Dysponowanie środkami zmarłej osoby, która przebywała w DPS-ie

Kto ma prawo do pieniędzy zgromadzonych na rachunku bankowym po śmierci właściciela rachunku?

Co do zasady pieniądze zgromadzone na rachunku bankowym wchodzą w skład spadku, a zatem bank może je wypłacić tylko osobie, która w prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku (zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia) została uznana za spadkobiercę.

Od powyższej zasady prawo bankowe przewiduje następujące wyjątki.

Zgodnie z art. 55 ust. 1 pkt 1 ustawy prawo bankowe w przypadku śmierci posiadacza rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej bank jest obowiązany wypłacić z tych rachunków kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu posiadacza rachunku osobie, która przedstawiła rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią kosztów - w wysokości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku. Koszty pogrzebu mają być poniesione przez osobę, która przedstawi rachunki. Osoba ta powinna więc udowodnić, że to właśnie ona poniosła koszty pogrzebu. W wypadku faktury takim dowodem będzie wystawienie faktury na tę osobę. W wypadku rachunku, na którym nie znajdują się dane dotyczące tej osoby, dowodem może być np. wyciąg z rachunku bankowego danej osoby potwierdzający dokonanie zapłaty za ten rachunek, potwierdzenia dokonania zapłaty kartą płatniczą w zakładzie pogrzebowym. Kwota wypłacona w tym przypadku nie wchodzi do spadku po posiadaczu rachunku.

Z kolei art. 55 ust. 1 pkt 2 ustawy prawo bankowe nakłada na bank obowiązek wypłaty - w wypadku śmierci posiadacza rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej - z tych rachunków kwoty równej wpłatom na rachunki dokonanym przez organ wypłacający świadczenie z ubezpieczenia lub zabezpieczenia społecznego albo uposażenie w stanie spoczynku, które nie przysługiwały za okres po śmierci posiadacza rachunku, wskazanej we wniosku organu wypłacającego to świadczenie lub uposażenie, skierowanym do banku wraz z podaniem numerów rachunków, na które dokonano wpłat.

Dyspozycja wkładem bankowym na wypadek śmierci

Ponadto należy ustalić, czy zmarła przed ubezwłasnowolnieniem nie pozostawiła tzw. dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci to możliwość złożenia przez posiadacza rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej pisemnego polecenia bankowi dokonania - po swojej śmierci - wypłaty z rachunku wskazanym przez siebie osobom określonej kwoty pieniężnej. Katalog osób, które mogą być beneficjantami dyspozycji wkładem na wypadek śmierci został jednak przez ustawodawcę ograniczony do małżonka, wstępnych (rodziców, dziadków), zstępnych (dzieci, wnuków) lub rodzeństwa posiadacza rachunku. Kwoty wypłacone na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci nie wchodzą do spadku po posiadaczu rachunku. Powyższe potwierdza art. 56 ustawy prawo bankowe.

Pobranie środków pieniężnych z depozytu ustanowionego w DPS w przypadku śmierci podopiecznego

Jeśli chodzi o depozyt, to rozumiem, że chodzi o depozyt ustanowiony w DPS? W przypadku śmierci prawo do pobrania środków pieniężnych z depozytu gotówkowego przysługuje tylko spadkobiercom legitymującym się prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku (zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia).

Podsumowując, pieniądze zgromadzone na koncie (z uwzględnieniem wyżej wskazanych wyjątków) jak również oddane do depozytu w DPS mogą być wypłacone tylko spadkobiercom legitymującym się prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku (zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza).