Jak zmienić ośmieszające nazwisko, co mówią przepisy?• Data: 28-09-2024 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
Moje pytanie dotyczy zmiany nazwiska w sytuacji, gdy jest ono ośmieszające. W urzędzie stanu cywilnego dostałam informację, że tak, jak najbardziej można zmienić, ale nie mogę wybrać sobie dowolnego nazwiska, tylko nazwisko rodowe, np. matki. Czy to prawda? Czy może pani w okienku podała mi niesprawdzoną informację? |
|
Możliwość zmiany imienia i nazwiskaUrzędnik miał częściowo rację, ponieważ nie może istnieć całkowita dowolność w zmianie nazwiska. Może Pani oczywiście wskazać dowolne nazwisko – z uwzględnieniem art. 5 ustawy, iż nie może być to nazwisko historyczne, wsławione w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej albo wojskowej, chyba że osoba ubiegająca się o zmianę nazwiska posiada członków rodziny o tym nazwisku. Dlatego może o tę okoliczność chodziło urzędnikowi. Jeżeli natomiast ubiega się Pani o zmianę nazwiska na podobne, np. z przestawieniem liter i nie jest to nazwisko żadne z wymienionych powyżej, nie musi być noszone przez członków rodziny. To wszystko więc zależy, jakie jest to nazwisko i czy zostały spełnione przesłanki ważnych powodów.
Zgodnie z treścią art. 4 ustawy o zmianie imienia i nazwiska: „1. Zmiany imienia lub nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów, w szczególności gdy dotyczą zmiany: 1) imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka; 2) na imię lub nazwisko używane; 3) na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione; 4) na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada”. Zmiana nazwiska na inne niż rodoweZgodnie z wyrokiem WSA w Rzeszowie z 1.10.2019 r., sygn. akt II SA/Rz 751/19 – zmiany nazwiska można dokonać tylko z ważnych powodów. Nie wystarczy sama wola zainteresowanej osoby. W każdym indywidualnym przypadku organy muszą ocenić, czy wniosek o zmianę nazwiska mieści się w katalogu „ważnych powodów". Strona musi udowodnić okoliczności świadczące o tym, że obecne nazwisko ma charakter ośmieszający lub że jest uprawniona do jego zmiany na nazwisko historyczne.
Zgodnie natomiast z art. 5 powyższej ustawy „Zmiany nazwiska nie dokonuje się w przypadku ubiegania się o zmianę na nazwisko historyczne, wsławione w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej albo wojskowej, chyba że osoba ubiegająca się o zmianę nazwiska posiada członków rodziny o tym nazwisku”. PrzykładyZmiana nazwiska z powodu ośmieszającego brzmienia Pani Anna nosiła nazwisko „Koperek”. Z biegiem lat wielokrotnie spotykała się z żartami na temat swojego nazwiska, które sprawiały jej przykrość. Postanowiła złożyć wniosek o jego zmianę. Wskazała, że nazwisko ma charakter ośmieszający i naraża ją na nieprzyjemności. Urząd po rozpatrzeniu jej argumentacji i przeanalizowaniu dowodów w postaci przykładowych incydentów zaakceptował jej wniosek i pani Anna mogła zmienić swoje nazwisko na inne.
Zmiana nazwiska na podobne z przestawieniem liter Pan Marek miał nazwisko „Dolecki”. Chciał zmienić je na „Delecki”, gdyż uważał, że ta forma bardziej odpowiada jego osobistym preferencjom, a zmiana polega jedynie na przestawieniu liter. Nie było to nazwisko wsławione w kulturze, nauce ani polityce, więc nie naruszało żadnych ograniczeń prawnych. Urzędnik sprawdził, czy nie ma zastrzeżeń co do tej modyfikacji, a ponieważ spełniała ona kryteria ustawy, Marek otrzymał zgodę na zmianę.
Zmiana nazwiska na historyczne bez pokrewieństwa Pan Wojciech chciał zmienić swoje nazwisko na „Sobieski”, które kojarzyło się z jednym z polskich królów. Złożył wniosek do urzędu, ale ten został odrzucony, ponieważ nazwisko „Sobieski” jest uznawane za historyczne, związane z działalnością polityczną i wojskową. Wojciech nie miał żadnych dokumentów potwierdzających, że ma rodzinne powiązania z osobą o takim nazwisku. Dlatego też nie mógł dokonać zmiany nazwiska. PodsumowanieZmiana imienia i nazwiska jest możliwa, ale ograniczona przez przepisy prawa. Zgodnie z ustawą może ona nastąpić jedynie z ważnych powodów. Nie można zmienić nazwiska na historyczne, wsławione w kulturze, nauce czy polityce, chyba że wnioskodawca ma takie nazwisko w rodzinie. W każdym przypadku urząd musi ocenić, czy powody są wystarczająco ważne, aby można było dokonać zmiany. Oferta porad prawnychZastanawiasz się nad zmianą imienia lub nazwiska? Nasze porady prawne online mogą pomóc Ci w przejrzysty sposób zrozumieć wymogi i procedury związane z tym procesem. Oferujemy także przygotowanie niezbędnych pism dostosowanych do Twojej sytuacji. Skontaktuj się z nami już dzisiaj – wypełnij formularz umieszczony pod tekstem. Źródła:1. Ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska - Dz.U. 2008 nr 220 poz. 1414 2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 1.10.2019 r., sygn. akt II SA/Rz 751/19
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale