Niedostarczenie samochodu na licytację komorniczą

Komornik wyznaczył Panią jako dozorcę zajętego samochodu. Jednym z obowiązków dozorcy jest oddanie zajętej rzeczy komornikowi na jego wezwanie. W przypadku samochodu przybiera to postać obowiązku dostarczenia samochodu we wskazanej dacie, godzinie i miejscu wraz z dokumentami i kluczykami celem przeprowadzenia licytacji (obejrzenia samochodu przez potencjalnych nabywców), oddania samochodu komornikowi.

Fakt, iż dozorca może samochodu używać, nie oznacza, że ma prawo nie wydać pojazdu komornikowi na jego wezwanie.

Jak wskazuje Kodeks postępowania cywilnego (K.p.c.):

„Art. 856. § 1. Dozorca lub dłużnik, któremu powierzono dozór, obowiązani są przechowywać oddane im pod dozór ruchomości z taką starannością, aby nie straciły na wartości, i oddać je na wezwanie komornika lub stosownie do orzeczenia sądu albo na zgodne wezwanie obu stron. Jeżeli dozorca lub dłużnik zobowiązany do wydania ruchomości ich nie oddaje, komornik mu je odbiera.

§ 2. Dozorca obowiązany jest zawiadomić komornika o zamierzonej zmianie miejsca przechowania ruchomości”.

W sądowym postępowaniu egzekucyjnym prawa komornika do ukarania grzywną są związane z regulacją art. 761 K.p.c., tj. z uprawnieniem do zasięgnięcia informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji od organów administracji publicznej, organów wykonujących zadania z zakresu administracji publicznej, organów podatkowych, organów rentowych, banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, przedsiębiorstw maklerskich, organów spółdzielni mieszkaniowych, zarządów wspólnot mieszkaniowych oraz innych podmiotów zarządzających mieszkaniami i lokalami użytkowymi, jak również innych instytucji i osób nieuczestniczących w postępowaniu egzekucyjnym.

W razie nieuzasadnionej odmowy udzielenia organowi egzekucyjnemu wyjaśnień lub informacji albo za udzielanie informacji lub wyjaśnień świadomie fałszywych osoba odpowiedzialna może być na wniosek wierzyciela lub z urzędu ukarana przez organ egzekucyjny grzywną do dwóch tysięcy złotych.

Grzywną może być również ukarany dłużnik, który zaniedba obowiązek powiadomienia o zmianie miejsca swojego pobytu.

Niedostarczenie przedmiotu zajęcia na wyznaczony termin licytacji to w zasadzie konieczność jej odwołania. Oznacza to dodatkowe koszty dla Pani jako dłużnika.

Jak wynika z opisu, komornik zdaje sobie sprawę z tego, że samochód jest za granicą. Najwyraźniej liczy na to, że kilka lub kilkanaście dni wystarczy Pani na sprowadzenie samochodu do Polski i wydanie go w dniu licytacji wraz z dokumentami.

Komornik raczej nie ukarze Pani grzywną. Może potraktować istniejące okoliczności jako okoliczności łagodzące i odwołać licytację samochodu, wyznaczając nowy termin.

Ewentualnie komornik może potraktować to jako wrogie działania z Pani strony mające na celu uniemożliwienie doprowadzenia do licytacji – po prostu przeszkadzanie w egzekucji. Komornik może uznać to za usunięcie zajętego przedmiotu spod egzekucji poprzez ulokowanie go za granicą.

W takich sytuacjach komornik składa zawiadomienie o przestępstwie do prokuratury, dołącza odpowiednie dokumenty i dalej prowadzi egzekucję. Pani jako dłużnik jest wzywana najpierw w sprawie, później być może jako podejrzana, a następnie – oskarżona. Niestety bywa to dosyć częste (przynajmniej w mojej praktyce).

Według Kodeksu karnego:

„Art. 300. § 1. Kto, w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 3. Jeżeli czyn określony w § 1 wyrządził szkodę wielu wierzycielom, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 4. Jeżeli pokrzywdzonym nie jest Skarb Państwa, ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na wniosek pokrzywdzonego”.

Następnie komornik może wreszcie zlicytować samochód, a na Pani będzie ciążył obowiązek wydania go nabywcy. W sytuacji gdy Pani tego nie uczyni, sprawa trafi do sądu, a ten wymierzy Pani grzywnę. Jeżeli strona bez usprawiedliwionych powodów nie wykona w toku postępowania postanowień lub zarządzeń, sąd może skazać ją na grzywnę według przepisów o karach za niestawiennictwo świadka.

Może zostać nałożona grzywna do 10 000 zł jednorazowo.

W zaistniałej sytuacji powinna Pani pisemnie poinformować komornika, że samochód nie może być dostarczony w wyznaczonym terminie. Proszę wyjaśnić, jaki jest tego powód. Warto wskazać na przyczynę niezależną od Pani. Wówczas posiada Pani dowód na to, że informowała Pani komornika o zaistniałej sytuacji (dla własnej ochrony).