Jak udowodnić zakup działki z własnych środków przy podziale majątku?

Przedmioty nabyte w trakcie małżeństwa stanowią zawsze wspólność ustawową małżeńską, chyba że zostały nabyte ze środków pochodzących z majątku osobistego. Fakt, iż Pan jest wpisany w księdze wieczystej, nie pozostaje prawnie obojętny. Żona, chcąc wykazać, iż nieruchomość wchodzi w skład majątku wspólnego, musi podjąć szereg działań procesowych, które zmierzałyby do wskazania, iż ten składnik majątku wchodzi do wspólnej masy majątkowej. W tym celu konieczne byłoby wystąpienie z powództwem o ustalenie zgodności kw z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece).

Tak jest też w sytuacji, gdy w księdze wieczystej wpisany jest jeden z małżonków, a wniosek o wpis dotyczy drugiego małżonka jako współwłaściciela w ramach majątkowej wspólności ustawowej a pomiędzy zainteresowanymi nie ma porozumienia. Sąd Najwyższy zajmował stanowisko, że w postępowaniu wieczystoksięgowym, z uwagi na kognicję tego sądu, nie jest dopuszczalne ustalanie, że współmałżonkowi osoby wpisanej jako właściciel do księgi wieczystej przysługuje także prawo własności do danej nieruchomości jako przedmiotu ustawowej wspólności majątkowej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 1984 r., sygn. akt III CRN 270/84, OSNC 1985/9/134; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1986 r., sygn. akt III CZP 70/85, OSNC 1986/12/207), jak i wypowiadał pogląd, że wpis obojga małżonków może nastąpić, jeżeli w toku postępowania wieczystoksięgowego wyrażą oni na to zgodę w formie prawem przepisanej (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 1993 r., sygn. akt III CZP 172/92, OSNC 1993/6/110; postanowienie z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. akt III CSK 344/06, OSNC 2008/1/12). Dodać należy, że to drugie stanowisko zostało podtrzymane w odniesieniu do postępowania o założenie księgi wieczystej ze wskazaniem, że na tym etapie, z braku księgi, nie ma jeszcze niezgodności księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, wszczęte bowiem postępowanie dopiero zmierza do jej założenia (uchwała SN z dnia 14 kwietnia 1994 r., sygn. akt III CZP 45/94, Wokanda 1994/8/8; postanowienie z dnia 24 kwietnia 2008 r., sygn. akt IV CSK 33/08 niepubl.).

Oczywiście nie oznacza to, iż automatycznie żonie nie przysługują żadne uprawnienia. Może ona żądać poza powyższym rozliczenia nakładów jakie Państwo dokonacie na nieruchomości z majątku wspólnego. Wszelkie budynki postawione na nieruchomości stanowić będą nakład z majątku wspólnego na Pana majątek osobisty i będą podlegać rozliczeniu w toku podziału majątku. Żona będzie miała prawo dochodzić połowy wartości dokonanych nakładów.

Oczywiście konieczne będzie wykazanie przez Pana źródeł pochodzenia majątku. W tym celu należy posiłkować się chociażby dowodami osobowymi w postaci zeznań świadków. Są to okoliczności wymagające udowodnienia. W braku innych środków dowodowych zeznania świadków stanowią jedyny, ale i konieczny dowód.