Jak wypełnić SD-3?

Nabycie spadku przed 1 stycznia 2007 roku a zwolnienie od podatku od spadków i darowizn

Zgodnie z postanowieniami art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed tą datą.

Co ważne, spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, tj. z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zatem datą nabycia spadku jest 25.10.2006 r. – nie będzie możliwości skorzystania ze zwolnień od podatku od spadków wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2007 r.

Organy również prezentują takie stanowisko, m.in. w indywidualnej interpretacji o sygnaturze IPPB2/436-481/08-5/MZ przeczytać możemy: „Nabycie w drodze dziedziczenia po mężu zmarłym 29 sierpnia 2006 r. opodatkowane będzie według zasad określonych ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, przed zmianami dokonanymi ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zatem nie będzie objęte zwolnieniem”.

Odziedziczenie prawa do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej

Mieszkania lokatorskiego nie można odziedziczyć. Skoro zatem nie ma przedmiotu podatku od spadków i darowizn, podatek nie występuje.

Nie ma możliwości zastosowania zwolnienia generalnego (art. 4a) ani specjalnego, które stanowi, że zwalnia się z podatku nabycie w drodze dziedziczenia praw do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej przez osobę zaliczoną do I lub II grupy podatkowej, jeżeli spełnia warunki określone w art. 16 ust. 2 pkt 2-5 oraz spółdzielcze prawo do tego lokalu będzie przysługiwało nabywcy wkładu przez okres co najmniej 5 lat od dnia jego ustanowienia; warunek ten uważa się za zachowany także w przypadku przeniesienia przez spółdzielnię własności tego lokalu na nabywcę (art. 4 ust. 1 pkt 5a). Powodem jest to, że oba przywołane zwolnienia wprowadzone są za sprawą ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) zmieniającej ustawę o podatku od spadków i darowizn z dniem 1 stycznia 2007 r.

Analogiczne stanowisko przedstawiono w artykule Dziedziczenie wkładu zwolnione z podatku z 1 lutego 2007 r., gdzie przeczytać możemy: „Dziedziczeniu podlega jedynie wkład mieszkaniowy. Do końca 2006 roku od takiego nabycia należało zapłacić fiskusowi podatek. Prawo do wkładu mieszkaniowego, które zostało nabyte w drodze dziedziczenia po 1 stycznia 2007 r., będzie zwolnione z podatku od spadków i darowizn”.

Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych: „Z chwilą śmierci jednego z małżonków spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, które przysługiwało obojgu małżonkom, przypada drugiemu małżonkowi. Małżonek ten, jeżeli nie jest członkiem spółdzielni, powinien w terminie jednego roku od dnia śmierci współmałżonka złożyć deklarację członkowską. Małżonkowi zmarłego członka spółdzielni przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni”. Powyższe nie narusza uprawnień spadkobierców do dziedziczenia wkładu.

Dziedziczeniu podlega jednak wkład mieszkaniowy. Pisze Pani, że dokonano działu spadku, zatem wiadomo, komu i w jakiej wysokości przypadł.

Czy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przechodzi na spadkobierców?

Tym samym właściwe wydaje się postępowanie przedstawione w piśmie z dnia 9 czerwca 2006 r., Urząd Skarbowy Wrocław-Krzyki (sygnatura: PM 436-11/06), w którym organ obszernie wyjaśnia, że:

„Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców, nie podlega egzekucji. Powstaje z chwilą zawarcia między członkiem a spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. W razie śmierci spółdzielcy prawo to wygasa, jednak o jego przydział można ubiegać się na zasadzie ustawy z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.). Natomiast zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega wkład mieszkaniowy. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 cyt. wyżej ustawy podatkowi od spadków i darowizn zwanemu dalej „podatkiem” podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem spadku. Podstawę opodatkowania zgodnie z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku dziedziczenia wkładu mieszkaniowego zgodnie z cyt. wyżej przepisami opodatkowaniu podlega zwaloryzowany wkład mieszkaniowy według wartości rynkowej lokalu. Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej: 9637,00 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej (art. 9 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o podatku od spadków i darowizn). Podatek oblicza się w I grupie podatkowej od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku według następującej skali:

• do kwoty 10 278,00 zł – podatek wynosi 3%,
• ponad 10 278,00 zł do 20 556,00 zł – podatek wynosi 308,30 zł i 5% nadwyżki ponad 10 278,00 zł,
• ponad 20 556,00 zł – podatek wynosi 822,20 zł i 7% nadwyżki ponad 20 556,00 zł (art. 15 ust. 1 cyt. wyżej ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Z treści powołanych wyżej przepisów wynika, iż w przypadku nabycia praw do spółdzielczego, lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego opodatkowaniu podlega wniesiony przez spadkodawcę wkład mieszkaniowy zwaloryzowany według wartości rynkowej lokalu. Jeżeli czysta wartość odziedziczonego przez Panią po zmarłym małżonku prawa majątkowego będzie przekraczała kwotę, o której mowa w art. 9 cyt. wyżej ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia praw do spadku”.

Do masy spadkowej wchodzą również odziedziczone przez Pani mamę nieruchomości gruntowe itp.