Konkurs internetowy a gra hazardowa

Podstawa prawna: ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (zwana dalej: ustawą), ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (zwana dalej: K.k.s.).

Co to jest gra hazardowa?

W opisanej sprawie musimy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy organizowany konkurs jest grą hazardową. Zgodnie z definicją legalną pojęcia gry hazardowej, unormowaną w art. 2 ust. 1 ustawy:

1. Grami losowymi są gry, w tym urządzane przez sieć Internet, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku. Są to:

1) gry liczbowe - gry, w których wygraną uzyskuje się przez prawidłowe wytypowanie liczb, znaków lub innych wyróżników, a wysokość wygranych zależy od łącznej kwoty wpłaconych stawek, oraz gra liczbowa keno, w której wygraną uzyskuje się przez prawidłowe wytypowanie liczb, a wysokość wygranych stanowi iloczyn wpłaconej stawki i mnożnika ustalonego dla poszczególnych stopni wygranych;

2) loterie pieniężne, w których uczestniczy się przez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze, a podmiot urządzający loterię oferuje wyłącznie wygrane pieniężne;

3) gra telebingo, w której uczestniczy się przez nabycie dowodu udziału w grze zawierającego przypadkowe zestawy liczb lub znaków z góry ustalonego zbioru liczb lub znaków, przeprowadzana na skalę ogólnokrajową z losowaniem nadawanym jako audycja telewizyjna, a podmiot urządzający grę oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe;

4) gry cylindryczne, w których uczestniczy się w grze przez wytypowanie liczb, znaków lub innych wyróżników, a wysokość wygranej zależy od określonego z góry stosunku wpłaty do wygranej, zaś wynik gry ustalany jest za pomocą urządzenia obrotowego lub gry cylindryczne urządzane na tych zasadach w sieci Internet;

5)(uchylony)

6) gry w kości;

7) gra bingo pieniężne, w której uczestniczy się przez nabycie przypadkowych zestawów liczb z ustalonego z góry zbioru liczb, a podmiot urządzający grę oferuje wyłącznie wygrane pieniężne, których wysokość zależy od łącznej kwoty wpłaconych stawek;

8) gra bingo fantowe, w której uczestniczy się przez nabycie przypadkowych zestawów liczb z ustalonego z góry zbioru liczb, a podmiot urządzający grę oferuje wyłącznie wygrane rzeczowe;

9) loterie fantowe, w których uczestniczy się przez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze, a podmiot urządzający loterię oferuje wyłącznie wygrane rzeczowe;

10) loterie promocyjne, w których uczestniczy się przez nabycie towaru, usługi lub innego dowodu udziału w grze i tym samym nieodpłatnie uczestniczy się w loterii, a podmiot urządzający loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe;

11) loterie audioteksowe, w których uczestniczy się przez odpłatne:

a) połączenie telefoniczne,

b) wysyłanie wiadomości tekstowych z użyciem publicznej sieci telekomunikacyjnej.”

Loterie fantowe

Stosownie do art. 7 ustawy:

„1. Loterie fantowe, gry bingo fantowe i loterie promocyjne mogą być urządzane, na podstawie udzielonego zezwolenia, przez osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.

1a. Loterie fantowe lub gry bingo fantowe, w których wartość puli wygranych nie przekracza kwoty bazowej, o której mowa w art. 70, mogą być urządzane przez podmioty wymienione w ust. 1, po dokonaniu ich zgłoszenia. Zgłoszenia dokonuje się nie później niż 30 dni przed dniem rozpoczęcia tej gry.

1b. Loterie fantowe oraz gry bingo fantowe w których wartość puli wygranych jest wyższa od kwoty bazowej, o której mowa w art. 70, oraz nie przekracza piętnastokrotności tej kwoty, mogą być urządzane przez organizację pożytku publicznego po dokonaniu ich zgłoszenia. Zgłoszenia dokonuje się nie później niż 30 dni przed dniem rozpoczęcia tej loterii lub gry. Łączna wartość puli wygranych w loteriach fantowych lub w grze bingo fantowe organizowanych przez organizację pożytku publicznego w oparciu o zgłoszenia, nie może przekroczyć w ciągu roku kalendarzowego trzydziestokrotności kwoty bazowej, o której mowa w art. 70.

2. Loterie audioteksowe mogą być urządzane, na podstawie udzielonego zezwolenia, wyłącznie przez spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 7a.

Kto pierwszy, ten lepszy – znamiona gry hazardowej

Jednym z założeń planowanego konkursu jest zakup żetonów, które zostaną przeznaczone na udział w konkursie. Następnie metodą „kto pierwszy ten lepszy” przyznawana będzie nagroda rzeczowa. Taki sposób organizacji konkursu nosi znamiona gry hazardowej unormowanej w ustawie. Potwierdzają to dotychczasowe rozstrzygnięcia Ministra do spraw finansów publicznych, a także stanowiska sądów. W tym miejscu wskazać należy, iż może Pan spróbować uzyskać inną (wiążąca) ocenę tego konkursu poprzez zwrócenie się z oficjalnym wnioskiem do Ministra Finansów o przesłanie decyzji, czy przedmiotowy konkurs nosi znamiona gry losowej – załączając szczegółowy regulamin przeprowadzania konkursu oraz wyłaniania zwycięzcy.

