Dożywocie a egzekucja z nieruchomości

Ochrona interesów dożywotnika w razie zbycia nieruchomości

Poprzez umowę dożywocia właściciel nieruchomości zobowiązuje się przenieść na nabywcę własność tej nieruchomości. W zamian za to nabywca nieruchomości zobowiązuję się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. W razie odmiennej umowy powinien on, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Ponadto umowa o dożywocie może na rzecz dożywotnika ustanowić użytkowanie, służebność osobistą lub rentę, które to również należą do treści prawa dożywocia.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym dożywocie jest prawem majątkowym osobistym, w związku z tym niezbywalnym i niedziedzicznym. Zawsze wygasa wraz ze śmiercią dożywotnika.

Czy zbycie nieruchomości z dożywotnikiem powoduje zmianę dłużnika?

Interesy dożywotnika są szczególnie chronione. Prawo dożywocia może być ujawnione w księdze wieczystej. Ochrona interesów dożywotnika przejawia się w tym, że prawo dożywocia obciąża nieruchomość, a zgodnie z artykułem 910 K.c. do takiego obciążenia stosuje się odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych. Ma to bardzo doniosłe znaczenie.

W praktyce oznacza to, że takie uregulowanie zapewnia ochronę dożywotnikowi w razie zbycia nieruchomości nabytej na podstawie umowy dożywocia. W związku z tym, że właściciel nieruchomości może nią swobodnie rozporządzać, brak takiego zapisu prowadziłby do tego, że w razie zbycia nieruchomości przez zobowiązanego z umowy dożywocia nabywca nie byłby związany z dożywotnikiem żadnym węzłem obligacyjnym.

Prawo dożywotnika jest więc skuteczne względem każdego właściciela nieruchomości obciążonej dożywociem. Przy czym jest to odpowiedzialność rzeczowa a także osobista, o ile roszczenie stało się wymagalne po przejściu własności nieruchomości na tego nabywcę.

Zbycie nieruchomości zgodnie z powyższymi rozważaniami powoduje zmianę dłużnika. Zwalnia ono zbywcę nieruchomości z zobowiązania. Zobowiązany staje się nabywca.