Ekwiwalent za urlop po długiej chorobie

Ekwiwalent pieniężny

W tej sprawie dział kadr kierował się stosowaniem przepisów, które nie uwzględniały faktu choroby. Nadto, nawet do takiego stanu faktycznego miałbym uwagę. Podstawą prawną jest art. 171 § 1 i 172 Kodeksu pracy:

„Art. 171 [Ekwiwalent pieniężny]

§ 1. W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Art. 172 [Wynagrodzenie urlopowe] Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy”.

Oraz wydane na ich podstawie przepisy Rozporządzenia z dn. 08.01.1997 r. Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop:

„§ 7 [Składniki wynagrodzenia] Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu.

§ 8 [Składniki wynagrodzenia]

1. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, z wyjątkiem określonych w § 7, uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.

2. W przypadkach znacznego wahania wysokości składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1, składniki te mogą być uwzględnione przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie nie przekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.

3. Wynagrodzenie ustalone według zasad przewidzianych w ust. 1 i 2 stanowi podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego, zwaną dalej »podstawą wymiaru«”.

Składniki wynagrodzenia

Z komentarza do art. 172 Kodeksu pracy wynika, co następuje:

„Stała stawka miesięczna. Składniki wynagrodzenia określone w stałej stawce miesięcznej uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu. Oznacza to, że bez względu na długość trwania urlopu pracownik otrzyma za miesiąc, w którym korzystał z urlopu, wszystkie składniki określone w stałej stawce miesięcznej (np. wynagrodzenie zasadnicze, przyjęte w stałej wysokości dodatki stażowe, funkcyjne itp.) w wysokości ustalonej w umowie o pracę, tj. w takiej, w jakiej by otrzymał, gdyby przez cały ten miesiąc pracował. 

Składniki wynagrodzenia za okresy nie dłuższe niż miesiąc. Wobec składników wynagrodzenia przysługujących pracownikowi za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, które nie są określone w stałej stawce miesięcznej (np. wynagrodzenie akordowe, prowizyjne lub określone stawką godzinową, dniówkową czy tygodniową, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, premia miesięczna), należy ustalić tzw. podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego, do której wlicza się wymienione składniki wynagrodzenia w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie trzech (a w przypadkach znacznego ich wahania w okresie 12) miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.

Składniki wynagrodzenia wypłacane za okresy dłuższe niż jeden miesiąc. Te składniki wynagrodzenia, które wypłacane są za okresy dłuższe niż jeden miesiąc (np. premia kwartalna, półroczna, tzw. trzynastka) wypłaca się w przyjętych terminach płatności tych składników, przy czym okres urlopu jest traktowany na równi z okresem wykonywania pracy. Oznacza to, że składniki takie nie są uwzględniane w wynagrodzeniu za czas urlopu, natomiast okoliczność, że pracownik korzystał w danym okresie z urlopu, nie może powodować obniżenia wysokości tego świadczenia” (Komentarz do art. 172 Kodeksu pracy pod red. Muszalski/Walczak, 2021).

Z powyższego wynika, iż w podstawowym rozumieniu stanu faktycznego bez zwolnienia chorobowego miesiącem wykorzystywania urlopu i nabycia prawa do ekwiwalentu, był grudzień i za ten miesiąc podstawą do wypłaty było wynagrodzenie stałe przysługujące Pani w tym miesiącu. Natomiast, gdy składnikiem wynagrodzenia były jeszcze jakieś elementy zmienne, przysługujące Pani za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, które nie są określone w stałej stawce miesięcznej (np. premia), to powinno się je uwzględnić, gdy przysługiwały za okres 3 miesięcy poprzedzających miesiąc grudzień, czyli moim zdaniem raczej za wrzesień, październik i listopad – to jest ta uwaga.

Określenie podstawy wymiaru

Jeżeli jednak pracownik w tych miesiącach przed rozwiązaniem umowy nie otrzymywał, z powodu pobytu na zwolnieniu lekarskim, tak rozumianego wynagrodzenia, również premii i innych składników wynagrodzenia – czyli tak jak Pani,  powinno się stosować § 11 ust.1 ww. Rozporządzenia:

㤠11 [Ustalanie podstawy wymiaru]

1. Jeżeli przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru, poprzedzający miesiąc wykorzystywania urlopu wypoczynkowego, lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie określone w § 8, przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi przysługiwało takie wynagrodzenie”.

A zatem, w podstawie wymiaru ekwiwalentu za urlop należy uwzględnić premie i dodatki, ale sam ekwiwalent za urlop po okresie choroby należy obliczyć, z uwzględnieniem wynagrodzenia w wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 najbliższych miesięcy, za które składniki te przysługiwały, a zatem przypadających przed chorobą.

Zgodziłbym się więc z Panią co do Pani twierdzenia, iż należałoby przyjąć do wyliczenia okres sprzed zwolnienia chorobowego.