Jak znieść współwłasność nieruchomości ze spadku?

Bycie spadkobiercą, nawet jeśli wiąże się z przysporzeniem majątkowym, potrafi również przysporzyć kłopotów i rozwiązanie wszystkich kwestii spadkowych pochłania nieraz dużo czasu.

Stwierdzenie nabycia spadku a dział spadku

Póki co są Państwo wszyscy współwłaścicielami. Zgodnie z art. 1035 Kodeksu cywilnego (dalej K.c.) jeśli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Nie napisała Pani, czy postępowanie o twierdzenie nabycia spadku nastąpiło, czy też nie, ale z kontekstu zrozumiałam, że tak (proszę mnie poprawić, jeśli się mylę). Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku sprawia, że jedynie zostaje stwierdzone, kto jest spadkobiercą i jaki udział w spadku posiada. Każdy dziedziczy określony udział w całości majątku, a nie określone przedmiot majątkowe. Podzielenie właśnie wymaga przeprowadzenia określonego postępowania. Zgodnie z art. 1037 K.c. dział spadku może nastąpić z mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami lub też na mocy postępowania sądowego na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Nie musi to być koniecznie Pani, ale jeśli nikt inny tego nie zrobi, a Pani zależy na uregulowaniu tej sprawy, będzie musiała Pani złożyć taki wniosek.

Powinien on być złożony do sądu rejonowego miejsca położenia nieruchomości, skoro wchodzi ona w skład spadku. Podział spadku może nastąpić w ten sposób, że poszczególne rzeczy zostają przyznane poszczególnym spadkobiercom, np. mieszkanie dla Pani, a pieniądze oczywiście proporcjonalnie do udziału dla pozostałych spadkobierców. Ewentualnie sprzedaż mieszkania i podział uzyskanej sumy albo przyznanie Pani ze spłatą pozostałych spadkobierców.

Zniesienie współwłasności nieruchomości

Zgodnie z art. 210 i 211 K.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności, a dodatkowo każdy może żądać zniesienia współwłasności poprzez podział rzeczy wspólnej, chyba że w danym wypadku jest to niemożliwe lub nieuzasadnione. Mieszkanie trudno jest podzielić w sposób fizyczny, ale można właśnie dokonać jego sprzedaży i podzielić pieniądze albo przyznać jednemu lub więcej spadkobiercom z obowiązkiem spłaty pozostałych.

Należałoby wiec złożyć wniosek do sądu, gdzie wskazane byłyby wszystkie składniki majątku, ich szacowana wartość, a także winna tam być zawarta propozycja jakiegoś podziału. Jeśli nie ma zgodnego planu podziału, wówczas opłata od takiego wniosku wynosi 1000 zł, może Pani również starać się o zwolnienie od kosztów sądowych, jeśli Pani sytuacja majątkowa nie pozwala na wniesienie takiej opłaty.

Z wypłatą pieniędzy z lokat może być problem w sytuacji, gdy jest kilku spadkobierców, banki nie są chętne do wypłacania środków, gdy nie ma przeprowadzonego podziału, dlatego warto to zrobić.

Podział z uwzględnieniem nierówności

Jeśli chodzi o poniesione nakłady, mogłaby Pani domagać się zmniejszenia spłat czy udziałów pozostałych spadkobierców poprzez rozliczenie nakładów dokonanych przez Panią na rzecz wspólnego majątku – oczywiście w zakresie przekraczającym Pani udział.

Musi Pani przemyśleć, w jaki sposób chciałaby Pani najlepiej rozwiązać tę sprawę i jaki podział chciałaby Pani zaproponować. Nie ma gwarancji, że sąd uwzględni Pani propozycję, czy też zastosuje inne rozwiązanie, weźmie pod uwagę wszystkie okoliczności – składniki majątku, wysokość udziałów, a także możliwość porozumienia (a w tym wypadku jej brak). Na Pani korzyść działa fakt, że ma Pani największy udział, a więc Pani zdanie powinno być w dużym stopniu uwzględnione, ale zdanie innych spadkobierców również – sąd będzie miał obowiązek to wszystko wyważyć i zaproponować rozsądne, najłatwiejsze dla wszystkich rozwiązanie.