Darowizny między osobami niespokrewnionymi a urząd skarbowy

Sankcyjna stawka podatku 75%, gdy podatnik nie wykaże, skąd pochodzą środki na nieruchomość

Przede wszystkim wskażmy, że organy podatkowe mają prawo do badania źródła pochodzenia środków pieniężnych, którymi sfinansowano dany wydatek. Jeżeli zatem dokona Pani zakupu nieruchomości w Polsce, to fiskus ma prawo zapytać, skąd wzięła Pani środki na taki zakup.

Należy wskazać, że jeżeli podatnik nie jest w stanie udowodnić, skąd pochodzą środki pieniężne na zakup, to fiskus ma prawo zastosować sankcyjną stawkę podatku w wysokości 75% (art. 25e ustawy PIT). Przykładowo, jeżeli przychody podatnika wynoszą 50 000 zł, a dokonał zakupu za kwotę 200 000 zł i nie wskaże, skąd ma środki, to nadwyżka wydatku nad przychodami, czyli 150 000 zł podlega opodatkowaniu stawkę 75%.

Jeżeli jednak podatnik rozliczy dane przysporzenie zgodnie z zasadami ustaw podatkowych, to fiskus nie może żadnych sankcyjnych stawek zastosować, ponieważ mamy do czynienia z prawidłowym rozliczeniem (art. 25g ust. 7 ustawy PIT).

Darowizna pomiędzy osobami niespokrewnionymi – 20% stawka podatku

Z opisu sprawy wynika, że osoba niespokrewniona ma przekazać Pani określoną sumę pieniędzy na własność, aby w swoim imieniu zakupiła Pani nieruchomość na swoje nazwisko. W takim przypadku mamy do czynienia z umową darowizny, ponieważ otrzymuje Pani określone środki pieniężne na własność, nie dokonując w zamian żadnego świadczenia wzajemnego na rzecz przyjaciółki (art. 888 Kodeksu cywilnego).

Na gruncie prawa polskiego darowizna podlega opodatkowaniu po stronie obdarowanego (art. 5 ustawy SD). W przypadku darowizny pomiędzy osobami niespokrewnionymi, czyli z III grupy podatkowej, przy darowiźnie powyżej 22 556 zł obowiązuje stawka aż 20% podatku (art. 15 ust. 3 ustawy SD). Obdarowany ma obowiązek złożenia deklaracji SD-3 w terminie miesiąca, licząc od dnia otrzymania darowizny, i na podstawie tej deklaracji naczelnik US wydaje decyzję podatkową z terminem płatności 14 dni, licząc od dnia odbioru decyzji (art. 17a ustawy SD). W tym wypadku można zastosować jedynie niewielką kwotę wolną od podatku, wynoszącą dla III grupy podatkowej zaledwie 5308 zł.

Darowizna nieruchomości położonej w RP opodatkowana w Polsce

Analogicznie wygląda kwestia przekazania nieruchomości w darowiźnie córce przyjaciółki. Niezależnie od miejsca jej zamieszkania darowizna nieruchomości położonej w RP podlega opodatkowaniu w Polsce. Przy darowiźnie nieruchomości w formie aktu notarialnego podatek jest pobierany przez notariusza i w tym przypadku analogicznie będzie miała zastosowanie 20% stawka podatku, który będzie regulowany przez córkę przyjaciółki (art. 18 ustawy SD).

Jeżeli podatek od darowizn zostanie rozliczony, to polski fiskus nie będzie podejmował żadnych sankcyjnych działań, skoro dojdzie do właściwego uregulowania zobowiązania podatkowego. Inną kwestią jest to, że darowizny pomiędzy osobami niespokrewnionymi wiążą się z bardzo dużym podatkiem wynoszącym aż 20%.

W przypadku niezgłoszenia darowizny należy liczyć się z ryzykiem nałożenia stawki sankcyjnej wynoszącej aż 75% oraz z ryzykiem nałożenia grzywny z Kodeksu karnego skarbowego za nierozliczenie podatku.