Na co się zdecydować - rozwód czy separację?• Data: 03-02-2024 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
Jesteśmy małżeństwem od 2007 r., mamy trójkę nastoletnich dzieci. W naszym małżeństwie od dawna się nie układa. Zastanawiam się nad separacją lub rozwodem. Nie jestem pewna, czy przy separacji orzeczenie winy ma jakieś znaczenie. Nie mamy wspólnych kredytów, majątkiem podzielimy się zgodnie. Dzieci zostają ze mną. Mieszkamy za granicą i nie wiem, czy to coś zmienia. Nie mamy zamiaru na razie wchodzić w nowe związki. Dlatego zależy mi przede wszystkim na uregulowaniu prawnym sytuacji, abyśmy nie wchodzili sobie w drogę, a ja chciałabym mieć pewność, że alimenty będę otrzymywać regularnie. |
|
Rozwód a separacjaRozumiem, że nie jest Pani zdecydowana czy złożyć pozew o rozwód, czy też orzeczenie separacji. Proszę zatem pozwolić, iż jednak objaśnię zasadność orzeczenia separacji i rozwodu, gdyż będzie to pomocne w podjęciu przez Panią decyzji.
Zgodnie z treścią art. 611 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.): „§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd orzekł separację. § 2. Jednakże mimo zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. § 3. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec separację na podstawie zgodnego żądania małżonków”. Wykazanie zupełnego rozkładu pożyciaPrzesłanką konieczną orzeczenia separacji jest zupełny rozkład pożycia małżonków. Zupełny rozkład pożycia małżonków oznacza ustanie ich wspólnego życia na wszelkich jego płaszczyznach. Zupełny rozkład pożycia najczęściej przejawia się w ustaniu małżeńskiej więzi duchowej (uczuciowej), fizycznej (intymnej) oraz gospodarczej.
Dla orzeczenia separacji – w przeciwieństwie do rozwodu – zupełny rozkład pożycia małżonków nie musi być trwały. A zatem orzeczenia separacji nie wyklucza perspektywa wznowienia wspólnego pożycia przez małżonków. Regulacja ta jest związana z funkcją porządkującą i restytucyjną separacji. Orzeczenie separacji, tak jak orzeczenie rozwodu, nie jest jednak wykluczone w razie istnienia między małżonkami ograniczonej więzi gospodarczej, wynikającej z konieczności zajmowania tego samego mieszkania (zob. komentarz do art. 56 K.r.o.). Rozwód z ustaleniem korzystania z nieruchomości i alimentami na dzieciJeżeli wciąż mieszkają Państwo razem – co nie ma znaczenia przy separacji i rozwodzie – przy orzekaniu rozwodu, jeżeli taka będzie Państwa wola, sąd określi także sposób korzystania z nieruchomości, wskazując mężowi np. jeden zajmowany pokój lub konieczność opuszczenia nieruchomości – w przypadku stosowania przemocy. Separacja będzie natomiast zasadna, gdy będą Państwo posiadali wolę powrotu do siebie. Pozew o separację, tak samo jak pozew o rozwód należy skierować do sądu okręgowego miejsca Państwa zamieszkania. Opłata od tych dwóch pozwów to 600 zł. Jeżeli mieszkają Państwo poza granicami kraju, proszę skierować pozew do miejscowości, w której wcześniej Państwo mieszkali i tam znajduje się centrum życiowe w kraju.
Jeżeli mąż nie zamieszkuje z Panią i dziećmi, w pozwie o separację można określić alimenty na dzieci i zabezpieczenie potrzeb rodziny. Oprócz tego można określić lub zakazać kontaktów z dziećmi – wszystko zależne od Pani woli.
Biorąc pod uwagę przedstawione regulacje prawne, proszę zdecydować, co będzie dla Pani zasadne i przede wszystkim, czy widzą Państwo wolę powrotu do siebie – jeżeli nie, to nie ma sensu składania pozwu o separację, a lepiej od razu o rozwód. Rozwód z orzeczeniem o winie małżonkaMając natomiast na uwadze treść art. 57 K.r.o.: „§ 1. Orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. § 2. Jednakże na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy". Przepis § 1 posługuje się pojęciem winy. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie definiuje pojęcia winy. Odwołuje się on w tym zakresie do K.c., a ściślej, do przepisów tego Kodeksu dotyczących zobowiązań.
