Dzierżawa domeny internetowej

Umowy o świadczenie usług

Na wstępie informuję, iż charakter prawny umów o korzystanie z domen internetowych nie jest wyjaśniony. Dominuje pogląd, iż tego typu umowy są umowami nienazwanymi, których przedmiotem jest świadczenie usług. Zgodnie bowiem z treścią art. 750 Kodeksu cywilnego (K.c.):

„Do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu”.

W praktyce obrotu gospodarczego dla przedmiotowych umów przyjęto stosowanie przepisów o umowie dzierżawy. Na tego typu rozwiązanie zezwalają przepisy Kodeksu cywilnego, mianowicie:

„Art. 353[1]. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego”.

Stąd też dla unormowania stosunku prawnego, przedmiotem którego jest czasowe prawo korzystania z domeny internetowej, dopuszczalne jest odpowiednie stosowanie przepisów o dzierżawie.

Art. 693 [Pojęcie; oznaczenie czynszu]

„§ 1. Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

§ 2. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków”.

Prawo pierwokupu

Do koniecznej treści umowy dzierżawy nie należy prawo pierwokupu. Dokonanie takiego zapisu w umowie może być wynikiem uzgodnień stron w ramach swobody ustalenia treści stosunku prawnego. Zatem zapis taki nie jest obligatoryjny.

Strony ustalają możliwość prawa pierwokupu w ramach swobody ustalenia treści stosunku prawnego. Jeżeli umowa zostanie zawarta na czas określony, to z upływem tego okresu kończy się stosunek prawny. Ustalenie wyższego wynagrodzenia po upływie pierwotnej umowy w zasadzie stanowi zawarcie nowej umowy.

Podobnie wygląda kwestia terminu zawarcia umowy. Bez stosownych zapisów w umowie w zasadzie nie ma możliwości przedłużenia umowy na czas nieokreślony. Umowa ma charakter nienazwany i brak stosownych zapisów w jej treści wyłącza możliwość przedłużenia okresu trwania na czas nieokreślony.

Okoliczność, że firma będzie przez kilka lat korzystać z Pańskiej domeny i prowadzić duży serwis internetowy cieszący się renomą niestety może mieć znaczenie. Ostatnio Sąd Polubowny ds. domen internetowych wydał szereg orzeczeń w analogicznych sprawach, uznając podobne działania za czyny nieuczciwej konkurencji. Trudno jednak mówić o jednolitości orzecznictwa w tego typu sprawach. Fakt, iż Pan wydzierżawi, bądź nie, domenę, nie ma znaczenia dla wskazanych roszczeń.

W Pana sprawie „zasiedzenie”, czy prawo pierwokupu (jeśli nie zostanie uregulowane w umowie) jest wyłączone.

Niewykorzystywanie domen w ramach prowadzenia działalności gospodarczej

Oczywiście kontrahent będzie mógł wystąpić z roszczeniem na drogę sądową. Jak Pan wie, orzecznictwo sądów polubownych jest rozbieżne, ale częstokroć wskazuje się, iż niewykorzystywanie domen w ramach prowadzenia działalności gospodarczej i blokowanie tym samym przedsiębiorcy wykorzystywania adresu może być uznane za działanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

W wyroku Sądu Polubownego do Spraw Domen Internetowych z 18 listopada 2005 r. (sygn. 19/04/PA) czytamy: „Nie sposób uznać za słuszne utrzymywanie rejestracji przedmiotowych domen dla pozwanego, jeśli nie wykorzystuje on ich w ramach swojej działalności. (...) Posiadanie jedynie rejestracji przedmiotowych domen, w sytuacji blokowania innemu podmiotowi dostępu do oznaczania domen nazwą będącą przedmiotem praw wyłącznych należy uznać ze sprzeczne ze społeczno-gospodarczym sensem prawa wynikającego z rejestracji domen internetowych. Prawo to sprowadza się do używania domeny jako adresu internetowego, na którym udostępniane są informacje o działalności przedsiębiorcy lub pod którym prowadzi się obrót gospodarczy czy to w drodze zwykłej wymiany e-maili (listów elektronicznych, zapytań, ofert) czy aż zorganizowanej platformy transakcyjnej. Nie jest w ten sposób realizowana funkcja identyfikacyjna oraz komunikacyjna domeny internetowej”.

Reasumując, dzierżawa z punktu widzenia Pana interesów nie jest obarczona ryzykiem. Jestem zwolennikiem poglądu (dominuje na UMCS i UW), iż zarejestrowanie domeny niezawierającej nazwy własnej nie może stanowić źródła odpowiedzialności przedsiębiorcy wydzierżawiającego lub sprzedającego tego typu domenę.