Druk Rp-7 a zlikwidowany zakład pracy

Jak uzyskać zaświadczenie o dochodach jeśli zakład pracy już nie istnieje?

Jeśli zakład pracy już nie istnieje – nie będzie możliwe uzyskanie RP-7 ani jakiegokolwiek zaświadczenia o dochodach.

Wyjściem z sytuacji jest archiwum. Na podstawie danych z archiwum – listy płac, angaży, innych dokumentów kadrowych – można składać wniosek do ZUS-u o przeliczenie kapitału, a jeśli decyzja w tym zakresie nie jest prawomocna – odwoływać się do sądu i żądać wyliczenia na podstawie tych dokumentów wynagrodzenia za sporny okres.

Co jest dokumentem potwierdzającym wysokość wynagrodzeń w celu ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych?

Zgodnie z obowiązującym § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń dokumentem potwierdzającym wysokość wynagrodzeń w celu ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych jest:

1. „zaświadczenie wystawione przez pracodawcę na druku określonym przez ZUS (druk ZUS Rp-7) lub
2. legitymacja ubezpieczeniowa, zawierająca odpowiednie wpisy o okresach zatrudnienia i osiąganych w tych okresach wynagrodzeniach”.

Niestety akty prawne z okresu wcześniejszego (do 1990 roku) wymagały przechowywania tych dokumentów przez 12 lat, po tym okresie były niszczone – być może brak jest już dowodów na wysokość zarobków pani Joanny.

W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – zostało określone, iż płatnik składek jest zobowiązany przechowywać listy płac, karty wynagrodzeń albo inne dowody, na podstawie których następuje ustalenie podstawy wymiaru emerytury lub renty, przez okres 50 lat od dnia zakończenia przez ubezpieczonego pracy u danego płatnika.

Obowiązuje generalna zasada, że zaświadczenie stwierdzające wysokość osiąganych wynagrodzeń lub dochodu powinno być wystawione przez pracodawcę lub prawnego następcę pracodawcy na podstawie dokumentacji płacowej.

Ustalanie podstawy wymiaru świadczeń z dokumentacji zastępczej

Przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczeń z dokumentacji zastępczej obowiązuje jednak ścisła zasada uwzględniania tylko takich składników wynagrodzenia określonego w aktach osobowych, które przysługiwały bezwarunkowo w czasie trwania zatrudnienia jako stałe składniki w określonej wysokości, np. wynagrodzenie zasadnicze, stałe dodatki określone kwotowo itp.

Inne składniki wynagrodzenia – premie, nagrody czy dodatki mogą być uwzględnione tylko wówczas, gdy zachowana dokumentacja wskazuje niewątpliwie na ich faktyczną wypłatę w określonej wysokości, od której została odprowadzona składka na ubezpieczenie społeczne.

Nasza klientka musi udać się do właściwego miejscowo archiwum państwowego, archiwa państwowe nie są jednak upoważnione do wystawiania zaświadczeń według ustalonego wzoru (ZUS Rp-7) osobom niebędącym pracownikami tych archiwów. Zobowiązane są natomiast do wydawania – na podstawie posiadanych materiałów archiwalnych – uwierzytelnionych odpisów, wypisów, wyciągów, a także zaświadczeń. Kopie dokumentów powinny być uwierzytelnione przez osoby kierujące archiwum.

Do ustalenia podstawy wymiaru z takiej dokumentacji może być przyjęte wynagrodzenie i ewentualnie wykazane inne składniki, co do których nie ma wątpliwości, iż były wypłacone i podlegały składce na ubezpieczenie społeczne. Niezwykle ważne jest, że legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca odpowiednie wpisy stanowi samoistny środek dowodowy.

Obliczanie kapitału na podstawie najniższego wynagrodzenia

Co do kwestii obliczenia kapitału na podstawie najniższego wynagrodzenia – niestety jest to zgodne z przepisami. W przypadku gdy autorka pytania udowodniła okres zatrudnienia – na podstawie świadectwa pracy, ale nie wysokość wynagrodzenia – ZUS oblicza to właśnie w taki sposób. Jest to i tak bardziej korzystne, bowiem wcześniej ZUS brał pod uwagę w takich okolicznościach zerowe dochody, co zaniżało średnią, a więc wskaźnik.

Niemniej – gdyby pani Joanna odwołała się od decyzji ustalającej kapitał początkowy – na etapie postępowania sądowego może żądać, aby sąd wystąpił po odpisy akt osobowych dotyczących jej zatrudnienia, a biegły wliczy na ich podstawie jej dochody w spornym okresie.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - Dz.U. 1983 nr 8 poz. 43