Zwolnienie z podatku od spadków i darowizn nie dla synowej
Rzeczywiście, gdyby teściowa darowała nieruchomość na rzecz Pani oraz męża, tylko mąż korzystałby z możliwości zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, Pani zaś musiałaby go zapłacić od połowy wartości mieszkania. Wynika to z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, który stanowi, że: „zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli: zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4”.
Zatem, aby nie była Pani zobowiązana do zapłacenia podatku od darowizny – przedmiot darowizny, a więc nieruchomość, powinien być darowany przez teściową na rzecz wyłącznie męża do jego majątku osobistego. Zgodnie z art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił”.
A więc teoretycznie, nawet jeśli teściowa w akcie notarialnym darowizny nieruchomości nie zastrzeże, że jest ona przeznaczona wyłącznie dla Pani męża, to tak właśnie się stanie (w przeciwnym razie należałoby wyraźnie wskazać, że jest to darowizna do majątku wspólnego), niemniej jednak proponuję dla pewności zaznaczyć ten fakt w umowie darowizny.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Druga darowizna – mąż darowuje udziały w mieszkaniu żonie
Należy jednak wskazać, że jeśli darowizna zostanie przekazana do majątku osobistego męża, nieruchomość będzie stanowiła jego wyłączną własność. Fakt, że jesteście Państwo małżeństwem z ustrojem wspólnoty majątkowej, nie będzie miał znaczenia, gdyż darowizna wejdzie do majątku osobistego męża. A zatem to od decyzji męża będzie zależało, czy przykładowo zdecyduje się na sprzedaż nieruchomość – Pani nie będzie osobą decyzyjną. Jednak w zakresie, w jakim poniosła Pani nakłady finansowe na tę nieruchomość, będzie Pani miała Pani ewentualne roszczenie o zwrot nakładów. Roszczenia te jednak przedawniają się z upływem 10 lat. Dodatkowo, w ewentualnym postępowaniu sądowym konieczne jest wykazanie faktycznego poniesienia kosztów.
Aby była Pani pełnoprawnym współwłaścicielem nieruchomości i miała w tym zakresie pełne prawa, radziłabym zawarcie drugiej umowy darowizny, która przenosiłaby z męża na Panią prawo własności do połowy nieruchomości. W ten sposób będą Państwo mieli współwłasność w równych częściach i każde z Państwa będzie posiadać w majątku osobistym 50% udziałów w nieruchomości.
Darowizna z majątku osobistego do majątku wspólnego małżonków
Ewentualnie istnieje inna możliwość: mąż może dokonać darowizny nieruchomości do majątku wspólnego. Wówczas również będą mieli Państwo po 50% udziałów w nieruchomości z tym, że nieruchomość będzie wchodzić do majątku wspólnego (a nie po połowie do majątku osobistego zarówno Pani, jak i męża). Ma to znaczenie o tyle, że na wypadek rozwodu w tym pierwszym przypadku nieruchomość nie będzie brana pod uwagę przy podziale majątku (bo niejako już jest podzielona w ten sposób, że każdy z Państwa posiada po 50% udziałów), a w drugim przypadku nieruchomość – jako składnik majątku wspólnego – będzie wchodziła w skład majątku dzielonego przy rozwodzie.
Darowizny – zwolnienie z podatku dochodowego
Niezależnie od tego, którą opcję Państwo wybiorą – czy darowiznę do majątku osobistego Pani, czy do majątku wspólnego – taka darowizna będzie dopuszczalna, niezależnie od tego, ile czasu upłynie od daty tej pierwszej darowizny (tj. dokonanej przez teściową na swojego syna) oraz nie zaistnieje obowiązek zapłacenia podatku od darowizny, gdyż zalicza się Pani do tzw. zerowej grupy podatkowej, wskazanej w przytoczonym powyżej art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Również taka darowizna (niezależnie od długości okresu pomiędzy nią a tą darowizną z teściowej na męża) nie będzie podlegała podatkowi dochodowemu. Otrzymanie i dalsze przekazanie udziału w darowiźnie nie jest objęte w ogóle podatkiem dochodowym. Wynika to z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, który stanowi, że przepisów tejże ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. A zatem, gdy dana osoba nabywa nieruchomość w wyniku darowizny, a następnie chce ją przenieść również w formie darowizny nawet inną osobę i to w ciągu 5 lat od dnia nabycia – nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›
Przykłady
Darowizna tylko dla syna
Teściowa przekazuje nieruchomość jako darowiznę tylko na syna (Twojego męża), wykorzystując fakt, że taka transakcja jest zwolniona z podatku. Mimo że żyjecie w systemie wspólnoty majątkowej, darowizna trafia do majątku osobistego męża. Mimo tego, decyzje dotyczące nieruchomości, takie jak sprzedaż, będą należały do niego, ale w przypadku rozwodu, nakłady, które wspólnie włożyliście w mieszkanie, mogą być przedmiotem roszczeń.
Druga darowizna – od męża do żony
Po otrzymaniu darowizny od matki, mąż może przekazać część lub całość nieruchomości żonie w formie darowizny. Taki krok umożliwiłby współwłasność i zapewniłby równy podział majątku, co jest korzystne w przypadku wspólnoty majątkowej i chroni interesy obu stron, nawet jeśli nieruchomość nadal jest zwolniona z opodatkowania darowizny.
Darowizna do majątku wspólnego
Inna strategia to przekazanie nieruchomości przez męża do majątku wspólnego małżeństwa, co również jest możliwe i nie powoduje konieczności zapłaty podatku od darowizny. Takie działanie sprawia, że w przypadku rozwodu nieruchomość będzie podlegać podziałowi jako część wspólnego majątku małżonków, co zapewnia bardziej równomierny podział wartości.
Podsumowanie
W przypadku darowizny nieruchomości od teściowej na synów, kluczowe jest uwzględnienie aspektów prawnych i podatkowych, by unikać nieprzewidzianych kosztów. Najbardziej efektywnym rozwiązaniem jest darowanie nieruchomości bezpośrednio synowi, co pozwala uniknąć podatku od darowizny. W sytuacji wspólnoty majątkowej, warto również rozważyć przepisanie udziałów nieruchomości na drugiego małżonka w formie drugiej darowizny, by zapewnić współwłasność i bezpieczeństwo prawne obu stron.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie darowizn nieruchomości? Skontaktuj się z nami, aby skorzystać z profesjonalnych porad prawnych online oraz uzyskać pomoc w przygotowaniu wszystkich niezbędnych dokumentów. Zapewniamy wsparcie na każdym etapie procesu darowizny. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
3. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207
Darowizna pieniężna od żonatego brata a podatek
