Czy spółka wodna dysponuje rowem na mojej posesji?

Kto wykonuje nadzór nad działalnością spółek wodnych?

Działalność spółek wodnych reguluje ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst pierwotny: Dz. U. 2001 r. Nr 115 poz. 1229 – w skrócie P.w.).

Nadzór nad działalnością spółek wodnych został powierzony staroście. Jest on sprawowany od momentu organizowania spółki wodnej, bowiem przesłanką jej powstania jest zawarcie umowy przez założycieli i uchwalenie przez nich statutu spółki podlegającego zatwierdzeniu przez starostę w drodze decyzji. Zatwierdzając statut, starosta bada jego zgodność z obowiązującym prawem i przez zatwierdzenie go spółka nabywa osobowość prawną.

Starosta wykonuje nadzór nad spółkami wodnymi na podstawie umocowania ustawowego i działa jako organ wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej. Nadzór sprawowany przez starostę szeroko wkracza w merytoryczną działalność spółek, nie wyłączając możliwości rozwiązania spółki w drodze decyzji. Starosta kontroluje także przebieg likwidacji spółki.

Spółka może być rozwiązana przez starostę w drodze decyzji i do jej podjęcia – inaczej niż to ma miejsce przy rozwiązaniu spółki uchwałą walnego zgromadzenia – konieczne jest zaistnienie stanu faktycznego ustawowo określającego przyczyny rozwiązania spółki, wymienione w art. 181 ust. 2. Pierwszą z przyczyn jest bezprawność działania spółki jako osoby prawnej, polegająca na prowadzeniu działalności z naruszeniem prawa lub postanowień statutu. Zachodzi w tym wypadku ta sama przyczyna, jaka powoduje rozwiązanie zarządu (art. 180 ust. 1).

Niewywiązywanie się spółki wodnej ze swoich obowiązków utrzymywania urządzeń melioracyjnych

Nie znam statutu spółki wodnej, o której Pan pisze, ale może warto złożyć skargę na spółkę do starosty w temacie niewykonywania przez nich żadnych czynności w zakresie gospodarki wodnej na Pana działce i działkach sąsiednich.

Art. 29 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118) wskazuje obiekty i roboty budowlane, których budowa nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Należy więc przyjąć, że budowa obiektów i wykonywanie robót budowlanych nieujętych w tym wyliczeniu wymaga takiego zezwolenia.

Pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzenia wodnego

Zgodnie z Prawem budowlanym pozwolenia na budowę nie wymagają generalnie urządzenia melioracji wodnych szczegółowych, do których zgodnie z art. 73 ust. 1: zalicza się rowy wraz z budowlami związanymi z nimi funkcjonalnie, drenowania, rurociągi o średnicy poniżej 0,6 m, stacje pomp do nawodnień ciśnieniowych, ziemne stawy rybne, groble na obszarach nawadnianych, systemy nawodnień grawitacyjnych i ciśnieniowych jednakże pod warunkiem, że służą regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby, ułatwienia jej uprawy oraz ochronie użytków rolnych przed powodziami.

Jeżeli rów przed Pana posesją nie służy tym celom, wymagane jest pozwolenie na budowę, a przede wszystkim zgoda wodnoprawna.

O zgodę należy wystąpić do dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej. Z wnioskiem należy złożyć operat wodnoprawny (2 egz.), opis prowadzenia zamierzonej działalności sporządzony w języku nietechnicznym, decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzję o warunkach zabudowy, jeżeli jest ona wymagana – w przypadku wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzenia wodnego.