Jak odrzucić spadek w Polsce, przebywając w USA bez aktualnego dowodu osobistego i paszportu?

Konsularne poświadczenie podpisu na oświadczeniu o odrzuceniu spadku

Zarówno Polska, jak i USA są stronami Konwencji haskiej o zniesieniu wymogu legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych sporządzonej 5 października 1961 r. To oznacza, że aby móc posłużyć się dokumentem pochodzącym z USA w Polsce (tutaj: akt notarialny) wystarczy Apostille.

Warto pamiętać, że jedną z możliwości odrzucenia spadku po osobie bliskiej w Polsce, gdy samemu mieszka się za granicą, jest udanie się do konsula Rzeczypospolitej Polskiej we właściwym terytorialnie urzędzie i złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Sposób ten zakłada samodzielne sporządzenie przez spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku i udanie się z nim do placówki konsularnej w celu konsularnego poświadczenia podpisu na piśmie odrzucającym spadek. Oświadczenie takie należy złożyć osobiście, przedkładając odpowiednie dokumenty:

• ważny paszport lub dowód osobisty,
• oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku – odpis należy złożyć w obecności konsula.

Następnie konsul na podstawie art. 28 ustawy – Prawo konsularne potwierdzi własnoręczność podpisu spadkobiercy pod oświadczeniem o odrzuceniu lub o przyjęciu spadku. Poświadczenie podpisu pod oświadczeniem nie wiążę się z dodatkowym czekaniem, uzyska się je niezwłocznie w trakcie umówionej wizyty z konsulem.

Jednakże okoliczność, że Pana syn nie posiada polskiego paszportu, bo dokument utracił ważność, ani dowodu osobistego, jest znacznym utrudnieniem w przypadku chęci sporządzenie aktu notarialnego czy poświadczenia podpisu przez konsula.

Dla nas, obywateli polskich, podstawowymi dokumentami stwierdzającymi tożsamość są: dowód osobisty oraz paszport. Według polskiego prawa prawo jazdy nie jest dokumentem potwierdzającym tożsamość. Potwierdza ono jedynie zdolność prawną do prowadzenie samochodu. Zatem z całą pewnością konsul, działając według prawa polskiego, nie przyjmie dokumentu prawa jazdy jako poświadczającego tożsamość Pana syna.

Apostille w amerykańskim notariacie

Z kolei wobec tego, że w USA nie ma odrębnych dowodów tożsamości, rolę tę pełnią najczęściej prawa jazdy oraz inne dokumenty, np. książeczki wojskowe, wydaje się możliwe sporządzenie aktu notarialnego w amerykańskim notariacie. Art. 1138 Kodeksu postępowania cywilnego zrównuje zagraniczne dokumenty urzędowe z polskimi dokumentami urzędowymi pod względem ich mocy dowodowej, co do zasady nie wymagając ich legalizacji. Według doktryny zagranicznym dokumentem urzędowym jest dokument sporządzony przez organ państwa obcego, w ramach powierzonych mu kompetencji, we właściwej formie.

Apostille jest poświadczeniem dokumentu sporządzonego w innym kraju, które umożliwia jego skuteczne, legalne użycie w innym kraju będącym stroną konwencji haskiej. W tym przypadku uwierzytelnienie aktu notarialnego polega na dołączeniu do niego Apostille wydanego przez właściwy organ państwa, z którego akt ten pochodzi. Proszę pamiętać, że wszystkie zagraniczne dokumenty muszą być przetłumaczone na język polski przez przysięgłego tłumacza języka polskiego.