziców wyraziło zgodę na uznanie dziecka za polskiego obywatela.
5. Dotyczy cudzoziemca, który ma mniej niż 18 lat, legalnie przebywa w Polsce, na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, co najmniej jednemu z jego rodziców zostało przywrócone polskie obywatelstwo, drugi rodzic, jeśli nie ma polskiego obywatelstwa, wyraził zgodę na uznanie dziecka za polskiego obywatela.
6. Dotyczy cudzoziemca, który co najmniej od 10 lat nieprzerwanie i legalnie przebywa w Polsce, ma zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawo stałego pobytu, ma w Polsce stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego.
7. Dotyczy cudzoziemca, który co najmniej rok nieprzerwanie i legalnie przebywa w Polsce, ma zezwolenie na pobyt stały, uzyskane w związku z polskim pochodzeniem lub Kartą Polaka.

Nieprzerwane przebywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Do ustalenia, czy cudzoziemiec przebywa nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosuje się poniższy przepis z ustawy o cudzoziemcach (art. 195 ust. 4):

„Pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowiący podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały uznaje się za nieprzerwany, jeżeli żadna z przerw w nim nie była dłuższa niż 6 miesięcy i wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy w okresach stanowiących podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały, chyba że przerwa była spowodowana:

1) wykonywaniem przez cudzoziemca obowiązków zawodowych lub świadczeniem przez niego pracy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

2) towarzyszeniem cudzoziemcowi, o którym mowa w pkt 1, przez jego małżonka lub małoletnie dziecko, lub

3) szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności cudzoziemca poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i trwała nie dłużej niż 6 miesięcy, lub

4) wyjazdem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach, przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni”.

Warto dodać, że aby zostać uznanym za obywatela polskiego, należy znać język polski przynajmniej na poziomie B1 i mieć dokument (certyfikat), który to potwierdza.

Wniosek o uznanie za obywatela polskiego

Uznanie obywatelstwa polskiego następuje na podstawie wniosku. Wniosek taki osoby zamieszkałe w Polsce wnoszą za pośrednictwem wojewody właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej, a jeżeli składają go osoby zamieszkałe za granicą, muszą to zrobić za pośrednictwem właściwego konsula. Składa się go osobiście lub korespondencyjne z podpisem poświadczonym urzędowo. Oświadczenie woli nabycia obywatelstwa polskiego należy złożyć przed wojewodą w określonym terminie liczonym od daty zawarcia małżeństwa lub uzyskania wskazanych wyżej zezwoleń. Jeżeli Państwo przegapicie ten termin, pozostaje jedynie starać się o obywatelstwo polskie tylko na zasadach obowiązujących pozostałych cudzoziemców (czyli po 5 latach pobytu w Polsce).

Do wojewody składa się:

• umotywowany wniosek o przyjęcie oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego w trybie art. 10 ustawy o obywatelstwie polskim, sporządzony własnoręcznie w języku polskim;
• kopię wszystkich zapisanych stron ważnego paszportu lub dokumentu podróży (oryginał dokumentu należy okazać do wglądu). Paszport lub dokument podróży powinien być ważny przez cały czas trwania postępowania o nabycie obywatelstwa polskiego, natomiast dane osobowe wnioskodawcy w paszporcie, dokumencie podróży, karcie pobytu i w aktach stanu cywilnego powinny posiadać jednolitą pisownię;
• kopię karty pobytu z aktualnymi danymi (oryginał dokumentu należy okazać do wglądu);
• kopię decyzji o zezwoleniu na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub kopię dokumentu potwierdzającego prawo stałego pobytu;
• oryginał odpisu skróconego aktu urodzenia i odpisu skróconego aktu małżeństwa wnioskodawcy, wydanych przez polski urząd stanu cywilnego (dane w obydwu odpisach powinny być zgodne, np. gdy w akcie urodzenia wpisane jest imię „Anatol”, a w akcie małżeństwa imię „Anatolij” należy ujednolicić treść aktu). W celu uzyskania polskiego odpisu aktu stanu cywilnego należy zwrócić się do urzędu stanu cywilnego właściwego z uwagi na miejsce zamieszkania, z wnioskiem o wpisanie zagranicznego aktu stanu cywilnego do polskiej księgi stanu cywilnego (do wniosku należy załączyć zagraniczny odpis aktu stanu cywilnego oraz jego uwierzytelnione tłumaczenie na język polski);
• życiorys sporządzony własnoręcznie w języku polskim, w formie opisowej ze wskazaniem m.in. wykształcenia, miejsc zatrudnienia, miejsc zamieszkania, małżeństw, dzieci z nich pochodzących;
• aktualną fotografię formatu paszportowego;
• kopię polskiego dokumentu tożsamości małżonka (paszportu lub dowodu osobistego);
• kopię dokumentów potwierdzających okoliczności, na które powołuje się wnioskodawca (np. polskie pochodzenie, źródło utrzymania).

Dokumenty wydane w języku obcym należy złożyć wraz z ich tłumaczeniem na język polski, sporządzonym przez tłumacza przysięgłego lub przez konsula RP. Postępowanie w sprawie o uznanie za obywatela polskiego będzie toczyło się w trybie określonym przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego. To oznacza, że od decyzji wojewody (działającego jako organ I instancji) będzie służyć stronie odwołanie do organu II instancji, którym jest Minister Spraw Wewnętrznych. Natomiast decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych może zostać zaskarżona do sądu administracyjnego.

Termin nadania obywatelstwa polskiego

W art. 18 ustawy o obywatelstwie polskim czytamy, że Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może nadać cudzoziemcowi obywatelstwo polskie. Nadanie obywatelstwa polskiego następuje na wniosek cudzoziemca składany do wojewody (urzędu wojewódzkiego) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub do konsula, jeśli cudzoziemiec mieszka za granicą.

Prezydent RP nie jest związany żadnymi terminami w sprawach o nadanie obywatelstwa polskiego (w praktyce na rozstrzygnięcie oczekuje się obecnie ponad rok). Prezydent RP nadaje obywatelstwo polskie lub odmawia jego nadania w formie postanowienia. Nie można się od niego odwołać. Postanowienia Prezydenta RP w sprawie nadania lub odmowy nadania obywatelstwa polskiego są ostateczne.

Prezydent RP nie jest ograniczony w swoich działaniach w tym zakresie żadnymi warunkami i może nadać obywatelstwo polskie każdemu cudzoziemcowi.

Nadanie obywatelstwa polskiego rodzinie

Warto wiedzieć, że w przypadku gdy oboje rodzice dostaną polskie obywatelstwo dzieci, które nie skończyły jeszcze 18 lat, też dostaną polskie obywatelstwo. Dzieci starsze niż 16 lat muszą wyrazić na to zgodę. W sytuacji, gdy jedno z rodziców dostanie polskie obywatelstwo – jego dzieci, które nie skończyły jeszcze 18 lat, dostaną polskie obywatelstwo, tylko gdy drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska, drugie z rodziców wyraziło zgodę na nabycie polskiego obywatelstwa przez dziecko, dzieci powyżej 16 lat wyrażą na to zgodę.

Przedłużony paszport jest ważny, zatem nie powinien stwarzać problemu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach - Dz.U. 2013 poz. 1650