Konkurs na stanowisko dyrektora szkoły

Kwalifikacje których posiadanie jest niezbędne do zajmowania stanowiska nauczyciela

Jak podaje art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.):

„Art. 9. 1. Stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która:

1) posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje;

2) przestrzega podstawowych zasad moralnych;

3) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu”.

Przepis ten ustala ogólne kwalifikacje, których posiadanie jest niezbędne do zajmowania stanowiska nauczyciela. Brak kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela – co do zasady – uniemożliwia zatrudnienie w tym charakterze.

Żaden przepis prawa oświatowego nie stanowi, iż nauczyciel, który nie podejmował pracy w zawodzie przez kilka lat, traci swoje uprawnienia. Nauczycielem zostaje się na całe życie i bez względu na przerwę w wykonywaniu zawodu, jeśli dana osoba posiada dyplom potwierdzający uprawnienia pedagogiczne, może zostać zatrudniona jako nauczyciel.

Ani przepisy Karty nauczyciela, ani żadne inne przepisy, czy to dotyczące nauczycieli, czy też szerzej – pracowników, nie zawierają definicji pojęcia „osoba czynna zawodowo”, a tym bardziej definicji pojęcia „nauczyciel czynny zawodowo”.

Przy zdefiniowaniu tego pojęcia możemy jedynie wskazać na definicję słowa „czynny” zamieszczoną w Słowniku języka polskiego. „Czynny” to znaczy wykonujący jakąś czynność, pracujący, działający, skłonny do działania, aktywny.

W związku z powyższym należy uznać, że nauczyciel czynny zawodowo to taki nauczyciel, który nadal wykonuje swój zawód, nadal pracuje, podnosi kwalifikacje, działa. Jednak brak owej „czynności” nie powoduje, że przestaje się być nauczycielem.

Wymagania jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora szkoły publicznej

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 października 2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach publicznych szkół i rodzajach publicznych placówek (Dz. U. Nr 184, poz. 1436, z późn. zm.):

„§ 1. Stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły i placówki może zajmować nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który spełnia łącznie następujące wymagania:

1) ukończył studia magisterskie i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym przedszkolu, szkole lub placówce;

2) ukończył studia wyższe lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania albo kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania oświatą, prowadzony zgodnie z przepisami w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli;

3) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy pedagogicznej na stanowisku nauczyciela lub pięcioletni staż pracy dydaktycznej na stanowisku nauczyciela akademickiego;

4) uzyskał:

1. co najmniej dobrą ocenę pracy w okresie ostatnich pięciu lat pracy lub
2. pozytywną ocenę dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku albo
3. w przypadku nauczyciela akademickiego – pozytywną ocenę pracy w okresie ostatnich czterech lat pracy w szkole wyższej
   – przed przystąpieniem do konkursu na stanowisko dyrektora (…);

5) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym;

6) nie był karany karą dyscyplinarną (…) oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne;

7) nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

8) nie toczy się przeciwko niemu postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego;

9) nie był karany zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi (…)”.

Natomiast według § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia:

Czy osoba niebędąca nauczycielem może zajmować stanowisko dyrektora szkoły?

„§ 5. 1. Stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły i placówki oraz zespołu publicznych szkół lub placówek może zajmować osoba niebędąca nauczycielem, która spełnia łącznie następujące wymagania:

1) posiada obywatelstwo polskie, z tym że wymóg ten nie dotyczy obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Konfederacji Szwajcarskiej;

2) ukończyła studia magisterskie;

3) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy, w tym co najmniej dwuletni staż pracy na stanowisku kierowniczym;

4) ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z praw publicznych;

5) nie toczy się przeciwko niej postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne;

6) spełnia wymagania określone w § 1 pkt 2, 5, 7 i 9”.

Zgodnie z art. 6a ust. 6 Karty nauczyciela oceny pracy dyrektora szkoły oraz nauczyciela, któremu czasowo powierzono pełnienie obowiązków dyrektora szkoły, dokonuje:

• organ sprawujący nadzór pedagogiczny w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, jeżeli organ prowadzący szkołę nie sprawuje nadzoru pedagogicznego, albo
• sam organ prowadzący szkołę, jeżeli równocześnie sprawuje nadzór pedagogiczny nad szkołą.

Co obejmuje ocena pracy dyrektora?

Organ prowadzący szkołę dokonuje oceny pracy dyrektora po zasięgnięciu opinii rady szkoły i zakładowych organizacji związkowych działających w danej szkole. Zobowiązany jest dokonać oceny w czasie nie dłuższym niż 3 miesiące od złożenia wniosku.

Ocena pracy dyrektora obejmuje wszystkie zadania, zarówno w zakresie merytorycznej pracy szkoły lub placówki, jak i obowiązków z zakresu administracji i spraw finansowych. Jednakże w przepisach prawa oświatowego dokonano podziału na oceny cząstkowe, obejmujące ocenę sprawowania kierownictwa i nadzoru w poszczególnych obszarach działalności.

Wobec powyższego należy uznać, że jeśli legitymuje się Pan dyplomem uprawniającym do zajmowania stanowiska nauczyciela, nie może być Pan dla potrzeb konkursu na stanowisko dyrektora traktowany jako osoba niebędąca nauczycielem. Uprawnienia nauczycielskie pozostają ważne do końca życia. Oczywiście istnieje możliwość przekwalifikowania się i ukończenia studiów z innego zakresu niż wymagany do zajmowania stanowiska nauczyciela.

W konkursie na stanowisko dyrektora szkoły brana jest pod uwagę:

1. co najmniej dobra ocena pracy w okresie ostatnich pięciu lat pracy lub
2. pozytywna ocena dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku
   – przed przystąpieniem do konkursu na stanowisko dyrektora.

Oznacza to, że skoro nie pracuje Pan jako nauczyciel dopiero trzy lata, powinien Pan posiadać ocenę pracy z okresu co najmniej 5 lat przed przystąpieniem do konkursu. Jeśli takiej oceny Pan nie posiada – nie spełnia Pan warunków formalnych do udziału w konkursie na stanowisko dyrektora szkoły.