Dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych

Odpowiadając na Pańskie pytanie, uprzejmie informuję, że § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego daje kompetencje dyrektorowi szkoły do ustalania dodatkowych dni wolnych od zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Przed podjęciem decyzji dyrektor musi zasięgnąć opinii rady szkoły (jeżeli jest powołana) lub – w przypadku szkół, w których rada nie została powołana – opinii rady pedagogicznej, rady rodziców i samorządu uczniowskiego. Dodatkowo dyrektor bierze pod uwagę warunki lokalowe i możliwości organizacyjne szkoły.

Rozporządzenie określa dla każdego typu szkoły maksymalną liczbę dni wolnych od zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Dla szkół podstawowych, zasadniczych szkół zawodowych, szkół policealnych oraz placówek kształcenia praktycznego i placówek kształcenia ustawicznego – maksymalna liczba to 6 dni, dla gimnazjów – 8 dni, a dla liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych, liceów uzupełniających, techników i techników uzupełniających – 10 dni.

Zarządzane przez dyrektora dodatkowe dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych mogą obejmować dni:

• w których w szkole odbywa się zewnętrzny sprawdzian lub egzamin;
• świąt religijnych niebędących dniami ustawowo wolnymi od pracy, określone w przepisach o stosunku państwa do poszczególnych kościołów lub związków wyznaniowych;
• inne dni, jeżeli jest to uzasadnione organizacją pracy szkoły lub potrzebami społeczności lokalnej.

Dzień wolny od zajęć dydaktyczno-wychowawczych wynika z Karty Nauczyciela (np. Dzień Edukacji Narodowej) i nie jest tożsamy z pojęciem określonym w Kodeksie pracy jako dzień wolny od pracy. W dniach wolnych od zajęć dydaktyczno-wychowawczych szkoła jest zobowiązana zorganizować opiekę nad uczniami, którzy nie będą mieli zapewnionej opieki w domu. Ponieważ jest to dzień pracy dla nauczycieli, nieobecność nauczycieli musi być tak samo usprawiedliwiona jak w inne dni pracy szkoły.

Decyzja, czy w tym dniu wszyscy nauczyciele organizują w szkole zajęcia opiekuńcze lub w inny sposób wykonują swoje zadania, należy do dyrektora szkoły. W tym dniu szkoła może zaplanować np. radę szkoleniową czy prace w zespołach przedmiotowych, bez udziału nauczycieli prowadzących zajęcia z uczniami w grupach zainteresowań. Jak wynika z informacji przekazywanych przez środowiska oświatowe, taka organizacja pracy szkoły pozwala odciążyć nauczycieli od uczestniczenia w szkoleniach organizowanych w godzinach popołudniowych, po zakończeniu zajęć dydaktycznych.

Możliwe jest również przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym w danym dniu wolnym od zajęć dydaktyczno-wychowawczych, ustalonym na podstawie § 5 ust. 1 przywołanego wyżej rozporządzenia, zajęcia w szkole prowadzić będą tylko wyznaczeni nauczyciele. W takim przypadku to dyrektor szkoły z radą pedagogiczną powinien wypracować zasady i tryb organizacji pracy nauczycieli w dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych w taki sposób, aby wszyscy nauczycieli byli równomiernie obciążeni dodatkowymi pracami i zajęciami.

Wobec powyższego należy uznać, że jeśli zgodnie z przepisami w dniu wolnym od zajęć dydaktycznych miał Pan pozostawać do dyspozycji dyrektora, to miał on prawo przydzielenia Panu czterech godzin w szkole, w której należało zapewnić uczniom opiekę na czas matur. Wobec czego – w mojej opinii – działanie dyrektora było zgodne z prawem.