Domek holenderski – pozwolenie na budowę

Tymczasowy obiekt budowlany - domek holenderski

Na wstępie wskażę, że określenie „domek holenderski” jest określeniem handlowym. Nie funkcjonuje ono w prawie budowlanym. Domek holenderski nie jest przyczepą campingową, ponieważ nie podlega rejestracji, badaniom technicznym, nie jest dopuszczony do ruchu. Zgodnie z przepisami Prawa budowlanego należy przyjąć, że domek holenderski jako obiekt budowlany spełnia wymagania definicji obiektu tymczasowego, o którym mowa w art. 3 pkt 5 Prawa budowlanego.

Zgodnie bowiem z powołanym przepisem tymczasowym obiektem budowlanym jest obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesieni w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przykrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe. Obiekt budowlany będący domkiem holenderskim zgodnie z przywołaną definicją jest obiektem tymczasowym, jako że nie jest trwale połączony z gruntem.

Co jest obiektem budowlanym według Prawa budowlanego?

Stosownie do art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane obiektem budowlanym jest: budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi (lit. a), budowla stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami (lit. b) oraz obiekt małej architektury (lit. c). Przy czym, jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 6 listopada 2007 r. (sygn. akt II SA/Bk 506/07; dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych – http://orzeczenia.nsa.gov.pl), pojęcie „budowla” nie oznacza, że ma to być budynek wzniesiony od podstaw i trwale związany z gruntem, lecz jest to każdy inny obiekt wolnostojący, służący m.in. do sezonowego zamieszkiwania i użytkowany jako domek letniskowy.

Obiekt budowlany do czasowego użytkowania

Z kolei w myśl art. 3 pkt 5 Prawa budowlanego przez tymczasowy obiekt budowlany należy rozumieć obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przykrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe.

Czy postawienie na działce domku holenderskiego wymaga pozwolenia na budowę?

Należy przy tym zaznaczyć, że tymczasowe obiekty budowlane nie stanowią odrębnej kategorii obiektów budowlanych, lecz mieszczą się jednocześnie w definicji obiektu budowlanego art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane. W rozumieniu powołanego wyżej przepisu tymczasowymi obiektami budowlanymi mogą być zatem zarówno budynek, budowla, jak i obiekt małej architektury (por. wyrok WSA w Lublinie z dnia 13 września 2005 r.; sygn. akt II SA/Lu 359/05, dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Należy również podnieść, że brak trwałego połączenia z gruntem obiektu budowlanego samo przez się nie decyduje o tym, czy obiekt ten wymaga pozwolenia na budowę lub zgłoszenia bądź może być zwolniony z tych rygorów ustawy Prawo budowlane (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 sierpnia 2003 r.; sygn. akt IV SA 2977/01, dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych) – tak: wyrok WSA w Olsztynie z dnia 26 czerwca 2012 r., w sprawie II SA/Ol 381/12.

Kary przewidywane za niedopełnienie formalności to:

1. kara ograniczenia wolności;
2. kara pozbawienia wolności do lat 2, lub
3. kara grzywny;
4. nakaz rozbiórki obiektu tymczasowego.

Zgodnie z art. 90 Prawa budowlanego: kto, w przypadkach określonych w art. 48, art. 49b, art. 50 ust. 1 pkt 1 lub art. 50 ust. 1 pkt 2, wykonuje roboty budowlane, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki. Najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa – 540. Stawka dzienna nie może być niższa od 10 złotych ani przekraczać 2000 złotych. Ustalana jest ona przy uwzględnieniu takich okoliczności, jak: dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.

Kiedy pozwolenie na budowę nie jest wymagane?

Według art. 29 Prawa budowlanego:

1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa (…):

12) tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 30 ust. 1, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu (…);

24) obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych, położonych na terenie budowy, oraz ustawianie barakowozów używanych przy wykonywaniu robót budowlanych, badaniach geologicznych i pomiarach geodezyjnych.

W takim przypadku konieczne (pkt 12) jest dokonanie zgłoszenia.

Zgodnie z art. 30 Prawa budowlanego:

1. Zgłoszenia właściwemu organowi wymaga, z zastrzeżeniem art. 29 ust. 3:

1) budowa, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1–3, 5–19 i 20a–21.

Jaki okres ma ważność zgłoszenia tymczasowego obiektu budowlanego?

Przy pkt 12 zgłoszenie jest ważne przez 120 dni. Po tym terminie należałoby usunąć domek holenderski. Przesunięcie w inne miejsce nic nie da. W praktyce spotyka się działanie jak niżej: zgłoszenie na 120 dni, przejechanie domkiem po tym terminie na inne miejsce; ponowne zgłoszenie na 120 dni po np. tygodniu od upływu poprzednich 120 dni.

Zgłoszenia należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.

Przy skorzystaniu z pkt 24 zgłoszenie załatwia sprawę na czas trwania budowy właściwej. Należy jednak liczyć się z kłopotami w razie ustawienia domku holenderskiego przed uzyskaniem pozwolenia na właściwą budowę. Stąd też należy rozważyć zgłoszenie go jako obiektu tymczasowego na 120 dni albo od razu potraktować go jako obiekt przeznaczony do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych. Sporo zależałoby od podejścia urzędników.