Jak dowiedzieć się czy przeprowadzono postępowanie spadkowe po zmarłym?

Zgodnie z treścią art. 931 Kodeksu cywilnego (K.c.):

„§ 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

§ 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.”

W świetle tego przepisu wskazuję, że jeżeli spadkodawca, a więc brat mamy, posiadał żonę i dzieci, albo same dzieci, to oni w całości dziedziczą z mocy ustawy. Mogła się zdarzyć także sytuacja, iż zmarły pozostawił testament, jednak tego Pani nie wie.

Jak uzyskać informację o toczącym się postępowaniu spadkowym?

Co do zasady, mogą Państwo dowiedzieć się, czy doszło do postępowania spadkowego, bezpośrednio od spadkobierców. Jeżeli jednak nie utrzymają Państwo z nimi kontaktu, mogą Państwo dowiedzieć się w sądzie miejsca zamieszkania zmarłego, czy doszło do postępowania spadkowego lub czy został zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia. Sąd powinien udzielić Państwu takich informacji.

W dalszej części podnoszę, iż naturalnym jest, iż do masy spadkowej po zmarłym weszło 12% udziału w spornej nieruchomości.

Jeżeli doszło do nabycia spadku po zmarłym wujku, następnym etapem postępowania jest dział spadku.

Dział spadku w sądzie lub u notariusza

Sądowy dział spadku wchodzi w rachubę w szczególności wtedy, gdy spadkobiercy nie dokonali działu umownego oraz nie sporządzili zapisu na sąd polubowny, gdy – stosownie do art. 1045 K.c. – nastąpiło uchylenie się od skutków prawnych umowy o dział spadku (por. uchwała SN z 06.03.1967 r., III CZP 7/67, OSNCP 1967, Nr 10, poz. 171) albo umowa o dział spadku okazała się bezwzględnie nieważna (art. 58 K.c.). W przypadku gdy działem spadku objęto tylko jego część, osoby zainteresowane mogą żądać dokonania działu pozostałej części spadku (uchwała SN z 28.08.1986 r., III CZP 47/86, OSNCP 1987, Nr 8, poz. 114).

Jeżeli Pani babcia jest współwłaścicielem nieruchomości, której udział będzie podlegać działowi, powinna być zawiadomiona o toczącym się postępowaniu działowym.

Spadkobiercy po dokonaniu postępowania o nabycie spadku, mogą jak najbardziej dokonać przeniesienia własności na babcię – czy to za stosowną opłatą, czy też bez. Proszę jednak pamiętać, iż nie odbędzie się to w postępowaniu spadkowym, albowiem nie podlegają rozpoznaniu w postępowaniu o dział spadku spory o rzeczy, zgłoszone przez spadkobierców, co do których roszczą sobie prawa osoby trzecie. Praw swych przeciwko spadkobiercom mogą te osoby dochodzić w odrębnym procesie. Mogą także Państwo w przypadku porozumienia sporządzić umowę przed notariuszem – zależne jest to od Państwa woli.

Zainicjowanie postępowania spadkowego przez osobę mającą w tym interes prawny

Jeśli chcieliby Państwo dowiedzieć się o etapie obecnego postępowania, wystarczy udać się do sądu ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego i zapytać, czy toczy się postępowanie w zakresie nabycia spadku lub czy został zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia. To bowiem jest niezbędne to rozporządzania udziałem przez spadkobiercą. Jeżeli nie zostały wszczęte żadne postępowania, babcia może rozpocząć je z własnej inicjatywy, albowiem na podstawie art. 1025 K.c. posiada interes prawny w tym zakresie.

Czy zostały poczynione jakieś kroki, mogą także Państwo zobaczyć w księdze wieczystej nieruchomości dostępnej online – istotne jest czy doszło do zmiany współwłaścicieli.