Konkubent nie chce wyprowadzić się z mieszkania - co zrobić?

Zajmowanie mieszkania przez konkubenta

Przedstawiona przez Panią sytuacja jest absolutnie niedopuszczalna. Konkubent zajmuje mieszkanie stanowiące Pani własność. Zastanawiam się, kto opłaca rachunki za to mieszkanie.

Problematyczna jest kwestia podstawy prawnej, na jakiej konkubent zajmuje mieszkanie. W mojej ocenie jest to umowa użyczenia. Zgodnie z art. 225 Kodeksu cywilnego (K.c.) w zw. z art. 224 § 2 K.c. – samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej pogorszenie i utratę, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego. Umowa użyczenia nie musi być zawierana w formie pisemnej. Do jej zawarcia może dojść także poprzez fakty dokonane – czynności faktyczne między stronami.

Wypowiedzenie umowy użyczenia mieszkania konkubentowi

Konieczne jest wypowiedzenie tej umowy. Od momentu wypowiedzenia umowy konkubent będzie korzystał z Pani nieruchomości jako posiadacz samoistny w złej wierze. Posiadaczem samoistnym w złej wierze jest bowiem ten, kto wie, albo wiedzieć powinien, na podstawie towarzyszących okoliczności, że nie przysługuje mu prawo własności (por. St. Rudnicki, G. Rudnicki Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga druga. Własności i inne prawa rzeczowe. Warszawa 2011 str. 397, A. Cisek [w:] E. Gniewek (red.) Kodeks cywilny. Komentarz. Warszawa 2008 str. 375). Od tego momentu będzie Pani mogła dochodzić odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Przyjmuje się bowiem, że za korzystanie z rzeczy należy się właścicielowi wynagrodzenie w takiej wysokości, w jakiej – w danych okolicznościach – mógłby je uzyskać, gdyby rzecz wynajął lub wydzierżawił czy oddał w odpłatne używanie na podstawie innego stosunku prawnego (por. St. Rudnicki, G. Rudnicki Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga druga. Własności i inne prawa rzeczowe. Warszawa 2011 str. 399 i 401, A. Cisek [w:] E. Gniewek (red.) Kodeks cywilny. Komentarz. Warszawa 2008 str. 376).

Żądanie wydania lokalu i dochodzenie roszczeń windykacyjnych

Nadto ma Pani prawo dochodzić roszczeń windykacyjnych, to jest. wydania przedmiotu umowy (lokalu). Zgodnie bowiem z art. 222 § 1 K.c. właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Treścią przewidzianego w powyższym przepisie roszczenia windykacyjnego, zwanego też roszczeniem wydobywczym (rei vindicatio), jest przyznane właścicielowi żądanie wydania oznaczonej rzeczy przez osobę, która włada jego rzeczą. Służy przywróceniu właścicielowi władztwa nad rzeczą, a więc ochronie jednego z podstawowych atrybutów prawa własności” (T. A. Filipiak, Komentarz do art. 222 Kodeksu cywilnego, LEX 2009).