Czy podobna nazwa domeny może być problemem?

Dwie firmy o podobnej nazwie domeny

Poruszyła Pani bardzo szeroki i wieloaspektowy temat. Zacznijmy więc od informacji najważniejszych. Posiadając jedynie zarejestrowaną domenę, może zdarzyć się, że inny podmiot zarejestruje domenę o tej samej nazwie, ale np. z inną końcówką. W praktyce jako nazwy domen rejestrowane są: znaki towarowe, nazwy przedsiębiorstw, firmy, tytuły prasowe, oznaczenia geograficzne, nazwiska, pseudonimy, a nawet nazwy rodzajowe.

Należy tu pamiętać, że zarejestrowanie domeny nie jest tym samym, co zastrzeżenie jej nazwy jako znaku towarowego. To oznacza, że zarejestrowanie na swoją rzecz albo zakup adresu internetowego nie daje prawa do znaku towarowego zawierającego te same oznaczenia. A zatem, jeżeli nazwa Pani firmy będzie tożsama z nazwą jakiejś domeny (bez końcówek typu com., pl., .net i innych), to raczej nie będzie możliwe zabronienie Pani rejestracji swojej nazwy jako znaku towarowego (co bym Pani gorąco polecała).

Gdyby natomiast prowadziła Pani działalność, której produkty (usługi) lub nazwa firmy byłaby związana z nazwą domeny, to niewątpliwie taką nazwę można byłoby również spróbować zarejestrować, jako znak towarowy (znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innych przedsiębiorstw (art. 120 ust. 1 Prawa własności przemysłowej).

Wykorzystanie znaków towarowych w nazwach domen

Ochrona, którą przyznaje się uprawnionym do znaków towarowych, obejmuje swym zakresem także Internet, czyli m.in. wykorzystywanie znaków towarowych w nazwach domen. Szczegółowe kwestie dotyczące zakresu tej ochrony zostały uregulowane w przywołanej już ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (j.t. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm., dalej „P.w.p.”).

Do naruszeń praw ochronnych na znaki towarowe w nazwach domen internetowych dochodzi więc zazwyczaj w sytuacjach, gdy domena zawiera w sobie oznaczenie chronione prawem ochronnym na znak towarowy. Użycie znaku towarowego w nazwie domeny, ze względu na specyfikę domen, polega na użyciu słownego znaku towarowego, jego fragmentu lub znaku z pewnymi modyfikacjami jako elementu nazwy domeny internetowej. Trzeba jednak pamiętać, że monopol posługiwania się znakiem towarowym polega na wyłącznej możliwości używania znaku, jedynie w sposób zarobkowy lub zawodowy (art. 153 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2001 r. P.w.p.).

Zarejestrowanie nazwy domeny jako znaku towarowego daje ponadto możliwość przepisania innych domen internetowych o tej samej nazwie, a używanych przez inne podmioty poprzez odpowiednią procedurę w sądzie arbitrażowym.

Z drugiej strony należy też pamiętać, że posiadając daną domenę nawet przez kilkadziesiąt lat, jeśli ktoś dziś zdecyduje się na zastrzeżenie jej nazwy jako znaku towarowego, to istnieje zagrożenie, że się ją utraci. W takiej sytuacji oczywiście nie można zmusić właściciela domeny do jej oddania od tak sobie. Jedyną sytuacją, w której można byłoby wystąpić z roszczeniem przyznania praw do domeny, jest podszywanie się pod inną firmę lub działanie na jej niekorzyść.

