.
Udzieliliśmy ponad 134,9 tys. porad prawnych i mamy 15 128 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Jak nauczyciel może się bronić przed niesłusznymi donosami i oskarżeniami?

• Data: 16-02-2025 • Autor: Radca prawny Paulina Olejniczak-Suchodolska

Zostałam wezwana do dyrektora szkoły. Odczytał mi długą listę „zarzutów” pod moim adresem. W wielkim skrócie usłyszałam o sobie, że: kompletnie nie nadaję się do pracy w szkole, gdyż prowadzę trudne, akademickie zajęcia, tworzę ścianę między sobą i uczniami, moje zajęcia są chaotyczne itp. Jestem nauczycielem z bardzo długim stażem i dużym doświadczeniem. Autor maila zastrzegł dyrektorowi, że nie ma prawa go ujawniać, abym się „nie mściła na jego dziecku”. Dyrektor od razu odebrał wszystko za pewnik, nawet nie pytając, czy i ile w tym prawdy. Poczułam się skrzywdzona, bo byłam zawsze bardzo lubiana przez młodzież, a zajęcia przygotowuję skrupulatnie. Dodam, że ów rodzic mógł się ze mną spotkać, skontaktować, porozmawiać, aby rozwiązać ewentualny problem, ale tu był tylko akt oskarżenia, nic więcej. Gdy przekazałam to młodzieży, byli w ciężkim szoku, oceniając, że przedstawiono mnie i moje lekcje o 180 stopni odwrotnie do rzeczywistości. Po tym spotkaniu miałam depresyjne myśli, niemal miesiąc „leżałam twarzą w dół”, a wskazówka poczucia własnej wartości na długo ustawiała się na zerze. Moje pytanie jest takie: czy mimo wszystko miałam prawo zażądać od dyrektora ujawnienia autora tego hejtu? Co powinnam była zrobić w ramach moich praw?


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Jak nauczyciel może się bronić przed niesłusznymi donosami i oskarżeniami?

Prawa nauczyciela – jak radzić sobie z krytyką zza kulis?

Sytuacja, którą Pani opisała, była niewątpliwie bardzo trudna i zrozumiałe, że nawet teraz odczuwa Pani ogromny stres i poczucie krzywdy.

Z opisu nie wynika, aby dyrektor zastosował wobec Pani sankcje, typu kary porządkowe bądź zgłoszenie sprawy do kuratorium. Jedynie przekazał Pani zarzuty w sposób, który wskazywał, że zgadza się z nimi (wyłożył jako pewnik, jak Pani nam napisała).

Niemniej jednak miała Pani wtedy i ma nadal prawo do obrony przed stawianymi zarzutami. Powinna Pani poprosić dyrektora o przedstawienie konkretnych przykładów, które potwierdzają te zarzuty. Można również poprosić o zebranie zeznań innych nauczycieli, uczniów lub rodziców, którzy mogą potwierdzić Pani profesjonalizm w kontrze do owych zarzutów. Ryzykowne jest opowiadanie uczniom o sprawie i o treści rozmowy z dyrekcją bądź samej nakłanianie uczniów do składania innych informacji o Pani – a to dlatego, by nie spotkała się Pani z zarzutem nieprofesjonalizmu i ujawniania treści rozmowy. Powinna Pani wnieść, aby to dyrekcja porozmawiała z innym uczniami i nauczycielami (najlepiej wnieść o to na piśmie, tak by w razie zaniechania miała Pani dowody na bierność dyrekcji i mogła np. zgłosić sprawę organowi nadrzędnemu).

Może Pani również zwrócić się o wsparcie do związku zawodowego nauczycieli.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Mocne zarzuty anonimowego rodzica – czy krytykowany nauczyciel ma prawo poznać personalia?

Formalnie, jeśli autor maila zażądał anonimowości, to dyrektor może mieć trudności z ujawnieniem jego tożsamości. Rodzic mógł bowiem zażądać zachowania w tajemnicy jego personaliów. Niemniej powinna Pani wskazać dyrekcji, że skoro rodzic stawiający tak poważne zarzuty nauczycielowi z długim stażem i brakiem dotychczas skarg żąda anonimowości, czyli unika konfrontacji, to dyrekcja powinna już dostrzec prawdopodobieństwo konfabulacji i zachęcić rodzica do spotkania z Panią i dyrekcją (konfrontacja).

