Darowizna dla wnuka męża a podatki

Pokrewieństwo z wnukiem męża

W zakresie planowanej darowizny, patrząc na sprawę pod kątem przepisów podatkowych, istotny jest stosunek pokrewieństwa pomiędzy darczyńcą a obdarowanym.

W przypadku członków najbliższej rodziny (określanych jako grupa „0”) istnieje możliwość skorzystania z całkowitego zwolnienia od podatku. Zgodnie bowiem z art. 4a ustawy SD jeżeli darowizna ma miejsce na rzecz małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę to darowizna jest w całości zwolniona z podatku jeżeli osoba obdarowana zgłosi fakt otrzymania darowizny w ciągu 6 miesięcy do US na formularzu SD-Z2.

Pozostałe grupy podatkowe określa art. 14 ust. 3 ustawy SD, zgodnie z którym „do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1) do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3) do grupy III – innych nabywców”.

Powszechnie przyjmuje się, że pasierb to „syn męża lub żony z poprzedniego małżeństwa” (Słownik Języka Polskiego PWN). Pasierbami są dzieci małżonka niebędące zarazem dziećmi drugiego ze współmałżonków. Pomiędzy tymi osobami (ojczym/macocha, pasierb) z chwilą zawarcia małżeństwa z rodzicem pasierba powstaje stosunek powinowactwa, o którym mowa w art. 61⁸ ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zgodnie z tym przepisem z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka. Trwa ono mimo ustania małżeństwa. Linię i stopień powinowactwa określa się według linii i stopnia pokrewieństwa.

Określenie grupy podatkowej, do której należy wnuk męża

To oznacza, że dzieci męża z poprzedniego małżeństwa są dla Pani pasierbami (nadal – nawet pomimo śmierci małżonka). W rezultacie wnuk męża jest dla Pani zstępnym pasierba – co oznacza, że jest on zaliczany do II grupy podatkowej.

W tym przypadku wnuk niestety nie może skorzystać z całkowitego zwolnienia od podatku i najprawdopodobniej powstanie po jego stronie konieczność uregulowania podatku od otrzymanej darowizny. Wnuk może jedynie skorzystać z kwoty wolnej wynoszącej 7276 zł – nadwyżka ponad tą kwotę będzie opodatkowana. Stawka podatku w przypadku II grupy podatkowej wynosi w zależności od wielkości darowizny – 7%, 9% lub 12%. Wnuk będzie miał obowiązek złożenia zeznania SD-3 z tytułu otrzymanej od Pani darowizny wciągu 1 miesiąca od dnia jej otrzymania. Na podstawie zeznania naczelnik US wyda decyzję podatkową ustalającą wysokość podatku z 14-dniowym terminem płatności, licząc od dnia otrzymania decyzji.

Oczywiście dla Pani nie powstają w tym przypadku żadne konsekwencje podatkowe, ponieważ darowizna jest opodatkowana wyłącznie po stronie obdarowanego. Dla darczyńcy nie wynikają żadne obowiązki podatkowe z tego tytułu.