Wypłata pierwszej emerytury za pierwszy niepełny miesiąc

Od jakiego dnia wypłaca się pierwszą emeryturę?

Odpowiedź na pytanie zawarta jest w art. 129 ustawy, który brzmi:

„Art. 129. 1. Świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu, z uwzględnieniem ust. 2.

2. W razie zgłoszenia wniosku o rentę rodzinną w miesiącu przypadającym bezpośrednio po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć ubezpieczonego, emeryta lub rencisty, rentę rodzinną wypłaca się od dnia śmierci, nie wcześniej jednak niż od dnia spełnienia warunków do renty przez uprawnionych członków rodziny.”

Jednak jest też przepis:

„Art. 118. 1. Organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji (…).”

Zawieszenie prawa do emerytury lub renty

Wypłata emerytury lub renty nie przysługuje za okres, w którym prawo do tego świadczenia zostało zawieszone. Zawieszenie prawa może mieć miejsce w szczególności w następujących przypadkach:

• zawieszeniu, z mocy prawa, podlega prawo do emerytury z powodu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego; w tym przypadku zawieszenie prawa do świadczenia zachodzi bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta (art. 103 ust. 2a u.e.r.);
• zawieszeniu, na wniosek emeryta lub rencisty, może ulec prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej przysługującej jednej osobie uprawnionej (art. 103 ust. 3 u.e.r.);
• zawieszeniu ulega prawo do emerytury lub renty w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz z tytułu służby, wskazanych w ustawie emerytalnej, chyba że przychód osiąga emeryt, który ukończył 60 lat w przypadku kobiety oraz 65 lat w przypadku mężczyzny (art. 103 ust. 1 i art. 104 u.e.r.).

Czy wypłata emerytury następuje od dnia nabycia prawa do świadczenia?

Prawo do emerytury lub renty powstaje z mocy prawa, po spełnieniu wymaganych warunków.

Wypłata nie zawsze przysługuje jednak od dnia nabycia prawa do świadczenia. Ustalone świadczenie emerytalne lub rentowe należne jest, co prawda, poczynając od dnia powstania prawa, ale nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Jeśli więc np. wniosek o ustalenie prawa zostanie zgłoszony 5 miesięcy po dniu nabycia prawa do świadczenia (z mocy ustawy), świadczenie nie jest należne za okres sprzed miesiąca zgłoszenia wniosku.

Wracając do opisanej sytuacji, pracownik nabył uprawnienia emerytalne w dniu 11 listopada, ale do 25 listopada pracował, zatem ewentualnie od 25 listopada możliwa byłaby wypłata emerytury. Jednak z uwagi na wyżej cytowane przepisy świadczenie przysługuje nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, czyli w opisanym wypadku od grudnia.

Dodam tylko, że jeżeli wniosek byłby złożony w grudniu, to wypłata z ZUS-u przysługiwałaby tylko od dnia rozwiązania umowy o pracę, czyli stosunkowo za 5 dni listopada.

Źródła:
1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118