Prawidłowa postawa dyrekcji w sytuacji kryzysowej

Tak jak wskazałam na wstępie, jeśli dyrektor, prócz rozmowy, nie wyciągnął wobec Pani innych konsekwencji, trudno tu przedstawiać dalsze kroki prawne, jak zadośćuczynienie za krzywdę moralną. Bezzasadna kara albo zwolnienie – bez prawa dla Pani do przeciwstawienia się zarzutom, czy bez zbadania przez dyrekcję ich prawdziwości – byłaby podstawą dochodzenia zadośćuczynienia. Do tego należałoby podeprzeć się dokumentacją lekarską uszczerbku na Pani zdrowiu psychicznym. Obecnie, skoro minęło już trochę czasu, można rozważać wniesienie do dyrekcji o przeprosiny za nieobiektywnie działanie pod rygorem np. zawiadomienia organu nadrzędnego o tym, jak dyrekcja stronniczo traktuje nauczycieli, przyjmując skargi bez samodzielnego badania, czy nie są oderwanie od realiów (np. z zemsty ucznia za złą ocenę).

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Anonimowy e-mail, który zachwiał reputacją

Pani Marta, nauczycielka języka angielskiego, po 15 latach pracy w szkole spotkała się z niespodziewaną krytyką. Dyrektor szkoły przedstawił jej anonimowy list od rodzica, w którym zarzucano jej brak zaangażowania, chaotyczne prowadzenie zajęć i rzekome ignorowanie uczniów. Pani Marta była zdruzgotana, gdyż zawsze starała się, aby lekcje były dynamiczne i dostosowane do poziomu uczniów. Po rozmowie z dyrekcją postanowiła poprosić o opinię uczniów i rodziców, którzy chętnie podzielili się pozytywnymi opiniami na jej temat. Dzięki temu udało się jej obronić swoją reputację i wskazać na bezpodstawność anonimowych zarzutów.

 

Niesłuszne oskarżenie o brak kompetencji

Pan Tomasz, nauczyciel matematyki, został niespodziewanie oskarżony przez anonimowego rodzica o niekompetencję i złe traktowanie uczniów. Dyrektor, zamiast przeprowadzić dokładne dochodzenie, przyjął zarzuty za prawdziwe i wezwał nauczyciela na rozmowę dyscyplinującą. Pan Tomasz czuł się bezradny, nie znając autora skargi ani szczegółów zarzutów. Zwrócił się o wsparcie do rady pedagogicznej oraz związku zawodowego. Dzięki ich pomocy udało się wypracować plan działań, który obejmował rozmowy z uczniami i zebranie dowodów na rzetelność pracy nauczyciela. W rezultacie dyrekcja uznała anonimowe zarzuty za nieuzasadnione.

 

Fałszywe skargi jako wynik konfliktu z uczniem

Pani Karolina, nauczycielka historii, otrzymała nagłą informację od dyrekcji o anonimowej skardze rodzica, który twierdził, że jej lekcje są „zbyt wymagające i niezrozumiałe”. Początkowo była w szoku, ponieważ jej uczniowie często chwalili jej metody nauczania. Okazało się, że skarga była wynikiem frustracji jednego z uczniów, który nie radził sobie z materiałem i próbował wpłynąć na nauczycielkę za pomocą rodziców. Po konsultacji z psychologiem szkolnym oraz rozmowie z rodzicami uczniów, pani Karolina przedstawiła dyrekcji rzetelną analizę swojej pracy, co pozwoliło obronić jej dobre imię.

Podsumowanie

Anonimowa krytyka może być dla nauczyciela trudnym i bolesnym doświadczeniem, podważającym jego profesjonalizm oraz poczucie własnej wartości. W takich sytuacjach kluczowe jest zachowanie spokoju, domaganie się rzetelnej weryfikacji zarzutów oraz korzystanie z dostępnych środków obrony, takich jak wsparcie współpracowników, uczniów czy związków zawodowych. Odpowiednie podejście i świadomość swoich praw pozwalają skutecznie bronić swojej godności i reputacji.

Oferta porad prawnych

Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w przygotowaniu skutecznych pism związanych z ochroną godności zawodowej nauczycieli i obroną przed anonimową krytyką. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Radca prawny Paulina Olejniczak-Suchodolska

Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady spadkowe

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu