Kiedy skargi sąsiada stają się uporczywym nękaniem?

Zniesławienie a pomówienie

Proponuję skierować do sąsiadki wezwanie do zaprzestania naruszeń pod rygorem skierowania sprawy do sądu. Jeżeli faktycznie uciążliwości ze strony najemców nie są duże, a to sąsiadka pomawia (czy też zniesławia) Panią i Pani najemców, może Pani skierować sprawę na drogę sądową.

Zgodnie bowiem z treścią art. 212 § 1 Kodeksu karnego (w skrócie K.k.) „Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”.

Zgodnie natomiast z treścią art. 216 § 1 K.k. „Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”.

Jak Pani widzi, powyższe czyny niedozwolone są do siebie istotowo podobne, z uwagi na to omówię poniżej przestępstwo zniewagi. Ustawodawca nie sprecyzował, na czym ma polegać znieważanie, a więc należy przyjąć szerokie rozumienie tego pojęcia.

Przez znieważanie należy zatem rozumieć wszelkie zachowania sprawcy, które w sposób demonstracyjny wyrażają pogardę dla innej osoby, w szczególności mają poniżyć jego godność osobistą i sprawić, by poczuł się dotknięty lub obrażony (post. SN z 7.5.2008 r., sygn. akt III KK 234/07). Ocena zachowania sprawcy pod kątem charakteru znieważającego musi jednak opierać się na kryteriach obiektywnych, tj. powinno być powszechnie uznane za obraźliwe i naruszające godność osobistą człowieka w świetle przyjętych norm społeczno-obyczajowych (post. SN z 7.5.2008 r., sygn. akt III KK 234/07).

Naruszenie dóbr osobistych

Samo subiektywne negatywne odczucie pokrzywdzonego wbrew przyjętym normom postępowania nie wyczerpuje znamion przestępstwa zniewagi. Ma to także znaczenie w sytuacji, gdy pokrzywdzony jest subiektywnie niezdolny do zrozumienia poczynionej przez sprawcę zniewagi, np. w sytuacji obiektywnego znieważania małego dziecka lub osoby niepoczytalnej.

W takim wypadku uprawnienia ochrony wynikające z art. 216 K.k. na zasadach ogólnych może realizować przedstawiciel takiej osoby – opiekun (art. 98 § 1 lub art. 155 i 175 K.r.io.). Przestępstwo zniewagi lub zniesławienia dochodzone jest na drodze sądowej prywatnym aktem oskarżenia, który należy skierować do sądu. Z całkiem innej strony należy także wskazać, iż poprzez powyższe stwierdzenia można naruszyć dobra osobiste Pani oraz lokatorów.

Zgodnie bowiem z treścią art. 23 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.) „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.

Zgodnie natomiast z treścią art. 24 § 1 K.c. „Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny”.

Z uwagi na powyższe proponuję skierować do drugiej strony ostateczne wezwanie do zaprzestania powyższych naruszeń – jeżeli to nie pomoże, pozostaje jedynie droga sądowa.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553

3. Postanowienie Sądu Najwyższego z 7.5.2008 r., sygn. akt III KK 234/07