Legalizacja kanalizacji przechodzącej przez działkę sąsiada

Zasiedzenie służebności kanalizacji na nieruchomości

W opisanym przez Pana przypadku należy wskazać, że najprawdopodobniej nastąpiło zasiedzenie tej służebności. Z tego, co Pan wskazuje, stan taki utrzymuje się od lat 80., a Pan jako następca prawny poprzednich właścicieli korzysta z tego czasu, który biegł w czasie, gdy nawet nie był Pan jeszcze właścicielem. Zgodnie z Kodeksem cywilnym:

„Art. 172. [Przesłanki zasiedzenia]

§ 1. Posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).

§ 2. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

§ 3. Nabyć nieruchomość rolną w rozumieniu przepisów ustawy, o której mowa w art. 166 § 3, przez zasiedzenie może jedynie rolnik indywidualny w rozumieniu przepisów tej ustawy, jeżeli – ustalona zgodnie z przepisami art. 5 ust. 2 i 3 tej ustawy – powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z nieruchomościami rolnymi stanowiącymi jego własność nie przekroczy 300 ha użytków rolnych”.

Zasiedzenie jest pierwotnym i nieodpłatnym sposobem nabycia prawa własności rzeczy przez nieuprawnionego jej posiadacza wskutek faktycznego wykonywania tego prawa w ciągu oznaczonego wyżej czasy. Proszę pamiętać, że nie jest uzależnione od jakiegokolwiek świadczenia na rzecz osoby, której dotychczas nabywane prawo przysługiwało. Skutek nabycia następuje z mocy samego prawa, bez potrzeby składania oświadczeń woli, jak i bez konieczności podejmowania przez posiadacza jakichkolwiek czynności prawnych zmierzających do zalegalizowania nabytego prawa. Z upływem ostatniego dnia terminu zasiedzenia samoistny posiadacz nabywa prawo własności rzeczy i równocześnie z tym dniem gaśnie prawo własności dotychczasowego właściciela. Do zasiedzenia w dobrej wierze wystarczy tylko 20 lat. Posiadanie prowadzące do zasiedzenia musi być samoistne i nieprzerwane. Samoistnym posiadaczem nieruchomości w rozumieniu art. 172 Kodeksu cywilnego jest ten, kto nią włada jak właściciel czyli wykonuje uprawnienia składające się na treść prawa własności, korzysta z nieruchomości z wyłączeniem innych osób, pobiera pożytki i dochody, a także uważa się za uprawnionego do rozporządzenia nią.

Warunkiem koniecznym do zasiedzenia nieruchomości jest, jak pisałem powyżej, bycie posiadaczem samoistnym. Z kolei z art. 336 wynika, że posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto postępuje z rzeczą jak właściciel, o czym świadczą okoliczności dostrzegalne dla innych osób( wyrok SN z dnia 19 grudnia 2000 r., sygn. akt V CKN 164/00, postanowienie SN z dnia 28 lutego 2002 r., sygn. akt III CKN 891/00). W przypadku zasiedzenia służebności sprawa ma się podobnie – ta służebność służyła Panu i innym, korzystał z niej Pan samoistnie, a do korzystania z niej służyło wyraźne urządzenie.

W tym konkretnie przypadku możemy mówić oczywiście o zasiedzeniu służebności przesyłu, czyli możliwości przebiegu przez działkę sąsiada wodociągu, czy też innej linii np. kabla telefonicznego itp.

Wniosek do sądu o zasiedzenie służebności lub inne opcje rozwiązania problemu

Jak rozumiem aktualnie sąsiad nie chce się na nic zgodzi, zatem należałoby wystąpić do sądu z wnioskiem o zasiedzenie tej służebności. Postępowanie takie jest kosztowne, bowiem kosztuje około 2000 zł, a dodatkowo długotrwałe, może bowiem trwać nawet i dwa lata, w zależności od sądu.

W tym miejscu należy zatem wskazać, że albo zdecyduje się Pan na zasiedzenie służebności, albo będzie Pan oczekiwał na dalsze ruchy sąsiada. Może Pan również zgodzić się na zapłatę pewnej kwoty lub też wystąpić do sądu o ustanowienie służebności za wynagrodzeniem. Oczywiście postępowanie o zasiedzenie nie wiąże się dla Pana z koniecznością zapłaty sąsiadowi żadnych należności, jednakże trochę trwa. Dlatego też ostateczny wybór należy do Pana, a ja służę pomocą w sprawach szczegółowych dotyczących tej kwestii.