Kara za przetrzymanie książek• Autor: Monika Cieszyńska |
Około dziesięć lat temu wypożyczyłem książki z biblioteki. Niedługo później przeprowadziłem się za granicę i zapomniałem o zwrocie. Teraz otrzymałem pismo z firmy windykacyjnej z zawiadomieniem o wszczęciu postępowania – wynika z niego, że powinienem zapłacić 2000 zł i 300 zł kosztów postępowania. Czy biblioteka ma prawo żądać tak wysokiej kwoty kary za przetrzymanie książek, jeśli nigdy wcześniej nie upomniała się o ich zwrot? Co mogę zrobić w takiej sytuacji? Dodam, że mieszkam za granicą, nie mam żadnego majątku w Polsce. |
|
Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę kary za przetrzymanie książki z bibliotekiZgodnie z ogólną zasadą roszczenia ulegają przedawnieniu z upływem lat 10, licząc od wymagalności świadczenia. Jednak roszczenia o świadczenia okresowe lub związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się z upływem lat 3, o czym stanowi art. 118 Kodeksu cywilnego (w skrócie: K.c.).
Działalność, jaką prowadzą biblioteki, nie jest działalnością gospodarczą. Kara za przetrzymanie książek nie jest również świadczeniem okresowym. Świadczeniem takim będzie natomiast roszczenie o odsetki za opóźnienie. Termin przedawnienia roszczenie o zapłatę kary wynosiłby więc w tym wypadku 10 lat. Natomiast do roszczenia o odsetki za opóźnienie będzie miał zastosowanie termin trzyletni.
Termin przedawnienia liczy się od dnia wymagalności świadczenia. Przez wymagalność należy rozumieć prawo wierzyciela do żądania od dłużnika spełnienia świadczenia.
Należy oprócz tego pamiętać, że inaczej uregulowany został termin przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym, albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd. W tym przypadku przedawnienie następuje zawsze w terminie dziesięcioletnim od daty uprawomocnienia się orzeczenia, z wyjątkiem zasądzonych świadczeń okresowych na przyszłość (np. odsetek). W stosunku do tych ostatnich obowiązuje trzyletni termin przedawnienia. Przerwanie biegu terminu przedawnieniaBieg terminu przedawnienia może zostać także przerwany, o czym stanowi art. 123 K.c. Bieg przedawnienia przerywa się mianowicie:
Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo (tj. termin zaczyna się od początku).
Zatem aby stwierdzić, czy roszczenie o zapłatę wymierzonej kary za przetrzymanie książek jest przedawnione, musiałby Pan najpierw ustalić, kiedy konkretnie minął termin zapłaty przedmiotowej kary oraz czy biblioteka nie uzyskała przeciwko Panu orzeczenia sądu stwierdzającego obowiązek jej zapłaty. Skoro w treści pytania wskazał Pan, że są do zapłacenia koszty postępowania, to przeciwko Panu zapadło już orzeczenie sądu. Zatem dziesięcioletni termin przedawnienia należy liczyć od dnia uprawomocnienia się tego orzeczenia.
Zobowiązanie przedawnione staje się zobowiązaniem naturalnym, co oznacza, że wierzyciel może żądać świadczenia, jednak dłużnik ma prawo odmówić jego spełnienia.
Proszę pamiętać, że sąd nie uwzględnia faktu przedawnienia z urzędu, lecz na wyraźny zarzut pozwanego. Stąd w sporze z wierzycielem należy wyraźnie podnieść zarzut przedawnienia. Wysoka kara za przetrzymanie książki z bibliotekiJeśli chodzi o wysokość kary, to należy zapoznać się z regulaminem biblioteki, w której wypożyczył Pan książki. Powinna być w nim określona wysokość kary za każdy dzień zwłoki. Następnie należy ustalić okres opóźnienia w zwrocie książek i liczbę dni pomnożyć przez dzienną stawkę kary. Ponadto na kwotę żądaną przez windykatora składa się prawdodpodobnie także – oprócz kary za przetrzymanie i kosztów postępowania – wartość niezwróconych książek.
Biblioteka nie ma prawnego obowiązku kierowania do czytelników wezwań do zwrotu książki, chyba że regulamin biblioteki stanowi inaczej.
Niestety – fakt, że nie ma Pan majątku w Polsce, nie daje Panu gwarancji, że orzeczenie sądu nie zostanie wykonane. Obecnie wierzyciel może uzyskać tzw. europejski tytuł wykonawczy i prowadzić egzekucję na terytorium innych państw członkowskich.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Monika Cieszyńska Radca prawny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Toruniu, nr wpisu TR-871. Absolwentka prawa Katedry Praw Człowieka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalizuje się przede wszystkim w prawie rodzinnym i opiekuńczym oraz karnym – udzieliła dotąd porad setkom naszych klientów, w których życie często niesłusznie wtargnęła policja i prokuratura, a wielu rodzinom pomogła rozwiązać burzliwe niekiedy konflikty małżeńskie i opiekuńcze (opieka nad dziećmi, alimenty, widzenia z dziećmi). Posiada licencję zarządcy nieruchomości (nr licencji 20460). W kręgu jej zainteresowań znajdują się również zagadnienia prawa spółdzielczego. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale