Interwencja w sprawie opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej

Zarząd majątkiem przez opiekuna prawnego osoby ubezwłasnowolnionej

Podstawę prawną opinii stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.).

Według opisu opiekun prawny osoby ubezwłasnowolnionej bez jakiejkolwiek ważnej potrzeby wybrał z rachunku tej osoby środki pieniężne. W Pani ocenie źle gospodaruje środkami podopiecznego.

W pierwszej kolejności zasadnym jest ustalenie, od kiedy mamy do czynienia z ubezwłasnowolnieniem, a także opieką prawną. Ma to o tyle istotne znaczenie, że zgodnie z art. 166 K.r.o. opiekun obowiązany jest, w terminach oznaczonych przez sąd opiekuńczy, nie rzadziej niż co roku, składać temu sądowi sprawozdania dotyczące osoby pozostającego pod opieką oraz rachunki z zarządu jego majątkiem. Jeżeli dochody z majątku nie przekraczają prawdopodobnych kosztów utrzymania i wychowania pozostającego pod opieką, sąd opiekuńczy może zwolnić opiekuna od przedstawiania szczegółowych rachunków z zarządu; w wypadku takim opiekun składa tylko ogólne sprawozdanie o zarządzie majątkiem.

Następnie zgodnie z art. 167 K.r.o. – sąd opiekuńczy bada sprawozdania i rachunki opiekuna pod względem rzeczowym i rachunkowym, zarządza w razie potrzeby ich sprostowanie i uzupełnienie oraz orzeka, czy i w jakim zakresie rachunki zatwierdza.

Co istotne, zatwierdzenie rachunku przez sąd opiekuńczy nie wyłącza odpowiedzialności opiekuna za szkodę wyrządzoną nienależytym sprawowaniem zarządu majątkiem.

Naruszenie interesów osoby ubezwłasnowolnionej

Należałoby zatem ustalić, jaki sąd jest właściwy dla miejsce zamieszkania ubezwłasnowolnionego (sąd rejonowy wydział rodzinny i nieletnich) oraz kiedy i na mocy jakiego postanowienia sądu okręgowego osoba została ubezwłasnowolniona. Dobrze byłoby znać także sygnaturę akt sprawy o ustanowienie opiekuna prawnego. Dysponując takimi danymi można napisać do sądu rodzinnego o wszczęcie z urzędu postępowania w sprawie zbadania sprawozdania i rachunków opiekuna prawnego, w szczególności pod kątem wyprowadzania środków z rachunku osoby ubezwłasnowolnionej, potrzeb ich wykorzystania, a także zbadania, czy opiekun prawny może w jakikolwiek sposób przedłożyć dokumenty pozwalające mu na dokonanie takich czynności.

Zachodzi zatem pytanie, czy sąd opiekuńczy już wezwał opiekuna prawnego do złożenia sprawozdania, czy też nie. Należy jednak zauważyć, że co do zasady sądy proszą o przedłożenie dokumentacji bankowej pod warunkiem, że mają wiedzę, że taki rachunek bankowy ubezwłasnowolnionego występuje. W tym przypadku to Pani może w piśmie do sądu wskazać, na jego lub ich wystąpienie, a następnie wykorzystywanie tychże środków na własne celem z naruszeniem interesów osoby ubezwłasnowolnionej. Jeżeli jednak nie ma Pani wiedzy w przedmiocie, jaki sąd i kiedy ubezwłasnowolnił osobę, a także kto i w jakiej sprawie został opiekunem prawnym – nie ma to dla sprawy znaczenia, albowiem wystarczy, że w treści pisma wskaże Pani imię i nazwisko ubezwłasnowolnionego, jak również opiekuna prawnego. W mojej ocenie winna Pani dążyć do tego, by sąd z urzędu zajął się sprawą.