Dowód zapłaty za usługę

Adnotacja na fakturze „sposób zapłaty: gotówka”

Wykonawca jest w tej sytuacji wierzycielem, a odbiorca dłużnikiem, przynajmniej teoretycznie. Wykonawca powinien otrzymać zapłatę, a odbiorca dokonać zapłaty.

Jak Pan wskazuje, na fakturze jest adnotacja „sposób zapłaty: gotówka”. Według intencji Pana pytania zapłata nastąpiła w formie gotówkowej w dacie wystawienia faktury. Dowodem zapłaty jest zapis na fakturze „sposób zapłaty: gotówka”. Żadnych innych dokumentów na dowód, że należność została przekazana, nie ma.

Jeżeli jest to tylko taka adnotacja, to nie oznacza ona dokonania zapłaty. Jest to tylko wskazanie sposobu dokonania zapłaty. Jednocześnie nie wyklucza to dokonania zapłaty w inny sposób (nawet z opóźnieniem).

Formalnie wskazany na fakturze sposób zapłaty za dostawę lub usługi nie oznacza sposobu dokonania tej czynności przez zobowiązanego do zapłaty. Nie oznacza także dokonania zapłaty.

Udokumentowanie sprzedaży fakturą VAT

W świetle prawa faktura VAT jest dokumentem księgowym dokumentującym fakt dokonania sprzedaży oraz także sposób zapłaty – w tym miejscu może pojawić się zapis „zapłata gotówką”, „zapłacono gotówką”, „zapłacono przelewem” lub „przelew” – w zależności od tego, czy klient zapłacił od razu, była przedpłata, czy też nie, oraz dodatkowe dokumenty w postaci stosownych pokwitowań, dowodów wypłaty w kasie lub zapłaty w kasie.

Gdyby był zapis „zapłacono gotówką”, pozwalałoby to z uwagi na użyty czas przeszły domniemywać, że płatność była dokonana. Aczkolwiek to także nie jest niepodważalne domniemanie dokonania zapłaty, i zapadają wyroki nakazujące zapłatę przy adnotacjach „zapłacono gotówką”. Wszystko zależne jest od stanu faktycznego każdej sprawy.

Pokwitowanie ułatwiające dowód wykonania zobowiązania

Dłużnik, spełniając swoje świadczenie, może żądać od wierzyciela pokwitowania. Pokwitowanie należy do dokumentów ułatwiających dowód wykonania zobowiązania. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 5 czerwca 1964 r. o sygn. akt III CR 100/64 uznał, że stanowi ono dokument o charakterze czysto dowodowym. Pokwitowanie jako dokument prywatny nie jest dowodem rzeczywistego stanu rzeczy. Osoba mająca w tym interes prawny może twierdzić i dowodzić, że treść złożonych oświadczeń nie odpowiada stanowi rzeczywistemu. Pokwitowanie zatem może być zakwestionowane. Faktura VAT jako dokument księgowy może być przedmiotem faktu, że należność została zapłacona. Jednakże na gruncie sprawy cywilnej ustalenie, czy fakt zapłaty miał miejsce, odbywa się w świetle całokształtu materiału zgromadzonego w sprawie, a nie jedynie w oparciu o potwierdzenie widniejące na fakturach. Pokwitowanie bowiem co do zasady wystawione winno być w zwykłej formie pisemnej – a zatem nie pieczęci. Natomiast z Kodeksu cywilnego wynika, że dłużnik może żądać pokwitowania w szczególnej formie, jeśli ma w tym interes.

Czy zapis „sposób zapłaty: gotówka”na fakturze świadczy o dokonaniu zapłaty i stanowi dowód jej dokonania?

Gdy faktura nie została zapłacona, wierzyciel kieruje pozew do sądu.

Zapis „sposób zapłaty: gotówka” nie świadczy o dokonaniu zapłaty i nie stanowi dowodu jej dokonania.

Strona, dochodząc wynagrodzenia z takiej faktury, powinna wykazać stosownie do art. 6 Kodeksu cywilnego, że łączyła ją z druga stroną umowa (nawet ustana), że usługa została wykonana i odebrana bez zastrzeżeń, że umówione było określone wynagrodzenie w wysokości dochodzonej pozwem. Do tego zgłaszane jest twierdzenie o braku zapłaty.

Jeżeli dana strona wywodzi pozytywne (że zapłata jednak nastąpiła) dla siebie skutki prawne w ustaleniu, czy płatność faktycznie nastąpiła w oparciu o zapis „sposób zapłaty: gotówka”, to na niej ciąży udowodnienie, że zapłata za fakturę nastąpiła, i to nie tylko w oparciu o zapis na fakturze lub świadków, ale twarde dowody księgowe.