Jak cofnąć zgodę na pochówek byłego męża w grobie rodzinnym?

Dysponent grobu

Jako jedyny dysponent grobu to Pani decyduje o tym, kto w tym grobie będzie pochowany. Skoro dyrektor nie wskazał podstawy prawnej swej odmowy, to prawdopodobnie nie przeanalizował sprawy. Proszę zatem po kolejnej odmowie wystosować oficjalne pismo z żądaniem wskazania podstawy prawnej odmowy. Wówczas będzie można przeanalizować argumentację dyrekcji cmentarza i rozważyć odwołanie lub założenie sprawy w sądzie w tym zakresie. Ponadto będzie Pani miała oficjalne pismo, gdzie wskazuje on swoją decyzję i ją uzasadnia. Proszę nie ograniczać się do ustnej odmowy lub zgody, bo to brak pisma jako dowodu do dalszych ewentualnych działań.

Ochrona dobra osobistego, jakim jest prawo do pochówku i kult pamięci zmarłej osoby bliskiej

Prawdą jest, że jeśli dyrektor wyda nawet na piśmie decyzję odmowną, to pozostanie Pani już tylko proces sądowy w trybie art. 23 Kodeksu cywilnego (K.c.). Bowiem spór co do tego, kogo pochować w grobie, w którym jest już pochowany bliski dysponenta, jest rozstrzygany przez sąd cywilny. Wynika to z faktu, że prawo do pochowania zwłok osoby zmarłej oraz do pamięci o niej to dobra osobiste chronione zwłaszcza przepisami art. 23 i 24 K.c. Do dóbr osobistych zalicza się zaś m.in. kult pamięci osób zmarłych, prawo do pochowania w przyszłości własnych zwłok w wybranym przez siebie miejscu, w szczególności w sąsiedztwie swoich bliskich zmarłych. Skoro zaś były mąż przestaje być osobą bliską, to i prawo do odwołania swojej dyspozycji za czasów, gdy mężem i osobą bliską był, winno być chronionym dobrem osobistym. Dlaczego zatem były mąż, który z dysponentem i jego rodziną nie ma kontaktu, jest wręcz obcy, miałby zostać pochowany z tymi osobami? Jest wysoka szansa, że sąd cywilny też tak by uznał i nakazał dyrekcji przychylić się do Pani decyzję. Taki pozew podlega jednak opłacie 600 zł, nadto to proces sądowy, a zatem może potrać od kilku miesięcy do nawet kilku lat w zależności od obłożenia sądu. W razie wygranej sąd zasądzi zwrot tych kosztów od pozwanej strony na Pani rzecz, ale w razie przegranej ten koszt Pani traci i będzie zobowiązana zwrócić koszty sądowe stronie pozwanej, a ich wysokość zależy od tego, czy będą mieli prawnika profesjonalnego, czy nie (czyli może to być kilkaset złotych, a może być to kilka tysięcy złotych).

Prawo pochowania zwłok

Nadto, skoro to Pani jest jedynym dysponentem grobu, to nie jest potrzebna niczyja więcej zgoda do Pani decyzji co do pochówku w nim konkretnych osób. Zresztą art. 10 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych wskazuje, że:

1. Prawo pochowania zwłok ludzkich ma najbliższa pozostała rodzina osoby zmarłej, a mianowicie:

1) pozostały małżonek(ka); (…).

W przepisie tym nie ma mowy o byłym małżonku. Tym bardziej więc dysponent winien mieć prawo odwołania swej decyzji dotyczącej tego, by już były małżonek, który przestał być nawet osobą bliską dla chowanych w grobie, miał prawo pochówku w danym grobie.

Warto przedstawione argumenty przedstawić dyrekcji i oczekiwać na jej pisemną decyzję. Nie wiem, jakimi przesłankami się kierują; może są jakieś normy w regulaminie cmentarza, które wynikną z oficjalnej decyzji dyrekcji.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych - Dz.U. 1959 nr 11 poz. 62