Zgodnie z orzecznictwem (wyrok SA w Katowicach z 12.03.2010 r., I ACa 35/10, niepubl.), orzekając w przedmiocie winy, sąd powinien ustalić, czy występuje sprzeczność zachowania się albo postępowania małżonka z normami prawnymi lub zasadami współżycia, określającymi obowiązki małżonków, a sprzeczności tej towarzyszy umyślność lub niedbalstwo tegoż małżonka. Ponadto między takim zachowaniem się lub postępowaniem małżonka a powstałym rozkładem pożycia małżeńskiego musi istnieć związek przyczynowy. Nie każde naruszenie obowiązków małżeńskich stanowić będzie o winie danego małżonka, lecz tylko te, które miało wpływ na spowodowanie (bądź utrwalenie) rozkładu pożycia małżeńskiego.
W przypadku orzeczenia winy jednego z małżonków, małżonek niewinny będzie mógł dochodzić roszczenia alimentacyjnego na swoją rzecz, jeżeli wykaże, iż na skutek rozwodu pogorszyła się jego sytuacja majątkowa. PrzykładyPrzykład 1: Separacja bez orzeczenia winy Ania i Marek byli małżeństwem od 15 lat. Pomimo wspólnych lat i dwójki dzieci, między nimi doszło do zupełnego rozkładu pożycia. Oboje zdecydowali, że nie widzą możliwości dalszego życia razem, ale nie chcą przekreślać szansy na przyszłą rekoncyliację. Dlatego zdecydowali się na separację, która umożliwiła im żyć niezależnie, nie podejmując ostatecznej decyzji o rozwodzie. W ich przypadku, orzeczenie winy nie miało znaczenia, ponieważ obydwoje byli zgodni co do przyczyn rozkładu pożycia i nie chcieli dodatkowo obarczać siebie nawzajem winą. Skoncentrowali się na ustaleniu opieki nad dziećmi i podziale majątku, co przebiegło bez większych konfliktów.
Przykład 2: Rozwód z orzeczeniem o winie Joanna i Tomasz przeżyli w małżeństwie 10 lat, jednak ostatnie lata były pełne konfliktów i wzajemnych pretensji. Joanna zdecydowała się złożyć pozew o rozwód, domagając się orzeczenia winy męża, który jej zdaniem, swoim zachowaniem przyczynił się do rozkładu pożycia. Twierdziła, że jego nieodpowiedzialność finansowa i zaniedbywanie rodziny miały bezpośredni wpływ na ich małżeńskie problemy. Sąd, po rozpatrzeniu sprawy, orzekł rozwód z winy Tomasza, co umożliwiło Joannie ubieganie się o alimenty na siebie, oprócz tych na dzieci, ze względu na pogorszenie jej sytuacji majątkowej po rozwodzie.
Przykład 3: Separacja jako krok do niezależności Ewa i Piotr, po 20 latach małżeństwa i wychowaniu trójki dzieci, stwierdzili, że ich drogi się rozeszły. Nie doszło do konkretnych konfliktów, lecz obydwoje czuli, że żyją już osobno pod jednym dachem. Zdecydowali się na separację, aby oficjalnie potwierdzić stan rzeczy, nie zamykając jednak drzwi do ewentualnej przyszłej poprawy relacji. W ich przypadku, separacja była najlepszym rozwiązaniem, ponieważ pozwalała na zachowanie pewnej niezależności przy równoczesnym braku gotowości na całkowite zamknięcie etapu małżeństwa. Rozwiązanie to umożliwiło im także łatwiejsze zarządzanie kwestiami majątkowymi i opieką nad już dorosłymi dziećmi bez potrzeby przechodzenia przez bardziej skomplikowany i emocjonalnie obciążający proces rozwodowy. PodsumowanieDecyzja między separacją a rozwodem jest złożona i zależy od wielu czynników, w tym od indywidualnych okoliczności małżonków, ich wspólnych planów na przyszłość oraz dobra dzieci. Separacja może oferować parom czas na przemyślenia i ewentualną rekoncyliację, nie zamykając drzwi do poprawy relacji, podczas gdy rozwód stanowi ostateczne rozwiązanie, umożliwiające rozpoczęcie nowego rozdziału życia. Ważne jest, aby podejmując decyzję, kierować się nie tylko emocjami, ale również prawnymi konsekwencjami wyboru, mając na uwadze dobro własne oraz dzieci. Oferta porad prawnychJeśli stoisz przed trudną decyzją dotyczącą Twojego małżeństwa i zastanawiasz się nad separacją lub rozwodem, nasze usługi porad prawnych online mogą Ci pomóc. Oferujemy profesjonalne doradztwo oraz pomoc w przygotowaniu wszystkich niezbędnych pism, aby ułatwić Ci przejście przez ten skomplikowany proces z pełną świadomością prawnej. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale