Import samochodu z USA

W opisanej sytuacji mamy do czynienia z dwoma zdarzeniami. Są to:

• import samochodu z USA na terytorium UE, tj. do Niemiec,
• wewnątrzwspólnotowe nabycie, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Import jest sprawą oczywistą, natomiast wewnątrzwspólnotowe nabycie zachodzi, ponieważ zgodnie z ww. art. 11 ust. 1 „przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika”.

Pyta Pani o obowiązki firmy (która importowała samochód z USA) na terenie kraju. W przedmiotowej sytuacji podatnik obowiązany jest, jako że nastąpiło wewnątrzwspólnotowe nabycie, o którym mowa powyżej, do zapłaty podatku zgodnie z art. 103 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług oraz do złożenia informacji o wewnątrzwspólnotowym nabyciu środka transportu (formularz VAT-23); spółka zobowiązana jest do wystawienia faktury wewnętrznej i ujęcia jej w deklaracji VAT-7 za właściwy okres oraz w informacji podsumowującej.

Kiedy powstanie obowiązek podatkowy? Przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. W przypadku gdy przed tym terminem podatnik podatku od wartości dodanej wystawił fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury.

Analogicznie wskazują zarówno autorzy komentarzy, jak i organy podatkowe na terenie kraju. Między innymi w piśmie z dnia 6 lutego 2009 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy (sygnatura: ITPP2/443-974/08/PS) podaje: „Przemieszczenie zaimportowanego uprzednio z USA samochodu osobowego z Niemiec na terytorium kraju jest równoznaczne z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów, co nakłada obowiązek właściwego zaewidencjonowania w urządzeniach księgowych wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru oraz do rozliczenia tej czynności w deklaracji dla podatku od towarów i usług”.

Podobnie wskazuje m.in. pismo z dnia 24 lutego 2009 r. wydane przez Izbę Skarbową w Poznaniu (ILPP2/443-1090/08-5/EN), w którym możemy przeczytać: „Stosownie do art. 106 ust. 7 ustawy, w przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca oraz importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne, za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie (…).

Artykuł 20 ust. 5 ustawy stanowi, iż w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, z zastrzeżeniem ust. 6-9.

Natomiast w przypadku gdy przed terminem, o którym mowa w ust. 5, podatnik podatku od wartości dodanej wystawił fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury – art. 20 ust. 6 ustawy.

Zatem biorąc pod uwagę powyższe przepisy, stwierdzić należy, iż transakcja będąca przedmiotem wniosku spełnia definicję wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy (wydana interpretacja ILPP2/443-1090/08-4/EN), a zainteresowany winien udokumentować jej rozliczenie na podstawie faktury wewnętrznej w miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. W przedmiotowej sprawie obowiązek podatkowy powstanie, zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy, 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miał miejsce przywóz towaru (samochodu) do kraju. Zastosowanie zasady ogólnej wskazane jest z uwagi na fakt, iż takiemu przemieszczeniu nie towarzyszy faktura handlowa”.

Pozwolę sobie również przytoczyć uzasadnienie organu z pisma z dnia 6 lutego 2009 r., o którym mowa była wcześniej, gdyż w nim organ bardzo szczegółowo opisuje podstawy obowiązku, który ciąży na spółce w omawianej sytuacji. Organ wskazuje:

„Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 7 ww. ustawy, przez import towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju.

Wnioskodawca wskazał, iż odprawy celnej oraz zapłaty cła związanych z przemieszczeniem samochodu z kraju trzeciego (USA) na terytorium Wspólnoty dokonano w urzędzie celnym w Niemczech.

Zgodnie z art. 30 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnotowego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347/1 z późn. zm.), »import towarów« oznacza wprowadzenie na terytorium Wspólnoty towarów, które nie znajdują się w swobodnym obrocie w rozumieniu art. 24 traktatu. Stosownie do art. 60 ww. Dyrektywy, miejscem importu towarów jest państwo członkowskie, na którego terytorium znajdują się towary w momencie ich wprowadzenia do Wspólnoty. Zgodnie zatem z generalną zasadą miejscem importu towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym znajdują się towary w momencie wprowadzenia ich na terytorium Wspólnoty. Obowiązek podatkowy z tytułu importu powstaje więc, co do zasady, w pierwszym państwie członkowskim, którego granicę przekracza towar pochodzący z państwa trzeciego.

Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się – w myśl art. 9 ust. 1 powołanej ustawy – nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Zapis ust. 2 ww. artykułu wskazuje, iż wewnątrzwspólnotowe nabycie ma miejsce pod warunkiem, że:

1) nabywcą towarów jest:

1. podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika,
2. osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a
   – z zastrzeżeniem art. 10;

2) dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w pkt 1 lit. a.

W świetle art. 11 ust. 1 wskazanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r., przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika na terytorium kraju.

Z powyższego wynika, że uznanie za wewnątrzwspólnotowe nabycie przemieszczenia przez podatnika należących do niego towarów z terytorium innego państwa członkowskiego na terytorium kraju, uzależnione było do dnia 30 listopada 2008 r., od tego, czy towary te miały służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 20 ust. 5 cyt. ustawy, w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, z zastrzeżeniem ust. 6-9.

Stosownie do treści art. 99 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

W myśl art. 100 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w rozumieniu art. 9-12 lub wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w rozumieniu art. 13, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym informacje podsumowujące o dokonanych wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów, zwane dalej »informacjami podsumowującymi«, za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Na podstawie art. 103 ust. 3, w przypadku, o którym mowa w art. 99 ust. 9 i 10, podatnicy są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego na rachunek urzędu skarbowego. Zgodnie z ust. 4 cyt. artykułu, przepis ust. 3 stosuje się również w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu lub innych środków transportu, od których podatek jest rozliczany zgodnie z art. 99 ust. 1-3 lub 8, jeżeli środek transportu ma być przez nabywcę zarejestrowany na terytorium kraju lub jeżeli nie podlega rejestracji, a jest użytkowany na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 105 ust. 1 ww. ustawy, naczelnicy urzędów skarbowych dla celów związanych z rejestracją środków transportu są obowiązani do wydawania zaświadczeń potwierdzających:

1. uiszczenie przez podatnika podatku – w przypadkach, o których mowa w art. 103 ust. 3 i 4, lub
2. brak obowiązku uiszczenia podatku z tytułu przywozu nabywanych z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju pojazdów, które mają być dopuszczone do ruchu na terytorium kraju.

Obowiązek prowadzenia ewidencji dla potrzeb podatku od towarów i usług wynika z przepisów ww. ustawy. Zgodnie z art. 109 ust. 3, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 – dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej. Natomiast obowiązek składania deklaracji podatkowych wynika z art. 99 ust. 1 cyt. ustawy, który stanowi, iż podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133. Przy czym, na mocy ust. 12 powołanego artykułu, zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określi je w innej wysokości.

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl ust. 2 pkt 4 cyt. artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, między innymi kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy towarów, o czym stanowi ust. 10 pkt 2 wskazanego art. 86.

Zgodnie z art. 81 § 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

(…)

Spółka dokonała importu towaru (samochodu osobowego) na terytorium Niemiec. Jego przemieszczenie na terytorium Polski stanowiło wewnątrzwspólnotowe nabycie, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy, dla którego obowiązek podatkowy powstał zgodnie z art. 20 ust. 5, a zatem podlegało opodatkowaniu na terytorium kraju zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym, że przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia był środek transportu, który miał być zarejestrowany, powstał również obowiązek zapłaty podatku zgodnie z art. 103 ust. 4 ustawy oraz obowiązek złożenia informacji o wewnątrzwspólnotowym nabyciu środka transportu (formularz VAT-23). W konsekwencji spółka zobowiązana była do wystawienia faktury wewnętrznej, zaewidencjonowania jej w prowadzonych rejestrach i rozliczenia w deklaracji VAT-7 za właściwy okres rozliczeniowy oraz wykazania transakcji w informacji podsumowującej”.

*Stan prawny z dnia 3.02.2010 r.