Komisja ZUS na świadczenie rehabilitacyjne

Komu i przez jaki okres przysługuje świadczenie rehabilitacyjne?

Zgodnie z art. 18 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa „świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłuższy jednak niż 12 miesięcy”.

Podstawa do wydania przez komisję ZUS decyzji w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego

O stanie zdrowia uprawniającym do przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (tzw. komisja ZUS), którego czasami da się „przekonać” do swoich racji, jeśli są obiektywnie poparte. Orzeczenie lekarza orzecznika stanowi podstawę do wydania przez oddział ZUS decyzji w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego. Oryginał decyzji otrzymuje ubezpieczony, a jej kopię płatnik składek realizujący wypłatę świadczenia rehabilitacyjnego (może to być decyzja przyznająca lub odmawiająca prawa do świadczenia rehabilitacyjnego).

Jak widać, w zakresie świadczenia rehabilitacyjnego traktowanie cechy czasowości niezdolności do pracy przede wszystkim w kategoriach jakościowych, a nie czasowych (tj. jako przemijalność), a z drugiej strony ograniczenie w czasie prawa do zasiłku chorobowego sprawiają, że pracownik może znaleźć się w sytuacji, gdy nie ma już prawa do zasiłku chorobowego z powodu wyczerpania okresu zasiłkowego, a jednocześnie nie można jeszcze stwierdzić, że stan jego zdrowia stanowi już trwałą przeszkodę w wykonywaniu pracy, chronioną rentą inwalidzką.

Istnienie powyższej luki pojęciowej między zdarzeniem prawnym ujmowanym jako „czasowa niezdolność” do pracy a zdarzeniem określonym jako „trwała lub długotrwała niezdolność do pracy” (dawniej inwalidztwo) sprawia, że zachodzi potrzeba wprowadzenia świadczenia typu „przejściowego”, jeżeli pracownik ma nie być pozostawiony swojemu losowi.

Świadczeniem, które w polskim systemie ubezpieczeń społecznych ma służyć złagodzeniu trudności wynikających z istnienia „luki” pomiędzy czasową i trwałą niezdolnością do pracy wskutek choroby, jest świadczenie rehabilitacyjne. Zostało ono wprowadzone do katalogu świadczeń ubezpieczeniowych stosunkowo niedawno, początkowo pod nazwą „renta chorobowa”. Renta chorobowa przysługiwała pracownikowi, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego był nadal niezdolny do podjęcia jakiejkolwiek pracy, ale dalsze leczenie lub rehabilitacja rokowały odzyskanie zdolności do pracy.

Czasowa niezdolność do pracy dotychczasowej a zasiłek rehabilitacyjny

Świadczeniem rehabilitacyjnym zaczęto chronić tę samą sytuację, którą chroni zasiłek chorobowy, tj. czasową niezdolność do pracy dotychczasowej, a nie jak poprzednio – niezdolność do jakiejkolwiek pracy. Świadczenie rehabilitacyjne jest świadczeniem „na dokończenie leczenia”. Świadczenie rehabilitacyjne ma stwarzać możliwość kontynuowania leczenia lub rehabilitacji osobom, dla których obowiązujący obecnie okres zasiłku chorobowego jest za krótki dla odzyskania pełnej zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje więc ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego stanowi więc orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – komisji ZUS.

Świadczenie rehabilitacyjne może być przyznane na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. Z jego istoty wynika, że muszą to być miesiące bezpośrednio po sobie następujące. A więc okres pobierania świadczenia musi być faktycznie nieprzerwany, jakkolwiek pierwsza decyzja nie musi obejmować całego okresu 12-miesięcznego.

Jak widać argumentami do przyznania świadczenia są – rokowania na odzyskanie zdrowia. I jest to jedyny argument, którym należy usiłować przekonać komisję ZUS. Niestety w takim wypadku – przed sądem – orzeka biegły lekarz lub biegli lekarze, więc tylko na ich opinii zostanie wydany wyrok.