Fałszywy profil na Facebooku i oczernianie firmy

Fałszywy profil w mediach społecznościowych

Jeżeli chce Pan usunąć fałszywy profil i zatrzymać dalsze posty, to powinien Pan poinformować Facebook o zaistniałej sytuacji. Proszę zajrzeć na tę stronę i postąpić zgodnie ze wskazówkami https://www.facebook.com/help/167722253287296

Po drugie może Pan wystąpić na drogę postępowania cywilnego i pozwać autora postów o naruszenie dóbr osobistych. Aby ustalić, kto się podszywa pod Pana i publikuje posty, musi Pan ustalić jego dane osobowe poprzez identyfikację adresu IP. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21.02.2014 r. w sprawie o sygn. akt I OSK 2324/12, stwierdził iż „adres IP, pozwalający zidentyfikować autora wpisu na forum internetowym, należy do zbioru danych osobowych i administratorzy forum powinni go wydawać osobom, których dobra zostały naruszone. W takiej sytuacji w pierwszej kolejności należały zwrócić się do administratora serwera danego portalu z prośbą o ujawnienie adres IP komputera należącego do autora niepochlebnego wpisu, a następnie do jego dostawcy internetu, aby ten udostępnił dane swojego klienta. O ile pierwsza część zazwyczaj nie stanowi problemu, o tyle druga już nastręcza wiele trudności. Dzieje się tak dlatego, że poszukiwane dane chronione są na mocy Ustawy o ochronie danych osobowych i mogą być udostępnione wyłącznie z ważnych przyczyn, uzasadniających potrzebę posiadania ich przez poszukującego. Jeżeli takiej informacji nie uda się uzyskać, bo dostawca usługi powoła się na tajemnicę telekomunikacyjną, trzeba zwrócić się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z taką samą prośbą. Gdy i ten odmówi, pozostaje złożyć wniosek w tym samym przedmiocie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego”.

Naruszenie dóbr osobistych

Zgodnie z obowiązującymi przepisami pokrzywdzony działaniem naruszającym jego dobra osobiste może żądać zaniechania naruszeń, usunięcia skutków naruszeń, jak również stosownego zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Przyjmuje się, że zadośćuczynienie pieniężne winno pełnić funkcję kompensacyjną dla cierpień fizycznych i psychicznych będących następstwem naruszenia, a punktem odniesienia dla jego przyznania, jak i wysokości, winny być rozmiar i intensywność doznanej krzywdy oraz stopień i rozmiar ujemnych skutków prawnych. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa (utrata pracy, zniszczenie mienia, itp.) poszkodowany może domagać się jej naprawienia poprzez zapłatę odszkodowania.

Można także dodać, że dochodzenie ochrony dóbr osobistych na gruncie prawa cywilnego nie zamyka drogi do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej sprawy szkalowania w internecie. Naruszenie dobra osobistego może rodzić odpowiedzialność na podstawie dwóch przepisów Kodeksu karnego, a mianowicie: art. 212 § 2 i art. 216 § 2.

Kodeks karny wskazuje w art. 212, na czym polega czyn zabroniony pomówienia. I tak ten, kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Jeżeli sprawca dopuszcza się powyższego czynu za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Istotą zniesławienia jest pomawianie. Czynność sprawcza zniesławienia sprowadza się do pomawiania o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego do danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Zniesławienie, na co wskazuje sama nazwa tego występku, godzi w sławę innego podmiotu, postrzeganą jako jego dobre imię i domniemanie wszelkich cech pozytywnych.

Znieważenie, czyli wyrażenie opinii obraźliwej

Drugi przepis stanowi o znieważeniu, czyli wyrażeniu opinii obraźliwej, niemożliwej do zweryfikowania. Artykuł 216 k.k brzmi, kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.  Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Przestępstwo znieważenia sprowadza się do tych zachowań sprawcy, które wyrażają pogardę dla innej osoby, w szczególności mają poniżyć ją, uwłaczać godności oraz sprawić, aby poczuła się obrażona (por. postanowienie SN z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt III KK 234/07, Biul. PK 2008, nr 10, poz. 33). Chodzi tu o wszelkie zachowania sprawcy, niezależnie od ich formy. Znieważenia można więc dokonać np. gestem, pismem, jak też werbalnie. Innymi słowy, środki, za pomocą których wyrażono pogardę, nie mają znaczenia. Jedna wypowiedź może stanowić obydwa typy przestępstw.

Procedura karna warta jest przeprowadzenia w pierwszej kolejności przed pozwem cywilnym, bowiem ułatwi Panu ustalenie danych osoby „wypisującej” posty. Policja, na żądanie pokrzywdzonego, przyjmuje ustną lub pisemną skargę, a także na wniosek pokrzywdzonego podejmuje czynności zmierzające do zabezpieczenia dowodów istotnych dla sprawy.  Dzięki temu to nie Pan, a policja będzie ustalać adres IP komputera, za pośrednictwem którego zamieszczono obraźliwy wpis, a następnie, na podstawie postanowienia sądu – dane sprawcy.