Rejestracja domeny internetowej

Organ rejestrujący (np. NASK) nie bada, czy zawierając lub wykonując umowę abonent narusza prawa osób trzecich lub jakiekolwiek przepisy prawa. Niemniej jednak nazwa domeny musi być niepowtarzalna oraz musi kojarzyć się z nazwą firmy lub typem prowadzonej działalności. O tym, czy dana nazwa zostanie zarejestrowana w określonej domenie, przesądza głównie zasada pierwszeństwa zgłoszenia wniosku, w myśl której rejestracja następuje według kolejności wpływających zgłoszeń. Zatem podmiot rejestrujący, rozpatrując kolejne zgłoszenie, jest zobowiązany zbadać, czy wcześniej nie została zarejestrowana już taka sama nazwa domeny. Powyższe rozwiązanie powoduje tzw. efekt blokowania, ponieważ w systemie nazw domenowych nie mogą istnieć dwie domeny o tej samej nazwie. Zasadniczo więc, z chwilą zarejestrowania określonej nazwy domeny żaden inny podmiot nie będzie mógł już wtedy posiadać domeny o nazwie identycznej z nazwą domeny zarejestrowanej wcześniej. NASK, stwierdzając powyższy fakt, odmawia rejestracji nazwy domenowej (przeszkody względne). Odmowa rejestracji ma miejsce również wówczas, gdy nazwa domen jest nazwą podmiotu niezwiązanego z wnioskodawcą, bądź gdy nazwa ta jest powszechnie uznana za obraźliwą, naruszającą dobre obyczaje lub zasady współżycia społecznego (przeszkody bezwzględne). Gdy nie wchodzą w rachubę przeszkody rejestracyjne wynikające z zasady pierwszeństwa, podmiot składający wniosek jest zobowiązany wykazać związek między wybraną przez niego nazwą domeny, a rodzajem działalności, jaką podmiot ten prowadzi. Zawarcie umowy z rejestratorem nie oznacza, przyznania abonentowi jakichkolwiek praw poza wynikającymi wyraźnie z umowy. W przeciwieństwie do znaku towarowego nazwa domeny nie daje podstaw żądania wobec innych przestrzegania wyłączności posiadania praw do jej nazwy.

To oznacza, że nazwy domeny jako takiej zastrzec nie można. Takie uprawnienie daje dopiero rejestracja jej jako znaku towarowego. Zastrzeżenie nazwy w postaci znaku towarowego to uzyskanie prawa ochronnego, które daje wyłączność używania nazwy w obrocie gospodarczym.

Ochrona znaku towarowego

Skuteczność prawa ochronnego na znak towarowy podlega też ograniczeniom. Uprawniony z tego znaku nie może zakazywać używania przez inne osoby w obrocie: ich nazwisk lub adresu, oznaczeń wskazujących na cechy i charakterystykę towarów, ich rodzaj pochodzenie itp., zarejestrowanego oznaczenia lub oznaczenia podobnego, jeśli jest to konieczne do wskazania przeznaczenia towaru, takiego samego lub podobnego znaku, jeśli uprawniony sam go nie używał nieprzerwanie przez 5 lat.

Dopiero zastrzeżenie wybranej nazwy w Urzędzie Patentowym RP zapewnia wyłączność na jej używanie. Rezerwując nazwę, unika się sytuacji, w której ktoś inny wybiera tę samą lub podobną nazwę dla swojego produktu czy firmy. Rejestracja nazwy pozwoli też ustrzec firmę przed nieuczciwą konkurencją.

Musi Pani pamiętać, że o identyczności lub podobieństwie domeny do znaku (o ile firma, o której Pani wspomina, dokonałaby takiej rejestracji) można mówić, kiedy jest w stanie zmylić potencjalnego odbiorcę, co do tożsamości przedsiębiorcy posługującego się danym oznaczeniem. Trzeba pamiętać, że dla zróżnicowania znaku i adresu nie jest wystarczające: dodanie przedrostka czy przyrostka, zmiana litery lub liter, zamierzony błąd w pisowni itp. Owo korzystanie z oznaczenia innego przedsiębiorcy nie musi więc polegać na dokładnym skopiowaniu treści nazwy czy znaku. Wystarczy, że Pani tak oznaczy swoją działalność, że będzie to mogło wprowadzać innych w błąd co do tożsamości przedsiębiorcy.

Zgodnie z art. 5 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji niedozwolone jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.

Warunkiem, od którego zależy powstanie ochrony korzystania z oznaczenia przedsiębiorstwa, jest wcześniejsze niż konkurent używanie tego oznaczenia w obrocie gospodarczym. Z kolei art. 6 stanowi, że jeżeli oznaczenie przedsiębiorstwa nazwiskiem przedsiębiorcy może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości z innym przedsiębiorstwem, które wcześniej używało podobnego oznaczenia, przedsiębiorca ten powinien podjąć środki mające na celu usunięcie niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd osób trzecich. Może się Pani np. skontaktować z abonentem nazwy identycznej z nazwą Pani firmy i uzgodnić, czy używanie takiej nazwy przez Was oboje nie spowoduje zamieszania wśród odbiorców co do Waszej tożsamości, aczkolwiek z Pani informacji wynika, że oznaczenie domeną rodzaju produktów u jednego przedsiębiorcy nie powinno kolidować z nazwą firmy w Pani przypadku.

Zatem sama rejestracja domeny nie spowoduje czynu nieuczciwej konkurencji, jeżeli przedsiębiorca, o którym Pani wspomina, nie ma zarejestrowanej swojej domeny jako znaku towarowego w UP.