Zgodnie z art. 2 ust 6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych rozstrzyga, na wniosek lub z urzędu, w drodze decyzji, czy gry lub zakłady posiadające cechy wymienione w ust. 1-5a są grami losowymi, zakładami wzajemnymi, grami w karty albo grami na automacie w rozumieniu ustawy. W ust. 7 sprecyzowano, iż do wniosku o wydanie decyzji, o której mowa w ust. 6, należy załączyć opis planowanego albo realizowanego przedsięwzięcia, uwzględniający w szczególności zasady jego urządzania, przewidywane nagrody, sposób wyłaniania zwycięzców oraz, w przypadku gry na automatach, badanie techniczne danego automatu, przeprowadzone przez jednostkę badającą upoważnioną do badań technicznych automatów i urządzeń do gier, a w przypadku gier urządzanych przez sieć Internet opinię potwierdzającą zasady i prawidłowość oprogramowania do urządzania tych gier. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zażądać przedłożenia takich dokumentów przez stronę także w postępowaniu prowadzonym z urzędu.

Wątpliwości co do charakteru gry może rozstrzygnąć minister w formie decyzji

Wystąpienie uzasadnionych wątpliwości co do charakteru urządzanej gry, choć niewyrażone wprost w art. 2 ust. 6 ustawy o grach hazardowych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 471), jest w każdym przypadku przesłanką warunkującą konieczność uzyskania decyzji Ministra. Przyjęcie odmiennej koncepcji prowadziłoby do uznania, że w każdym przypadku uruchamiania na terenie Polski jakiejkolwiek gry, na jakimkolwiek automacie, wymagane jest uzyskanie decyzji tego organu co do charakteru konkretnej gry (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gliwicach z dnia 15 listopada 2017 r. III SA/Gl 716/17).

O losowym charakterze tego typu sposobu wyłaniania zwycięzcy, czyli opartego na zasadzie – kto pierwszy ten lepszy, przesądzono w orzecznictwie sądowym. „Udział w konkursie polega na przesyłaniu przez jej uczestnika wiadomości SMS, starającego się, ażeby wiadomość ta została zarejestrowana na pozycji n-tej, tj. takiej, dla której regulamin przewiduje szansę na uzyskanie wygranej. Podjęte przez niego działania, zmierzające do uzyskania wygranej, polegają na próbie uplasowania się na pozycji premiowanej wejściem do drugiego etapu. Jednakże nie może on wiedzieć, jak wiele zgłoszeń - wiadomości SMS prześlą inni uczestnicy i tym samym, na którym miejscu zostanie zarejestrowana jego wiadomość – SMS. Wbrew twierdzeniom skarżącego, mechanizm wyłaniania osób, które będą miały szansę gry o nagrodę nie jest oparty na zasadzie »kto pierwszy ten lepszy «. Uczestnicy gry nie mogą wiedzieć, czyja wiadomość SMS spośród wielu innych znajdzie się na pozycji dziesiątej, dwudziestej itp. Wysyłając wiadomość, uczestnik gry nie ma możliwości nadania jej jako numeru dziesiątego, dwudziestego itp. Swoim działaniem nie ma świadomego wpływu na numer, jaki system przyporządkuje jego zgłoszeniu. Zatem zakwalifikowanie się do drugiego etapu zależy od przypadku. Oczywiście, że wszyscy uczestnicy gry starają spełniać warunki określone w regulaminie, jednakże możliwość uplasowania się na premiowanym miejscu zależy od czynników, na które poszczególni uczestnicy nie mają wpływu. Ich aktywność polega wyłącznie na wysyłaniu wiadomości SMS i oczekiwaniu na wynik swego działania” (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 1 grudnia 2010 roku, o sygn. akt VI SA/Wa 2037/10).

Podsumowując tę część rozważań: opisany przez Pana mechanizm działania konkursu nosi znamiona gry hazardowej.

Nieletni uczestnicy loterii fantowej

W odpowiedzi na Pana 3 pytanie wskazuję, że udział w loterii fantowej nie jest ograniczony do osób pełnoletnich. Natomiast wprowadziłabym w regulaminie obowiązek uzyskania zgody opiekuna prawnego co do udziału w tego typu konkursie. Zgodnie z art. 110b K.k.s.: „Kto umożliwia osobie, która nie ukończyła 18. roku życia, udział w grze hazardowej innej niż loteria promocyjna lub fantowa, podlega karze grzywny za wykroczenia skarbowe.

Na zakończenie podsumowując: proszę przemyśleć możliwość usunięcia elementu „losowości” co do wyłonienia zwycięzców (wyłanianie na zasadzie „kto pierwszy, ten lepszy” bez wskazania konkretnego sposobu uzyskania nagrody) w Pańskim konkursie, a następnie – w celu zabezpieczenia swoich interesów – proszę zwrócić się do Ministra Finansów o wydanie stosownej decyzji w tym zakresie, która uchroni Pana przed ewentualną odmienną oceną w przyszłości Pańskiego konkursu jako gry hazardowej.