Kurator dla małoletniego dziecka w postępowaniu spadkowym

Dziedziczenie przez małoletnie dziecko

Na wstępie pragnę Panią zapewnić, iż kurator Pani siostry nie przejmie za nią spadku, który ona jako osoba nieletnia odziedziczyła.

To Pani nieletnia siostra jest spadkobiercą, a kurator nie może rościć sobie żadnych praw do spadku.

Małoletnie dziecko w ramach np. dziedziczenia testamentowego lub ustawowego może nabyć spadek. Ponieważ jednak jest niepełnoletnie, tzn. zgodnie z prawem cywilnym nie osiągnęło jeszcze 18 lat, nie może samodzielnie podejmować decyzji i zawierać skutecznych prawnie umów. Spadek nabyty przez małoletniego staje się jego majątkiem. Jednakże prawo zarządzania majątkiem małoletniego dziecka przypada jego kuratorowi/opiekunowi.

Zarząd majątkiem dziecka przez kuratora

W ramach zarządu majątkiem dziecka kurator wykonuje wiele czynności. Niektóre z nich są określane jako czynności przekraczające zwykły zarząd. Są to czynności bezpośrednio rozporządzające lub zobowiązujące do rozporządzania, dotyczące zbycia majątku, obciążenia go prawami rzeczowymi ograniczonymi lub zmiany jego przeznaczenia.

Do dokonania przez kuratora czynności przekraczającej zwykły zarząd potrzebna jest zgoda sądu opiekuńczego w formie postanowienia. Sąd tylko wtedy udzieli zgody, jeżeli uzna, że czynności te dokonywane będą w interesie i dla dobra dziecka.

O tym, czy dana czynność planowana przez kuratora wymaga zgody sądu, decydują okoliczności sprawy: wartość przedmiotu majątkowego i wartość majątku dziecka.

Nabycie przez dziecko nieruchomości w spadku a działania kuratora

Jeżeli w drodze spadku dziecko nabyło np. nieruchomość, wówczas na sprzedaż jej konieczna jest zgoda sądu rodzinnego, a sam kurator nie może tu samodzielnie podjąć decyzji. Możliwe jest natomiast takie rozstrzygnięcie sądu, że udzieli on zgody na sprzedaż nieruchomości, ale zobowiąże też kuratora do tego, by z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży kupił np. dla dziecka nowe mieszkanie.

Uzyskanie zezwolenia sądu na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest bardzo istotne, gdyż czynność dokonana bez takiego zezwolenia będzie nieważna. Udzielając zezwolenia, sąd opiekuńczy kieruje się całokształtem okoliczności. Bierze przy tym pod uwagę, czy kurator działa legalnie oraz rozpatruje ewentualne korzyści, jakich można się spodziewać. Jednakże decydującym kryterium jest słuszny interes i dobro małoletniego.