Mieszkanie własnościowe po zmarłej mamie

Czy obcokrajowiec może dziedziczyć po zmarłym obywatelu Polski?

Obcokrajowiec posiada uprawnienie do nabycia nieruchomość w ramach dziedziczenia zarówno ustawowego, jak i testamentowego. Na mocy ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców – obcokrajowiec nie jest zobowiązany uzyskać zezwolenia wówczas, gdy w momencie nabycia nieruchomości jest on uprawniony do dziedziczenia ustawowego po zbywcy nieruchomości.

Należy przy tym wskazać, że prawem właściwym w sprawach spadkowych jest prawo ojczyste spadkodawcy z chwili jego śmierci.

Dziedziczenie po zmarłych rodzicach

Zgodnie z ogólną zasadą prawa spadkowego, jeśli Pana mama nie pozostawiła testamentu, to po jej śmierci miało miejsce dziedziczenie ustawowe. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni w zasadzie w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Jak wynika z opisu sprawy, spadek po Pana zmarłej mamie nabył wyłącznie Pan. Zgodnie bowiem z prawem polskim spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy, zatem późniejsze postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku tylko stwierdza już istniejący stan (ma charakter deklaratoryjny).

Jak uzyskać stwierdzenie nabycia spadku?

Wracając do dziedziczenia po Pana mamie, najpierw musi Pan zostać uznany za spadkobiercę – czyli uzyskać stwierdzenie nabycia spadku. Stwierdzenie nabycia spadku można dokonać w sądzie lub przed notariuszem (wtedy otrzymuje się tzw. akt poświadczenia dziedziczenia).

W sądzie należy złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po Pana mamie. Postępowanie mające doprowadzić do stwierdzenia nabycia spadku wszczyna się poprzez złożenie w sądzie rejonowym, właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Do wniosku należy dołączyć:

• odpis wniosku w tylu kopiach, ilu jest uczestników postępowania;
• odpis skrócony aktu urodzenia dla mężczyzn i kobiet niezamężnych;
• odpis skrócony aktu małżeństwa dla kobiet zamężnych;
• odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy;
• oświadczenia o przyjęciu, odrzuceniu spadku lub zrzeczeniu się dziedziczenia (jeśli były składane).

Pomimo zamieszczenia we wniosku informacji, jakie osoby znajdują się w kręgu spadkobierców, sąd z urzędu bada, czy wymieniono wszystkich uczestników postępowania. Ustala również, czy spadkodawca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje.

Cała procedura stwierdzenia nabycia spadku kończy się wydaniem przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, w którym zostają ustalone udziały poszczególnych spadkobierców w spadku. Od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy wnieść opłatę. Opłata ta jest stała i wynosi 50 zł.

Potwierdzenie prawa do spadku w notarialnym poświadczeniu dziedziczenia

Od marca 2009 r. drugim sposobem na potwierdzenie przez spadkobiercę prawa do spadku jest notarialne poświadczenie dziedziczenia. Taki dokument ma taką samą moc prawną jak prawomocne postanowienie sądu o stwierdzenie nabycia spadku.

Warto pamiętać, że akt poświadczenia dziedziczenia może sporządzić każdy notariusz i nie ma tutaj znaczenia ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy (jak to jest w postępowaniu sądowym). Spadkobiercy nie muszą składać żadnych wniosków oraz pism procesowych. Wybór notariusza zapewnia sprawne, szybkie, łatwiejsze, a przede wszystkim mniej sformalizowane postępowanie.

Spadkobiercy muszą spełnić następujące warunki:

1. do kancelarii notarialnej przychodzą wszystkie osoby, które mogą być brane pod uwagę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi,
2. nie może być żadnych sporów między nimi w kwestii podziału spadku – czyli tego, kto jest spadkobiercą (gdy spadkobiercy sprzeczają się w tej sprawie, to spór rozstrzyga się na drodze sądowej).

Na początek należy umówić się na spotkanie z notariuszem. Można to zrobić osobiście lub telefonicznie. Notariusz informuje o tym, jakie dokumenty trzeba ze sobą zabrać, a by móc poświadczyć dziedziczenie (m.in. akt zgonu spadkodawcy, akty urodzenia i małżeństwa potencjalnych spadkobierców, testament, testamenty, gdy dziedziczenie jest na podstawie testamentu).

Ile kosztuje poświadczenie dziedziczenia u notariusza?

Poświadczenie dziedziczenia u notariusza kosztuje 150 zł (100 zł protokół dziedziczenia, 50 zł sporządzenie aktu poświadczenia). Cena jest taka sama bez względu na liczbę osób, które biorą udział w tej czynności. Należy do tego dodać jeszcze 23% podatku VAT.

Opłaty nie obejmują jednak kosztów, które są związane z wypisem aktów poświadczenia dziedziczenia. Każdy spadkobierca, którego dotyczy sprawa, może żądać wypisów aktu w dowolnej ilości. Taki wypis kosztuje 6 złotych netto od każdej strony dokumentu.

W Pana sprawie radziłabym skorzystać również z porady doradcy podatkowego dotyczącej zapłaty podatku od spadków i darowizn. Jeśliby Pan byłby zainteresowany taką poradą, to proszę o kontakt.