Działalność gospodarcza na rencie a składki ZUS

Praca na rencie a ubezpiczenia społeczne ZUS

Praca na rencie nie w każdym przypadku powoduje w stosunku do osoby ją wykonującej obowiązek ubezpieczeń społecznych w ZUS-ie. W zależności od jej charakteru, a tym samym tytułu do ubezpieczeń, osoba taka będzie im podlegać obowiązkowo bądź dobrowolnie. Nieco inaczej jest z ubezpieczeniem zdrowotnym. Generalnie rencista zarobkujący podlega temu ubezpieczeniu obligatoryjnie co wynika z ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna więc być opłacana z każdego tytułu, z którym wiąże się obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Np. jeżeli osoba otrzymuje rentę i prowadzi działalność gospodarczą, musi odprowadzać składki z obu tytułów.

Dobrowolne składki dla osób pobierających rentę rolniczą

Z kolei, jak wynika z art. 9 ust. 4c ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które nabyły prawo do renty, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury.  Jednak, jak stwierdził m.in. Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 19 kwietnia 2017 r. (sygn. akt III AUa 989/16), „pojęcie renty z tytułu niezdolności do pracy użyte w art. 9 ust. 4c u.s.u.s. to rodzaj świadczenia przysługującego ubezpieczonemu na podstawie ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Pojęcia renty z tytułu niezdolności do pracy nie można rozszerzać na rentę rolniczą”.  

Zatem takie  osoby  pobierające rentę rolną nie mają obowiązku płacenia składek emerytalno-rentowych. Jest ona wtedy dobrowolna.

Odstępstwa od płacenia składek przez rencistów 

Pewna grupa przedsiębiorczych rencistów, mimo obowiązkowego charakteru ubezpieczenia zdrowotnego, po spełnieniu określonych warunków może być zwolniona z obowiązku opłacania składki zdrowotnej. Dotyczy to niektórych osób prowadzących działalność gospodarczą. I tak, art. 82 ust. 8  ww. ustawy przewiduje, że rencista nie odprowadza składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu działalności gospodarczej, jeżeli świadczenie emerytalne nie przekracza minimalnego miesięcznego wynagrodzenia, oraz gdy osoba ta:

uzyskuje dodatkowe przychody z tego tytułu w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub

opłaca podatek dochodowy w formie karty podatkowej.

Progi przychodowe dla rencistów - pomniejszenie i zawieszenie renty

Każdy rencista pobierający świadczenie z tytułu niezdolności do pracy i jednocześnie prowadzący działalność gospodarczą musi też pamiętać o obowiązujących go progach przychodowych. I tak, jeżeli świadczeniobiorca osiągnie przychody powyżej 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jego świadczenie rentowe w części uzupełniającej będzie pomniejszone o kwotę tegoż przekroczenia. Jednak nie więcej niż o maksymalna kwotę zmniejszenia. Z kolei w przypadku, gdy rencista uzyska przychód powyżej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jego świadczenie w części uzupełniającej zostanie zawieszone. Przychody poniżej pierwszego z progów nie rzutują na pobierane świadczenie.

Każdy świadczeniobiorca jest zobligowany do końca lutego każdego roku poinformować ZUS o przychodach osiągniętych w roku ubiegłym.

Zatem jak z powyższego wynika, dla Pana obowiązkową po rozpoczęciu działalności gospodarczej będzie tylko składka na ubezpieczenie zdrowotne, która wynosi 342,32 zł miesięcznie – podstawa prawna: art. 66 z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U z 2004 r. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.).