Jak uzyskać dostęp do konta bankowego bliskiej osoby z demencją?• Data: 26-01-2025 • Autor: Radca prawny Katarzyna Nosal |
Przeszło trzy lata temu pracownik banku zapewnił mnie (ustnie), że jestem upoważniona za życia i po śmierci do zarządzania kontem mojej mamy. Obecnie pracownik banku twierdzi, że jestem upoważniona do ROR-u, natomiast do lokaty już nie. W jaki sposób mogę uzyskać dostęp do konta bankowego mojej matki, która choruje na demencję? Nie jest w pełni władz umysłowych. |
|
Uzyskanie dostępu do konta mamyMożliwe, że ma Pani upoważnienie jedynie do dysponowania środkami na ROR-ze, a w przypadku lokat takiego upoważnienie nie ustanowiono. Z racji stanu mamy sama Pani nie może zadecydować o dyspozycji, o dopisaniu Pani do lokat. Mama nie przygotuje też dla Pani takiego dokumentu.
W związku z tym jedyną możliwością, aby dysponować zgromadzonymi środkami, jest ubezwłasnowolnienie mamy i stanie się jej opiekunem prawnym. To jednak wiąże się z koniecznością uzyskania potem zgody sądu na dysponowanie środkami mamy zgromadzonymi na lokatach, jako na czynność przekraczającą zwykły zarząd.
Zgodnie z art. 13 Kodeksu cywilnego „osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem”. Demencja jako zespół otępienny jest właśnie podstawą do takiego ubezwłasnowolnienia. Wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć małżonek, krewni w linii prostej lub opiekun ustawowy. Wniosek należy złożyć do sądu okręgowego, najbliższego w rejonie zamieszkania/przebywania chorego. Wniosek podlega opłacie sądowej w kwocie 40 zł. Wniosek o ubezwłasnowolnienie chorej mamyDo wniosku należy dołączyć:
Jeśli chodzi o samo postępowanie, to odbywa się w jego czasie wysłuchanie osoby objętej wnioskiem – osoby chorej, przy czym sąd może zarządzić jej sprowadzenie do sądu lub odbyć sesję wyjazdową do miejsca jej pobytu. Nadto obligatoryjnym dowodem w toku sprawy o ubezwłasnowolnienie jest przeprowadzenie opinii biegłego psychiatry, psychologa oraz neurologa, a w razie konieczności również oddanie osoby objętej wnioskiem na obserwację do zakładu leczniczego.
Po wydaniu postanowienia o ubezwłasnowolnieniu sąd okręgowy przesyła akta sprawy do sądu opiekuńczego (którym jest sąd rodzinny i opiekuńczy sądu rejonowego dla miejsca zamieszkania osoby ubezwłasnowolnionej) w celu ustanowienia opiekuna prawnego. Opiekunem może być Pani. Z faktem objęcia funkcji opiekuna łączy się szereg obowiązków. Czynności zwykłego zarządu można dokonywać samodzielnie. Na czynności przekraczające zwykły zarząd należy uzyskać zgodę sądu opiekuńczego. Nadto opiekun musi składać sprawozdanie ze stanu majątkowego i z jego zarządzania. PrzykładyPrzejęcie opieki nad matką z demencją Anna, emerytowana nauczycielka, zauważyła, że stan zdrowia jej mamy gwałtownie się pogarsza z powodu zaawansowanej demencji. Mama miała kilka lokat bankowych, ale Anna otrzymała pełnomocnictwo wyłącznie do rachunku bieżącego. Aby móc zarządzać środkami na lokatach i opłacić opiekę oraz leczenie mamy, Anna musiała złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie mamy do sądu okręgowego. Proces wymagał przedstawienia aktualnych zaświadczeń medycznych oraz innych dokumentów, a także wyznaczenia opiekuna prawnego po uzyskaniu postanowienia o ubezwłasnowolnieniu.
Formalności związane z opieką nad seniorem Marek opiekował się swoją 80-letnią matką, u której zdiagnozowano zaawansowaną demencję. Chociaż miał pełnomocnictwo do konta bieżącego, środki na lokatach były poza jego zasięgiem. Mama nie mogła wyrazić zgody na dopisanie go do lokat. Marek złożył więc wniosek o ubezwłasnowolnienie do sądu, dołączając wymagane zaświadczenia lekarskie i opłatę sądową. Po zakończeniu postępowania sądowego Marek został ustanowiony opiekunem prawnym, co pozwoliło mu dysponować środkami na potrzeby mamy, pod warunkiem uzyskania zgody sądu opiekuńczego.
Zapewnienie opieki chorej matce Katarzyna, pracująca na pełen etat, musiała zapewnić opiekę swojej schorowanej matce cierpiącej na demencję. Gromadzone przez lata oszczędności mamy na lokatach były niezbędne do opłacenia dodatkowej opieki medycznej. Mimo że mama wcześniej upoważniła ją do korzystania z konta bieżącego, środki na lokatach były zablokowane. Katarzyna złożyła do sądu okręgowego wniosek o ubezwłasnowolnienie, przedstawiając dokumentację medyczną. Po kilku miesiącach sąd ustanowił Katarzynę opiekunem prawnym, co pozwoliło jej na zarządzanie całością majątku mamy. PodsumowanieArtykuł opisuje proces uzyskania prawa do zarządzania majątkiem osoby starszej, która ze względu na stan zdrowia, np. demencję, nie jest w stanie samodzielnie podejmować decyzji. W przypadku braku pełnomocnictwa dotyczącego wszystkich środków finansowych jedyną opcją jest ubezwłasnowolnienie chorej osoby i ustanowienie jej opiekuna prawnego. Procedura wymaga złożenia wniosku do sądu okręgowego, dostarczenia dokumentacji medycznej oraz spełnienia formalności, takich jak opłata sądowa. Sąd, po rozpatrzeniu sprawy i przeprowadzeniu badań, może ustanowić opiekuna, który będzie zarządzał majątkiem pod nadzorem sądu. Oferta porad prawnychPotrzebujesz wsparcia prawnego w sprawach związanych z ubezwłasnowolnieniem? Skorzystaj z naszych porad prawnych online! Nasi doświadczeni prawnicy objaśnią Ci obowiązujące przepisy, dokładnie przeanalizują Twoją sytuację oraz przygotują dla Ciebie niezbędne dokumenty i pisma. Nie czekaj – skontaktuj się z nami już dziś! Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Radca prawny Katarzyna Nosal Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale